دوشنبه/ 23 مهر / 1403
Search
Close this search box.
اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم

مُحَرَّمُ الحَرام اولین ماه سال هجری قمری است. دلیل نامگذاری این ماه، حرام بودن جنگ در آن ذکر شده است. واقعه کربلا که منجر به شهادت امام حسین علیه السلام و یارانش شد در ماه محرم سال ۶۱ق اتفاق افتاد. شیعیان هر سال از ابتدای این ماه سوگواری می‌کنند.

همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک؛ میخواهیم در این مطلب با اعمال ماه محرم بیشتر آشنا شویم.

اعمال ماه محرم

جایگاه ماه محرم

آگاه باش که این ماه، ماه حُزن و اندوه اهل‌بیت و شیعیان ایشان است.

از حضرت رضا علیه‌السلام روایت شده: چون ماه محرّم فرا می‌رسید، کسی پدرم را خندان نمی‌دید و پیوسته تا روز دهم اندوه و حزن بر او چیره بود، چون روز عاشورا می‌شد روز مصیبت و حزن و گریه‌ی او بود و می‌فرمود: امروز روزی است که حسین (علیه‌السلام) شهید شد.

اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم
اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم

 

اعمال شب اول ماه محرم

سید ابن طاووس در کتاب «اقبال» برای این شب، چند نماز ذکر کرده:اوّل در اعمال ماه محرم شب اول: صد رکعت که در هر رکعت سوره‌های «حَمد» و سوره «توحید» خوانده می‌شود.دوّم در اعمال ماه محرم شب اول: دو رکعت که در رکعت اول سوره‌های «حَمد» و «اَنعام» و در رکعت دوم سوره‌های «حَمد» و «یس» خوانده می‌شود.سوم در اعمال ماه محرم شب اول: دو رکعت که در هر رکعت سوره «حَمد» و یازده «توحید» خوانده می‌شود.

از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله روایت شده: هر که این دو رکعت نماز را در این شب بخواند و فردایش را که اول سال است روزه بگیرد، مانند کسی است که همه طول سال را همواره کار خیر کرده و در آن سال محفوظ باشد و اگر بمیرد به بهشت می‌رود.

سید ابن طاووس برای هلال این ماه دعای مفصلی ذکر کرده است.

اعمال ماه محرم

اعمال روز اول ماه محرم

بدان که روز اوّل محرم، اول سال قمری است و در آن دو عمل وارد شده:

اول در اعمال ماه محرم روز اول:

روزه گرفتن؛ در روایت ریان بن شبیب از حضرت رضا علیه‌السلام روایت شده: هر که در این روز، روزه بگیرد و خدا را بخواند خدا دعای او را مستجاب کند، چنان‌که دعای زکرّیا را اجابت فرمود.

دوم در اعمال ماه محرم روز اول:

از حضرت رضا علیه‌السلام روایت شده: رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله روز اول محرّم دو رکعت نماز می‌خواند و چون فارغ می‌شد، دست‌ها را به آسمان برمی‌داشت و این دعا را «سه مرتبه» می‌خواند:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْإِلٰهُ الْقَدِیمُ، وَهٰذِهِ سَنَهٌ جَدِیدَهٌ، فَأَسْأَلُکَ فِیهَا الْعِصْمَهَ مِنَ الشَّیْطانِ وَالْقُوَّهَ عَلَىٰ هٰذِهِ النَّفْسِ الْأَمَّارَهِ بِالسُّوءِ وَ الاشْتِغالَ بِما یُقَرِّبُنِى إِلَیْکَ یَا کَرِیمُ، یَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِکْرامِ، یَا عِمادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ، یَا ذَخِیرَهَ مَنْ لا ذَخِیرَهَ لَهُ، یَا حِرْزَ مَنْ لَاحِرْزَ لَهُ، یَا غِیاثَ مَنْ لَاغِیاثَ لَهُ، یَا سَنَدَ مَنْ لَاسَنَدَ لَهُ، یَا کَنْزَ مَنْ لَاکَنْزَ لَهُ، یَا حَسَنَ الْبَلاءِ، یَا عَظِیمَ الرَّجاءِ، یَا عِزَّ الضُّعَفاءِ، یَا مُنْقِذَ الْغَرْقىٰ، یَا مُنْجِىَ الْهَلْکَىٰ، یَا مُنْعِمُ یَا مُجْمِلُ یَا مُفْضِلُ یَا مُحْسِنُ؛

