غزل ۱۰۰ حافظ (دی پیر می فروش که ذکرش به خیر باد) به همراه شرح
شرح غزل ۱۰۰ حافظ / دی پیر می فروش که ذکرش به خیر باد
دی پیر می فروش که ذکرش به خیر باد
گفتا شراب نوش و غم دل ببر ز یاد
گفتم به باد می‌دهدم باده نام و ننگ
گفتا قبول کن سخن و هر چه باد باد
سود و زیان و مایه چو خواهد شدن ز دست
از بهر این معامله غمگین مباش و شاد
بادت به دست باشد اگر دل نهی به هیچ
در معرضی که تخت سلیمان رود به باد
حافظ گرت ز پند حکیمان ملالت است
کوته کنیم قصه که عمرت دراز باد
شرح غزل ۱۰۰ حافظ (شرح غزل دی پیر می فروش که ذکرش به خیر باد)
دی پیر می فروش که ذکرش به خیر باد
گفتا شراب نوش و غم دل ببر ز یاد
پیر میکده که یادش به خیر باد، دیروز گفت باده بنوش و غم دل را از یاد ببر.
دی: دیروز
دکتر دینانی می گوید:
«پیر می فروش را باید انسانی پخته دانست که تجربه های زیادی دارد. حافظ ذکر او را با نیکی و خیر و خوبی یاد می کند.»
گفتم به باد می‌دهدم باده نام و ننگ
گفتا قبول کن سخن و هر چه باد باد
گفتم شراب آبروی من را می برد و نابودم می کند و او گفت حرف من را بپذیر. هرچه می خواهد بشود، بشود.
سود و زیان و مایه چو خواهد شدن ز دست
از بهر این معامله غمگین مباش و شاد
وقتی سود و زیان و سرمایه دنیوی و ناپایدارند و از دست می روند پس به خاطر این داد و ستد مادی باده نوشی، شاد یا اندوهگین نباش.
مایه: سرمایه
بادت به دست باشد اگر دل نهی به هیچ
در معرضی که تخت سلیمان رود به باد
در جایی که تاج و تخت و شکوه سلیمانی بر باد فنا می رود و ناپایدار است، اگر دل به دنیا بسپاری و دلبسته آن شوی، به جز باد حاصلی برایت نخواهد داشت و بی مراد خواهی بود.
باد به دست بودن: کنایه از بی حاصل و بی بهره بودن
هیچ: کنایه از دنیا
معرض: جای و مکان، استعاره از دنیا
حافظ گرت ز پند حکیمان ملالت است
کوته کنیم قصه که عمرت دراز باد
ای حافظ اگر از نصیحت حکیمان دلتنگ می شوی این ماجرا و سخن را مختصر می کنیم. عمرت طولانی باد.
فایل صوتی غزل ۱۰۰ حافظ / دی پیر می فروش که ذکرش به خیر باد
دانلود فایل صوتی غزل دی پیر می فروش که ذکرش به خیر باد
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه، شاخ نبات حافظ و حافظ معنوی نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
حافظ معنوی؛ غزلیات حافظ شیرازی به روایت دکتر دینانی است.
