شمس الدین به مولانا چه آموخت و چه فسون ساخت که چندان فریفته گشت و از همه چیز و همه کس صرف نظر کرد و در قمار محبت نیز خود را در باخت بر ما مجهولست ولى کتب مناقب و آثار بر این متفق است که مولانا بعد از این خلوت روش خود را به دل ساخت و به جاى اقامه نماز و مجلس وعظ به سماع نشست و چرخیدن و رقص بنیاد کرد و بجاى قیل و قال مدرسه و جدال اهل بحث گوش به نغمه جانسوز نى و ترانه دلنواز رباب نهاد.
نام او به اتفاق تذکره نویسان محمد و لقب او جلال الدین است و همه مورخان او را بدین نام و لقب شناخته اند و او را جز جلال الدین به لقب خداوندگار نیز مى خوانده اند و خطاب لفظ خداوندگار گفته بهاء ولد است.
مولانا و شمس تبریزی: احتیاج و اشتیاق … درتاریخ ادبیات فارسی کمتر شخصیتی مانند مولانا سراغ داریم که اهمیت واثرش این گونه وابسته به وجود و حضور شخص دیگری باشد.
حکایت محبت مجنون به لیلی مقالات شمس…چنانکه گفت هارون الرشید که این لیلی بیاورید تا من ببینمش که مجنون چنین شوری از عشق او در جهان انداخت و از مشرق تا مغرب قصه عشق او را عاشقان آینه خود ساخته اند.