خدایا، تویی معبود ازلی و این است سال نو، در این سال از تو درخواست می‌کنم حفظ شدنم را از شیطان و قدرت و غلبه بر این نفس فرمانده به گناه و مشغول بودن به آنچه مرا به تو نزدیک می‌کند، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت، ای تکیه‌گاه کسی که تکیه‌گاهی ندارد، ای اندوخته کسی که اندوخته‌ای ندارد، ای پناهگاه کسی که پناهگاهی ندارد، ای فریادرس کسی که فریادرسی ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانه‌ای ندارد، ای گنجینه کسی که گنجی ندارد، ای نیکو آزمایش، ای بزرگ امید، ای توان ناتوانان، ای نجات‌بخش غرق‌شدگان، ای رهاننده‌ی هلاک شدگان، ای نعمت دهنده، ای زیباکار، ای فزون‌بخش، ای نیکوکار؛

أَنْتَ الَّذِى سَجَدَ لَکَ سَوادُ اللَّیْلِ، وَنُورُ النَّهارِ، وَضَوْءُ الْقَمَرِ، وَشُعاعُ الشَّمْسِ، وَدَوِىُّ الْماءِ، وَحَفِیفُ الشَّجَرِ، یَا اللّٰهُ لَاشَرِیکَ لَکَ . اللّٰهُمَّ اجْعَلْنا خَیْراً مِمَّا یَظُنُّونَ، وَاغْفِرْ لَنا مَا لَایَعْلَمُونَ، وَلَا تُؤاخِذْنا بِما یَقُولُونَ، حَسْبِىَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ، وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ، آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلّا أُولُوا الْأَلْبابِ، رَبَّنا لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ.

تویی که برایت سجده کرد، سیاهی شب و روشنی روز و تابش ماه و شعاع خورشید و خروش آب و صدای برگ درختان، ای خدا شریکی برای تو نیست. خدایا ما را بهتر از آنچه گمان می‌کنند قرار ده و از ما آنچه را نمی‌دانند بیامرز و به آنچه از ما می‌گویند سرزنشمان مکن، خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همه‌چیزها از جانب پروردگار ماست و یادکنندگان به یاد نیاورند مگر صاحبان خرد، پروردگارا

دل‌های ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشنده‌ای.

شیخ طوسی در اعمال ماه محرم فرموده: روزه‌ی دهه اول ماه محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تُربت بخورد و سید روایت کرده که روزه‌ی همه این ماه برتری و مزیّت دارد و روزه‌ی آن روزی که می‌گیرد او را از هر گناهی حفظ می‌کند.

اعمال ماه محرم

اعمال روز سوم ماه محرم

روزی است که حضرت یوسف از زندان آزاد شد، هر که آن روز را روزه بگیرد، حق‌تعالی کارهای مشکل را بر او آسان کند و اندوه را از او برطرف سازد و در روایت نبوی آمده: دعایش اجابت شود.

اعمال ماه محرم

اعمال روز نهم ماه محرم

روز تاسوعاست؛ از امام صادق علیه‌السلام روایت شده: تاسوعا روزی است که امام حسین علیه‌السلام و اصحابش را در کربلا محاصره کردند و سپاه شام برای جنگ با آن حضرت گرد آمدند و ابن مرجانه و عمر سعد، به خاطر کثرت سپاه و بسیاری لشگر که برای آن‌ها گردآمده بودند، خوشحال شدند و امام حسین علیه‌السلام و اصحابش را ناتوان به حساب آوردند و یقین کردند که برای حضرت یاوری نخواهد آمد و اهل عراق او را مدد نخواهند کرد، سپس فرمود: پدرم فدای آن ناتوان شده (جسمی در گودال) و غریب.

اعمال ماه محرم

اعمال شب عاشورا

شب عاشوراست؛ سید در کتاب «اقبال» برای این شب دعاها و نمازهای بسیار با فضیلت‌های فراوان روایت کرده، از جمله «صد رکعت» نماز که در هر رکعت پس از سوره «حَمد» «سه مرتبه» سوره «توحید» خوانده و بعد از پایان صد رکعت «هفتاد مرتبه» بگوید:سُبْحانَ اللّٰهِ، وَالحَمْدُ للّٰهِ، وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَاللّٰهُ أَکْبَرُ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّهَ إِلّا باللّٰهِ العَلِیِّ العَظِیمِ.

