محمد زکی زاده

شرحی بر نی نامه مثنوی معنوی مولانا… به اتفاق روایات آنگاه که حسام الدین چلپی مشاهده کرد که برای یاران مولانا هیچ اثر منظومی که اصول عرفان و تصوف را در بر داشته باشد پدید نیامده است لذا از خدمت مولانا درخواست کرد که به سبک و سیاق الهی نامه یا منطق الطیر اثری درسی و آموزشی به نظم کشد.

مولوی نامه یا مولوی چه می گوید یکی از بهترین و جامع ترین کتاب ها درباره مولانا است که توسط شادروان استاد جلال الدین همایی به نگارش درآمده است. این کتاب دو جلدی به زندگینامه، افکار، عقاید، شیوه سلوک مولانا و… می پردازد.

علامه محمدتقی جعفری در سال ۱۳۷۲ در مطلبی تحت عنوان عوامل جذابیت سخنان مولوی به ذکر مطالبی پرداخته اند که از جمله آنها بیان امتیازات هشت گانه مولوی از دیدگاه ملاهادی سبزواری است.

داستانی از دفتر اول مثنوی معنوی… مولوی روایت می کند که؛ مردم چین و روم بر سر مهارت و چیرگی خود در نقاشی با یکدیگر بحث ها می کردند و هریک مهارت و استادی خود را می ستودند. پادشاه دوران خواست که به این رجزخوانی پایان بدهد و هنر آن ها را در عمل آزمایش کند.

حکایت محبت مجنون به لیلی مقالات شمس…چنانکه گفت هارون الرشید که این لیلی بیاورید تا من ببینمش که مجنون چنین شوری از عشق او در جهان انداخت و از مشرق تا مغرب قصه عشق او را عاشقان آینه خود ساخته اند.

گرگ درون فریدون مشیری … گفت دانایى که گرگى خیره سر / هست پنهان در نهاد هر بشر / لاجرم جارى است پیکارى سترگ

شهریار با حفظ استقلال روحی خویش و با پاسداری از حال‌ و‌ هوای روحی خود توانست به جمال‌شناسی شعر حافظ نزدیک شود و راز توفیق او همین بود.