دلایل و راهکارهای کنترل اشتهای کاذب کودکان

هر چند بیشتر خانواده ها به درست یا غلط تصور می کنند فرزندشان اشتهای کافی ندارد ولی برخی خانواده ها هم از پرخوری کودکان و سیری ناپذیر بودن خود یا فرزندان ناراحت هستند و از اینکه همیشه احساس گرسنگی می کنند، شکایت دارند. در این مطلب آموزشی قصد داریم دلایل و راهکارهای کنترل اشتهای کاذب کودکان را به شما آموزش دهیم.

دلایل اشتهای کاذب و پرخوری کودکان و راهکارهای کنترل آن

۱. مصرف ناکافی آب: در بسیاری موارد که فردی تمایل به غذا خوردن دارد، در واقع باید تشنگی خود را رفع کند. مصرف یک لیوان آب ولرم قبل از صبحانه و همچنین مصرف یک تا دو لیوان آب سرد قبل از ناهار و شام تا حد زیادی به کاهش اشتها کمک می کند. در طول روز و در فواصل بین ساعت های صرف غذا هم باید مقادیر زیادی آب نوشیده شود.

۲. دیر خوابیدن: ترشح هورمون های مختلف بدن از جمله هورمون های لپتین و گرلین (Leptin, Ghrelin) بر اساس ساعت بیولوژیک بدن یا ریتم شبانه روزی (Circadian rhythm) است. خواب دیر هنگام به ویژه بعد از نیمه شب باعث اختلال در ترشح و تعادل این هورمون ها و در نتیجه اختلال اشتها و سوخت و ساز بدن می شود.

یکی از اساسی ترین اقدامات برای کنترل اشتها و وزن، تنظیم زمان خواب است.

کنترل اشتهای کاذب کودکان

۳. تنش های عصبی: استرس های مختلف با مکانیسم های مختلف باعث عوارض متعدد در سیستم های مختلف بدن می شود. یکی از این عوارض، ترشح بیش از حد هورمون کورتیزول (Cortisol) است که باعث افزایش تمایل به مصرف مواد غذایی شیرین، شور و چرب می شود و در نتیجه منجر به بروز اختلال اشتها و چاقی می شود. در زمانی که فرد دچار استرس و تنش عصبی می شود باید به جای رو آوردن به مواد غذایی مضر، مقادیر کافی آب بنوشد.

کنترل اشتهای کاذب کودکان

۴. مصرف ناکافی مواد غذایی حاوی فیبر (Fiber): فیبر به گروهی از کربوهیدارت ها گفته می شود که دستگاه گوارش انسان آنزیم های مورد نیاز برای شکستن آن ها را ندارد و به همین دلیل بدون تغییری خاص از بیشتر قسمت های دستگاه گوارش عبور می کنند و در روده مقادیر زیادی آب جذب می کنند و در هضم غذاها و بهبود عملکرد دستگاه گوارش موثر هستند و مصرف مقادیر زیاد از مواد غذایی حاوی فیبر می تواند اشتهای کاذب کودکان را کنترل کند.

فیبر دو نوع محلول و نامحلول است، نوع محلول حالت ژله ای دارد و نوع نامحلول می تواند تا بیست برابر وزن خود آب جذب کند. برخی مواد غذایی حاوی فیبر که برای کنترل اشتها موثر هستند و باعث چاقی نمی شوند عبارتند از: سبزیجات به ویژه کلم براکلی، بامیه و شلغم؛ حبوبات به ویژه لوبیا، عدس و نخود؛ غلات سبوس دار، دانه کینوآ، دانه چیا، دانه کتان، جو و جو دوسر.

توصیه می شود برای کاهش اشتهای کاذب کودکان، این مواد غذایی به مقدار زیاد و قبل از ناهار و شام (مثلا یک سالاد کامل حاوی سبزیجات و حبوبات و سبوس) و همچنین به عنوان میان وعده استفاده شوند.

کنترل اشتهای کاذب کودکان

۵. مصرف ناکافی پروتئین: استفاده از مواد غذایی پروتئینی مانند تخم مرغ یا حبوبات به ویژه در وعده صبحانه و همچنین استفاده از مقادیر زیاد دانه کینوآ در وعده های ناهار و شام و همچنین ماست های غلیظ و کم کالری (مانند ماست یونانی و ماست ایسلندی که در فروشگاه ها موجود است) باعث می شود فرد برای مدت طولانی تری احساس سیری داشته باشد.

کنترل اشتهای کاذب کودکان

۶. تند غذا خوردن: افرادی که به سرعت غذا می خورند یا در حین انجام یک فعالیت دیگر مانند تماشای تلویزیون یا خواندن پیام های گوشی خود و … غذا می خورند هم از غذا لذت کافی نمی برند هم احساس سیری نمی کنند. برای مقابله با این علت شایع اشتهای کاذب کودکان، باید آرام غذا بخورند و لقمه های غذا را چندین بار بجوند تا هر وعده غذایی بیست تا سی دقیقه طول بکشد.

۷. عدم رعایت تنوع غذایی: در هر وعده غذا باید همه گروه های اصلی غذایی مصرف شود، به ویژه مصرف سوپ، سالاد و سبزیجات در ابتدای شروع غذا اهمیت خاصی دارد. بسیاری افراد به اشتباه سالاد را در پایان صرف غذا استفاده می کنند، البته به یاد داشته باشیم که هیچوقت سس های چرب نباید به سالاد اضافه شوند.

۸. فاصله زیاد بین وعده های غذایی: حذف کردن یک وعده غذای اصلی مانند صبحانه یا شام و یا فاصله زیاد بین وعده های غذای اصلی باعث می شود گرسنگی فرد بیش از معمول تحریک شود و اشتهای کاذب کودکان پیدا کند، همچنین با کاهش سوخت و ساز بدن فرد دچار چاقی می شود. به همین دلیل است که توصیه می شود حتما میان وعده سالم استفاده شود.

اشتهای کاذب کودکان علت های زیادی دارد. در این پست دلایل اصلی آن و راهکارهای کنترل آن را بیان کردیم تا کمکی باشد به شکل گیری عادت های غذایی سالم و دستیابی به وزن مناسب.

با تشکر از پروفسور رویا کلیشادی

مجله اینترنتی تحلیلک