منزّه است خدا و خدا را سپاس و نیست معبودی جز خدا و خدا بزرگ‌تر است از این که وصف شود و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ و در روایت دیگر پس از «العَلِیِّ العَظِیمِ» استغفار هم ذکر شده؛

و نیز چهار رکعت نماز در آخر شب که در هر رکعت پس از سوره «حَمد»، هر کدام از «آیت‌الکرسی» و سوره‌های «توحید» و «فلق» و «ناس» را «ده مرتبه» بخواند و پس از سلام «صد مرتبه» سوره «توحید» را قرائت کند؛

و دیگر چهار رکعت نماز، در هر رکعت سوره «حَمد» و «پنجاه مرتبه» سوره «توحید» و این نماز برابر است با «نماز امیرالمؤمنین» علیه‌السلام که مزیت و برتری بسیار دارد و فرموده: پس از نماز، بسیار ذکر خدا کن و صلوات بسیار بر رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله فرست و هرچه می‌توانی بر دشمنان ایشان لعن کن؛

و در فضیلت اِحیای این شب روایت کرده: مانند آن است که عبادت کرده باشد به عبادت جمیع فرشتگان و عبادت در آن، برابر هفتاد سال عبادت است و اگر کسی را توفیق دست دهد، در چنین شبی در کربلا باشد و امام حسین علیه‌السلام را زیارت کند و نزد آن حضرت تا صبح بیتوته کند، خدا او را آغشته به خون امام حسین علیه‌السلام در زمره شهدا با آن حضرت محشور فرماید.

اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم
اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم

 

بیشتر بخوانید: روزشمار رویدادهای دهه اول محرم / روزشمار محرم

اعمال روز عاشورا

روز شهادت سیدالشهداء و روز مصیبت و حزن ائمه طاهرین و شیعیان ایشان است و در این روز سزاوار است شیعیان مشغول کاری از کارهای دنیا نگردند و برای خانه خود چیزی ذخیره نکنند و مشغول گریه و نوحه و مصیبت باشند و عزاداری حضرت امام حسین علیه‌السلام را بر پا کنند و اشتغال به ماتم داشته باشند به صورتی که در ماتم عزیزترین اولاد و اقوام خود اشتغال می‌ورزند و آن حضرت را به «زیارت عاشورا» که پس از این در باب زیارات بیاید، زیارت کنند و در نفرین و لعن بر قاتلان آن حضرت بکوشند و یکدیگر را در مصیبت آن وجود مقدّس به این جملات تعزیت گویند:

أَعْظَمَ اللّٰهُ أُجُورَنا بِمُصابِنا بِالْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ، وَجَعَلَنا وَ إِیَّاکُمْ مِنَ الطَّالِبِینَ بِثارِهِ مَعَ وَلِیِّهِ الْإِمامِ الْمَهْدِیِّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.

خدا مزدهای ما را به خاطر سوگواری‌مان برای حسین (درود بر او باد) بزرگ گرداند و قرار دهد ما و شما را از خونخواهانش به همراه ولی‌اش امام مهدی از خاندان محمّد (درود بر ایشان باد).

سزاوار است در این روز مقتل [یعنی کتاب‌هایی که پیرامون واقعه کربلا نگاشته شده است] بخوانند و یکدیگر را بگریانند؛ روایت شده: که چون حضرت موسی به ملاقات خضر و فرا گرفتن بعضی از حقایق از آن حضرت مأمور شد، اول چیزی که در هنگام ملاقات بین ایشان مذاکره شد، این بود که خضر برای حضرت موسی مصائب و بلاهایی را که بر آل محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله وارد می‌شود بیان کرد و هر دو گریستند و گریستن ایشان شدّت گرفت.

از ابن عباس روایت شده است: در ذی‌قار خدمت حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام رسیدم، صحیفه‌ای به خط خود و دیکته شده پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بیرون آورد و از آن صحیفه برای من خواند، در آن صحیفه مقتل امام حسین علیه‌السلام بود و اینکه چگونه شهید می‌شود و چه کسی او را به شهادت می‌رساند و چه کسی او را یاری می‌کند و چه کسی با او شهید می‌شود، پس آن حضرت گریه کرد گریه‌ای سخت و مرا به گریه انداخت.

فقیر گوید: اگر مقام را گنجایش بود، مختصر مقتلی در اینجا ذکر می‌کردم، امّا محل را گنجایش آن نیست؛ هرکه بخواهد به کتاب‌های ما در زمینهٔ مقتل رجوع کند.

