غزل ۱۳ حافظ (می دمد صبح و کله بست سحاب) به همراه شرح
شرح غزل ۱۳ حافظ / می دمد صبح و کله بست سحاب
می دمد صبح و کله بست سحاب
الصبوح الصبوح یا اصحاب
می چکد ژاله بر رخ لاله
المدام المدام یا احباب
می وزد از چمن نسیم بهشت
هان بنوشید دم به دم می ناب
تخت زمرد زده است گل به چمن
راح چون لعل آتشین دریاب
در میخانه بسته‌اند دگر
افتتح یا مفتح الابواب
لب و دندانت را حقوق نمک
هست بر جان و سینه‌های کباب
این چنین موسمی عجب باشد
که ببندند میکده به شتاب
بر رخ ساقی پری پیکر
همچو حافظ بنوش باده ناب
شرح غزل ۱۳ حافظ (غزل می دمد صبح و کله بست سحاب)
می دمد صبح و کله بست سحاب
الصبوح الصبوح یا اصحاب
حافظ با توصیف یک روز ابری بهاری دوستان را به باده خواری فرا می خواند و می گوید: صبح طلوع می کند و ابر بر آسمان خیمه زده است. ای یاران شراب صبحگاهی را بیاورید و بنوشید.
دمیدن: ظاهر شدن، طلوع کردن
کله: پرده، خیمه
صبوح: شراب صبحگاهی
می چکد ژاله بر رخ لاله
المدام المدام یا احباب
قطره باران بر چهره لاله می چکد. ای یاران به نوشیدن باده شتاب کنید.
ژاله: شبنم، قطره باران
مدام: شراب
شرح غزل ۱۳ حافظ / می دمد صبح و کله بست سحاب
می وزد از چمن نسیم بهشت
هان بنوشید دم به دم می ناب
از سوی چمن نسیم بهشت می وزد. هان ای یاران پیوسته شراب خالص بنوشید.
هان: بشتاب، زود باش
ناب: خالص
تخت زمرد زده است گل به چمن
راح چون لعل آتشین دریاب
اکنون که سلطان گل در سبزه زار تخت زمردین زده است، تو نیز به گلستان برو و شراب سرخ آتشین را بجوی و غنیمت دان.
زمرد: سنگ قیمتی به رنگ سبز
تخت زمرد: استعاره از چمن و شاخ و برگ نورسته
راح: شراب
در میخانه بسته‌اند دگر
افتتح یا مفتح الابواب
دگر: دوباره، بار دیگر
لب و دندانت را حقوق نمک
هست بر جان و سینه‌های کباب
جان ها و سینه هایی که در آتش عشق کباب شده است، نمک پرورده لب و دندان نمکین توست؛ به عبارت دیگر با لب و دندان نمکین خود بر دل های سوخته عاشقان نمک می پاشی و به آنها نیشخند می زنی.
این چنین موسمی عجب باشد
که ببندند میکده به شتاب
شگفتا که در چنین وقت و زمان خوشی در میخانه را با شتاب ببندند.
موسم: وقت، زمان
بر رخ ساقی پری پیکر
همچو حافظ بنوش باده ناب
مانند حافظ تو نیز باده ناب بنوش و در چهره زیبای ساقی بنگر.
فایل صوتی غزل ۱۳ حافظ / می دمد صبح و کله بست سحاب
دانلود فایل صوتی غزل می دمد صبح و کله بست سحاب
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه، شاخ نبات حافظ و حافظ معنوی نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
حافظ معنوی؛ غزلیات حافظ شیرازی به روایت دکتر دینانی است.
مجله اینترنتی تحلیلک
