غزل ۱۰۶ حافظ (تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد) به همراه شرح
شرح غزل ۱۰۶ حافظ / تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد
تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد
وجود نازکت آزرده گزند مباد
سلامت همه آفاق در سلامت توست
به هیچ عارضه شخص تو دردمند مباد
جمال صورت و معنی ز امن صحت توست
که ظاهرت دژم و باطنت نژند مباد
در این چمن چو درآید خزان به یغمایی
رهش به سرو سهی قامت بلند مباد
در آن بساط که حسن تو جلوه آغازد
مجال طعنه بدبین و بدپسند مباد
هر آن که روی چو ماهت به چشم بد بیند
بر آتش تو بجز جان او سپند مباد
شفا ز گفته شکرفشان حافظ جوی
که حاجتت به علاج گلاب و قند مباد
شرح غزل ۱۰۶ حافظ (غزل تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد)
تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد
وجود نازکت آزرده گزند مباد
امیدوارم که تن تو هرگز بیمار نشود و نیازمند ناز و غرور طبیبان نگردد و جسم لطیف و ظریف تو از صدمه و آسیب به دور باشد.
سلامت همه آفاق در سلامت توست
به هیچ عارضه شخص تو دردمند مباد
سلامت جهان و مردم آن وابسته به سلامتی توست و تن و جسم تو هرگز دچار درد و بیماری نشود.
آفاق: سرزمین ها، کنایه از جهان و مردم آن
جمال صورت و معنی ز امن صحت توست
که ظاهرت دژم و باطنت نژند مباد
به برکت سلامتی توست که ظاهر و باطن در نهایت زیبایی و نیکویی است. آرزو دارم که هرگز جسم و روحت غمگین و پریشان نباشد.
صورت و معنی: ظاهر و باطن
دژم: افسرده و غمگین
نژند: پریشان
در این چمن چو درآید خزان به یغمایی
رهش به سرو سهی قامت بلند مباد
وقتی در این چمن و سرزمین خزان غارتگری خود را آغاز کند و فنا و نیستی همه جا را بگیرد، ای معشوق آرزو می کنم گذرش به سرو بلندقامت و زیبای تو نیفتد و تو پیوسته در امن و آسایش باشی.
در آن بساط که حسن تو جلوه آغازد
مجال طعنه بدبین و بدپسند مباد
در آن مجلس و سرزمینی که جمال و زیبای تو شروع به جلوه گری می کند امیدوارم که بدبین و بدپسند فرصتی برای سرزنش و عیب جویی نداشته باشد.
هر آن که روی چو ماهت به چشم بد بیند
بر آتش تو بجز جان او سپند مباد
هر آن کس که چهره چون ماه تو را با چشم بد بنگرد، آرزومندم که جان او در حسرت جمال و زیبایی تو و یا در آتش فراق و اندوه تو همچون سپند بسوزد و نابود شود.
شفا ز گفته شکرفشان حافظ جوی
که حاجتت به علاج گلاب و قند مباد
از شعر شیرین و سخنان دلنشین حافظ درمان درد خود را بطلب که امید است برای درمان درد خود هرگز نیازی به شربت گلاب و قند نداشته باشی.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه، شاخ نبات حافظ و حافظ معنوی نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
حافظ معنوی؛ غزلیات حافظ شیرازی به روایت دکتر دینانی است.