اعمال ماه محرم

در هر صورت اگر کسی در این روز نزد قبر مطهّر آن حضرت باشد و مردم را آب دهد، مانند کسی است که لشگر آن جناب را آب داده باشد و با آن حضرت در کربلا حاضر بوده و خواندن «هزار مرتبه» سوره «توحید» در این روز فضیلت بسیار دارد و روایت شده: که خدای رحمان به‌سوی او نظر رحمت کند و سید برای این روز دعایی نقل کرده شبیه به «دعای عشرات»، بلکه موافق بعضی روایات ظاهراً خود آن دعا باشد.

شیخ طوسی از عبدالله بن سنان از امام صادق علیه‌السلام چهار رکعت نماز و دعایی نقل کرده است که باید در این روز در حدود صبح یا نزدیک ظهر بخواند، ما به خاطر اختصار ذکر نکردیم؛ هر که خواهان است به «زاد المعاد» رجوع کند؛

و نیز شایسته است که شیعیان در این روز بی‌آنکه قصد روزه کنند، از خوردن و آشامیدن امساک نمایند؛ و در پایان روز، پس از عصر غذا بخورند به غذایی که اهل مصیبت می‌خورند، مانند ماست یا شیر و امثال آن‌ها، نه مثل غذاهای لذیذ و جامه‌های پاکیزه بپوشند و به هیئت صاحبان مصیبت دگمه‌ها را بگشایند و آستین‌ها را بالا بزنند؛

و علامه مجلسی در «زاد المعاد» فرموده: بهتر آن است که روز نهم و دهم را روزه نگیرد، زیرا بنی‌امیه این دو روز را برای برکت و شماتت بر قتل آن حضرت روزه می‌گرفتند و به دروغ، احادیث بسیار در فضیلت این دو روز و روزه آن‌ها را به حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله نسبت داده‌اند و از طریق اهل‌بیت احادیث بسیاری در مذمّت روزه این دو روز به ویژه روز عاشورا وارد شده و نیز بنی‌امیه علیهم اللعنه برای برکت، آذوقه سال را در روز عاشورا ذخیره می‌کردند!

به این خاطر از حضرت رضا علیه‌السلام روایت شده: هر که کوشیدن در حوائج خود را در روز عاشورا ترک کند و به دنبال کاری نرود، حق‌تعالی حوائج دنیا و آخرت او را برآورد و هر که روز عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه او باشد، حق‌تعالی روز قیامت را روز شادی و سرور و خوشحالی او گرداند و دیده‌اش در بهشت به ما روشن شود؛ هر که روز عاشورا را روز برکت نامد و در آن روز برای منزل خود چیزی ذخیره کند خدا آن ذخیره را برای او مبارک نکند و روز قیامت با یزید و عبیدالله بن زیاد و عمر بن سعدعلیهم اللعنه محشور گردد.

بنابراین انسان باید در روز عاشورا مشغول کاری از کارهای دنیا نگردد، بلکه در گریه و نوحه و مصیبت باشد و اهل خانه خود را دستور دهد که عزای آن حضرت را به پا دارند و مشغول ماتم و سوگواری باشند، چنان‌که در سوگ عزیزترین اولاد و اقوام خود مشغول می‌شوند و در آن روز بی‌آنکه قصد روزه کنند، از خوردن و آشامیدن امساک ورزند و در پایان روز پس از عصر غذا بخورند گرچه به جرعه آبی باشد و روزه کامل نگیرند، مگر آنکه در خصوص آن روز روزه واجب داشته باشد که به نذر یا مثل آن بر او واجب شده باشد و در آن روز در خانه خود آذوقه ذخیره نکند و لب به خنده نگشاید و به لهو و لعب نپردازد و «هزار مرتبه» قاتلان آن حضرت را لعنت کند و بگوید:

اللّٰهُمَّ الْعَنْ قَتَلَهَ الْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ. خداوندا بر قاتلان حسین (علیه‌السلام) لعنت فرست.

نویسنده گوید: از کلام این بزرگوار معلوم می‌شود که احادیثی که در فضیلت روز عاشوراست همه جعلی است و به دروغ به حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله نسبت داده‌اند.

اعمال ماه محرم

صاحب کتاب «شفاء الصدور» در شرح این قسمت از زیارت عاشورا:

«اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذَا یَوْمٌ تَبَرَّکَتْ بِهِ بَنُو أُمَیَّهَ»

سخن را در این مقام گسترده کرده؛ خلاصه‌اش آنکه، تبرّک بنی‌امیه به این روز نامیمون بر چند وجه است:

اوّل:

ذخیره کردن غذا و آذوقه را در این روز مستحب شمردند و آن آذوقه را تا سال دیگر مایه سعادت و وسعت رزق و رفاه زندگی دانستند، چنان‌که در اخبار اهل‌بیت، از باب اشاره به ایشان، از این مطلب نهی مکرّر وارد شده است.

دوم:

اقامه مراسم عید است، از توسعه رزق بر عیال و نو کردن لباس و کوتاه کردن شارب و گرفتن ناخن و مصافحه و رسوم دیگر عید که راه و روش بنی‌امیه و پیروان ایشان بر آن‌ جاری است.

سوم:

التزام به روزه این روز که اخبار بسیاری در فضیلت آن جعل کرده‌اند.

چهارم:

دعا و طلب حوائج در این روز را به عنوان روزی مبارک مستحب دانسته‌اند و برای این کار در این روز، با دروغ و ساختن حدیث و افترا، مناقب و فضائلی ساخته‌اند و دعاهایی چند تلفیق کرده، تعلیم عاصیان نمودند تا امر مبهم و درهم و کار اشتباه شود؛ چنان‌که در خطبه‌ای که در این روز در شهرهای خود می‌خوانند، برای هر پیامبر وسیله و شرفی در این روز یاد می‌کنند مانند خاموش شدن آتش نمرود، استقرار سفینه نوح، غرق شدن لشگریان فرعون و نجات یافتن عیسی از دار یهودیان؛ چنان‌که جبله مکیه نقل کرده است: که از میثم تمّار شنیدم که فرمود:

و الله این امّت پسر پیامبر خود را در محرّم در روز دهم به قتل می‌رسانند و هرآینه دشمنان حق این روز را روز برکت قرار می‌دهند و همانا این کار شدنی است و در علم خدای تعالی گذشته و من آن را می‌دانم به عهدی که از مولایم امیر‌المؤمنین علیه‌السلام به من رسیده.

اعمال ماه محرم

جبّله می‌گوید: گفتم: چگونه مردم روز شهادت حسین علیه‌السلام را روز برکت قرار می‌دهند؟ میثم گریست و فرمود: حدیثی جعل می‌کنند که روز عاشورا روزی است که خدای تعالی توبه آدم را در آن قبول کرد، با اینکه خداوند توبه آدم را در ذوالحجه پذیرفت و گمان می‌کنند که عاشورا روزی است که خدا یونس را از شکم ماهی بیرون آورد، درحالی‌ که خدا در ذوالقعده یونس را از شکم ماهی بیرون آورد و گمان می‌کنند این روز، روزی است که کشتی نوح بر کوه جودی قرار گرفت، با اینکه این واقعه در روز هیجدهم ذوالحجّه رخ داده و گمان می‌کنند روزی است که خداوند دریا را برای موسی شکافت، درحالی‌ که این حادثه در ربیع‌الاول بوده است.

در هر صورت با این همه تصریح و تأکید که در خبر میثم آمده است و در حقیقت از نشانه‌های نبوّت و امامت و دلیل بر حقّانیت طریقه شیعه است که این‌گونه اخبار یقینی را در اختیار گذاشته و مضمون آن مطابق با واقع محسوس است.

از عجایب است که دعایی بر طبق این اکاذیب، تلفیق شده و در کتاب‌های بعضی از بی‌خبران که غافل بوده‌اند، ذکرش به میان آمده و به دست عوام داده شده و البته خواندن آن دعا بدعت و حرام است و آن دعا این است:

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ، سُبْحانَ اللّٰهِ مِلءَ الْمِیزانِ، وَمُنْتَهَى الْعِلْمِ، وَمَبْلَغَ الرِّضا، وَزِنَهَ الْعَرْشِ…

بعد از دو سه سطر دارد: «ده مرتبه» صلوات بفرست و بگو:

یَا قَابِلَ تَوْبَهِ آدَمَ یَوْمَ عاشُوراءَ، یَا رافِعَ إِدْرِیسَ إِلَى السَّماءِ یَوْمَ عاشُوراءَ، یَا مُسَکِّنَ سَفِینَهِ نُوحٍ عَلَى الْجُودِیِّ یَوْمَ عاشُوراءَ، یَا غِیاثَ إِبْراهِیمَ مِنَ النَّارِ یَوْمَ عاشُوراءَ …

إلى آخره.

به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانی‌اش همیشگی است، منزّه است خدا به پُری ترازو و نهایت دانش و سر حدّ خشنودی و وزن عرش…

بعد از دو سه سطر دارد: «ده مرتبه» صلوات بفرستد و بگوید:

ای پذیرنده توبه آدم در روز عاشورا، ای بالا برنده ادریس به آسمان در روز عاشورا، ای آرام‌دهنده کشتی نوح بر جودی در روز عاشورا، ای فریادرس ابراهیم از آتش در روز عاشورا.

اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم
اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم

شک نیست که این دعا را یکی از ناصبی‌های مدینه، یا خوارج مسقط یا امثال این‌ها جعل کرده و با این جعل کردن ظلم بنی‌امیه را به کمال رسانده…(پایان خلاصه کلام صاحب کتاب «شفاء الصدور»)

در هر صورت در پایان روز عاشورا سزاوار است یاد کردن حال اهل حضرت سیدالشهدا و دختران و اطفال آن حضرت که در این وقت، در سرزمین کربلا اسیر دشمنان گشته و به حزن و گریه مشغول بودند و مصائبی بر ایشان گذشت که در خاطر هیچ آفریده‌ای خطور نکند و قلم را تاب نوشتن آن نباشد و چه نیکو سروده هر که سروده:
فاجِعَهٌ اِنْ اَرَدْتُ اَکْتُبُها
مُجْمَلَهً ذِکْرَهً لِمُدِّکِرٍ

 

فاجعه اى است اگر بخواهم آن را بنویسم
به صورت اجمال براى یادآورى یادآوران

 

جَرَتْ دُمُوعى فَحالَ حائِلُها
ما بَیْنَ لَحْظِ الْجُفُونِ وَالزُّبُرِ

 

اشکم روان شود، پس پرده گردد
میان نگاه چشم‌ها و صفحات کتاب

 

وَقالَ قَلْبى بُقْیا عَلَىَّ فَلا
وَاللّهِ ما قَدْ طُبِعْتُ مِنْ حَجَرٍ

 

دلم گوید بر من رحمى که
سوگند به خدا من از سنگ سرشته نشدم

 

بَکَتْ لَهَا الاْرْضُ وَ السَّماَّءُ
بَیْنَهُما فى مَدامِعٍ حُمُرٍ

 

بر آن مصیبت زمین و آسمان گریست
و هرچه ما بین آن دو می‌باشد، گریه‌اى خونبار

 

من از تحریر این غم ناتوانم
که تصویرش زده آتش بجانم
ترا طاقت نباشد از شنیدن
شنیدن کى بود مانند دیدن

اعمال ماه محرم

پس‌ برخیز و به رسول خدا و علی مرتضی و فاطمه زهرا و امام مجتبی و سایر امامان از ذُریه سیدالشهدا سلام الله علیهم سلام کن و ایشان را بر این مصائب جانکاه با دل سوخته و چشم گریان تسلیت بگو و این زیارت را بخوان:

السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ آدَمَ صَفْوَهِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ نُوحٍ نَبِیِّ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ إِبْراهِیمَ خَلِیلِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ مُوسىٰ کَلِیمِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ عَیسىٰ رُوحِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ مُحَمَّدٍ حَبِیبِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ عَلِیٍّ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَلِیِّ اللّٰهِ،

سلام بر تو ای وارث آدم برگزیده خدا، سلام بر تو ای وارث نوح پیامبر خدا، سلام بر تو ای وارث ابراهیم دوست خدا، سلام بر تو ای وارث موسی هم‌سخن خدا، سلام بر تو ای وارث عیسی روح خدا، سلام بر تو ای وارث محمّد محبوب خدا، سلام بر تو ای وارث علی امیرمؤمنان ولی خدا،

السَّلامُ عَلَیْکَ یَا وارِثَ الْحَسَنِ الشَّهِیدِ سِبْطِ رَسُولِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ الْبَشِیرِ النَّذِیرِ وَابْنَ سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ فاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِساءِ الْعالَمِینَ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبا عَبْدِ اللّٰهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا خِیَرَهَ اللّٰهِ وَابْنَ خِیَرَتِهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا ثارَ اللّٰهِ وَابْنَ ثارِهِ، السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْوِتْرُ الْمَوْتُورُ؛

سلام بر تو ای وارث حسن شهید نواده رسول خدا، سلام بر تو ای فرزند رسول خدا، سلام بر تو ای فرزند بشارت‌دهنده و بیم‌دهنده و فرزند آقای جانشینان، سلام بر تو ای فرزند فاطمه بانوی بانوان جهانیان، سلام بر تو ای اباعبدالله، سلام بر تو ای برگزیده خدا و فرزند برگزیده خدا، سلام بر تو ای خون خدا و فرزند خون خدا، سلام بر تو ای تنهایی که انتقام خونت گرفته نشد؛

السَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الْإِمامُ الْهادِى الزَّکِىُّ وَعَلَىٰ أَرْواحٍ حَلَّتْ بِفِنائِکَ، وَأَقامَتْ فَى جِوارِکَ، وَوَفَدَتْ مَعَ زُوَّارِکَ، السَّلامُ عَلَیْکَ مِنِّى مَا بَقِیتُ وَبَقِىَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ، فَلَقَدْ عَظُمَتْ بِکَ الرَّزِیَّهُ، وَجَلَّ الْمُصابُ فِى الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُسْلِمِینَ وَفِى أَهْلِ السَّمَاواتِ أَجْمَعِینَ وَفِى سُکَّانِ الْأَرَضِینَ فَإِنَّا لِلّٰهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ، وَصَلَواتُ اللّٰهِ وَبَرَکاتُهُ وَتَحِیَّاتُهُ عَلَیْکَ وَعَلَىٰ آبائِکَ الطَّاهِرِینَ الطَّیِّبِینَ الْمُنْتَجَبِینَ وَعَلَىٰ ذَرارِیهِمُ الْهُداهِ الْمَهْدِیِّینَ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلاىَ وَعَلَیْهِمْ، وَعَلَىٰ رُوحِکَ وَعَلَىٰ أَرْواحِهِمْ، وَعَلَىٰ تُرْبَتِکَ وَعَلَىٰ تُرْبَتِهِمْ؛ اللّٰهُمَّ لَقِّهِمْ رَحْمَهً وَرِضْواناً وَرَوْحاً وَرَیْحاناً .

سلام بر تو ای امام راهنما و پاک و بر ارواحی که به آستانت فرود آمدند و در جوارت اقامت گزیدند و همراه زائرانت وارد شدند، از من بر تو سلام تا زنده‌ام و تا شب‌ و روز برپاست، همانا عزای تو بزرگ است و سوگواری در میان مؤمنان و مسلمانان و در همگی اهل آسمان‌ها و ساکنان زمین عظیم است، همه ما از خداییم و به سوی او باز می‌گردیم، درودها و برکات و تحیات خدا بر تو و بر پدران پاک و پاکیزه و نجیبت و بر فرزندان راهنمای ره‌یافته آنان. سلام بر تو ای مولایم و بر ایشان و بر روح تو و روح آنان و بر خاکت و بر خاکشان؛ خدایا رحمت و خشنودی روح و ریحان بر آنان بیفکن،

السَّلامُ عَلَیْکَ یَا مَوْلاىَ یَا أَبا عَبْدِ اللّٰهِ، یَا ابْنَ خاتَمِ النَّبِیِّینَ، وَیَا ابْنَ سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ، وَیَا ابْنَ سَیِّدَهِ نِساءِ الْعالَمِینَ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا شَهِیدُ، یَا ابْنَ أَبَاالشُّهَداءِ . اللّٰهُمَّ بَلِّغْهُ عَنِّى فى هٰذِهِ السَّاعَهِ وَفِى هٰذَا الْیَوْمِ وَفِى هٰذَا الْوَقْتِ وَفِى کُلِّ وَقْتٍ تَحِیَّهً کَثِیرَهً وَسَلاماً، سَلامُ اللّٰهِ عَلَیْکَ وَرَحْمَهُ اللّٰهِ وَبَرَکاتُهُ یَا ابْنَ سَیِّدِ الْعالَمِینَ وَعَلَى الْمُسْتَشْهَدِینَ مَعَکَ سَلاماً مُتَّصِلاً مَا اتَّصَلَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ؛

سلام بر تو ای مولایم ای اباعبدالله، ای فرزند خاتم انبیاء و ای فرزند آقای جانشینان و ای فرزند بانوی بانوان جهانیان، سلام بر تو ای شهید، ای فرزند شهید، ای برادر شهید، ای پدر شهیدان، خدایا از سوی من به حضرت او برسان، در این ساعت و در این روز و در این وقت و در همه وقت، تحیت بسیار و سلام، سلام و رحمت و برکات خدا بر تو، ای فرزند آقای جهانیان و بر شهید شدگان با تو، سلامی پیوسته، به پیوستگی شب و روز؛

السَّلامُ عَلَى الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ الشَّهِیدِ، السَّلامُ عَلَىٰ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ الشَّهِیدِ، السَّلامُ عَلَى الْعَبَّاسِ بْنِ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ الشَّهِیدِ، السَّلامُ عَلَى الشُّهَداءِ مِنْ وُلْدِ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ، السَّلامُ عَلَى الشُّهَداءِ مِنْ وُلْدِ الْحَسَنِ، السَّلامُ عَلَى الشُّهَداءِ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْنِ، السَّلامُ عَلَى الشُّهَداءِ مِنْ وُلْدِ جَعْفَرٍ وَعَقِیلٍ، السَّلامُ عَلَىٰ کُلِّ مُسْتَشْهَدٍ مَعَهُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ؛ اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَبَلِّغْهُمْ عَنَّى تَحِیَّهً کَثِیرَهً وَسَلاماً .

سلام بر حسین فرزند علی شهید، سلام بر علی فرزند حسین شهید، سلام بر عبّاس فرزند امیرمؤمنان شهید، سلام بر شهیدان از فرزندان امیرمؤمنان، سلام بر شهیدان از فرزندان حسن، سلام بر شهیدان از فرزندان حسین، سلام بر شهیدان از فرزندان جعفر و عقیل، سلام بر همه شهیدان همراه آنان از مؤمنان؛ خدایا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست و از سوی من درود بسیار و سلام فراوان به ایشان برسان،

السَّلامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولَ اللّٰهِ أَحْسَنَ اللّٰهُ لَکَ الْعَزاءَ فَى وَلَدِکَ الْحُسَیْنِ، السَّلامُ عَلَیْکِ یَافاطِمَهُ أَحْسَنَ اللّٰهُ لَکِ الْعَزاءَ فَى وَلَدِکِ الْحُسَیْنِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ أَحْسَنَ اللّٰهُ لَکَ الْعَزاءَ فِى وَلَدِکَ الْحُسَیْنِ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَبا مُحَمَّدٍ الْحَسَنَ أَحْسَنَ‌اللّٰهُ لَکَ الْعَزاءَ فَى أَخِیکَ الْحُسَیْنِ، یَا مَوْلاىَ یَا أَبا عَبْدِ اللّٰهِ، أَنَا ضَیْفُ اللّٰهِ وَضَیْفُکَ وَجارُ اللّٰهِ وَجارُکَ، وَ لِکُلِّ ضَیْفٍ وَجارٍ قِرىً وَقِراىَ فِى هٰذَا الْوَقْتِ أَنْ تَسْأَلَ اللّٰهَ سُبْحانَهُ وَتَعَالىٰ أَنْ یَرْزُقَنِى فَکَاکَ رَقَبَتِى مِنَ النَّارِ إِنَّهُ سَمِیعُ الدُّعاءِ قَرِیبٌ مُجِیبٌ.

سلام بر تو ای رسول خدا، خدا شکیبایی‌ات را در مصیبت فرزندت حسین نیکو گرداند، سلام بر تو ای فاطمه، خدا شکیبایی‌ات را در مصیبت فرزندت حسین نیکو گرداند، سلام بر تو ای امیرمؤمنان، خدا شکیبایی‌ات را در مصیبت فرزندت حسین نیکو گرداند، سلام بر تو ای ابا محمّد ای حسن مجتبی، خدا شکیبایی‌ات را در مصیبت برادرت حسین نیکو گرداند، ای مولای من ای اباعبدالله من مهمان خدا و مهمان تو و پناهنده به خدا و پناهنده به توأم، برای هر مهمان و پناهنده‌ای پذیرایی هست، پذیرایی من در این وقت این است که از خدای منزّه برتر بخواهی که آزادی از آتش دوزخ را نصیبم کند، همانا او شنوای دعا و نزدیک و اجابت‌کننده است.

اعمال ماه محرم

اعمال روز بیست و پنجم ماه محرم

به گفته جمعى از علما در سال نود و چهار، یا روز دوازدهم سال نود و پنج که آن سال را «سنه الفقها» [سال فقهان] می‌گفتند، حضرت زین العابدین علیه‌السّلام از دنیا رحلت کرد.

بیشتر بخوانید:

 

مجله اینترنتی تحلیلک
0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x