پنجشنبه/ 19 مهر / 1403
Search
Close this search box.
سجع متوازی

سجع متوازی و هرآنچه که باید درباره آن بدانید

هرگاه دو کلمه هم وزن و در حرف روی برابر (هم قافیه) باشند به آن سجع متوازی می گوییم. به طور کلی می‌توان این فرمول‌ را برای سجع متوازی ارایه داد: وزن و روی یکی = سجع متوازی

سجع متوازی

قبل از خواندن سجع متوازی نکاتی را به عنوان پیش نیاز باید بدانیم.

واک و واج

کوچکترین جزء بسیط و مشخص و مفارق در زبان را واک می نامیم. مثال کلمه دَر مرکب از سه جزء است:
د، -َ، ر

هر یک از این سه جزء بسیط است و به اجزای کوچکتری تقسیم نمی شود و هریک از آنها یک واک نام دارد.

صامت و مصوت

واک های زبان به دو گروه تقسیم می شوند:

مصوت ها: صدادار هستند و به شش گروه تقسیم می شوند:

a آ a -ََ
i ای e َ-
u او o َ-

صامت ها: همان حروف بی صدا هستند، مانند: م – ب – س و…

هجا

ترکیبی از اصوات که با یک بار خروج هوا از نای ادا می شود. (معادل همان بخش در دوران دبستان)

مثال: ماه، سر

هجا در زبان فارسی مرکب از یک مصوت و یک یا دو یا سه صامت است.

سجع به سه بخش تقسیم می‌شود:

سجع متوازی
سجع متوازی

سجع متوازی

هرگاه دو کلمه هم وزن و در حرف روی برابر (هم قافیه) باشند به آن سجع متوازی می گوییم.

مثل: دام / نام

به طور کلی می‌توان فرمول‌ زیر را برای سجع متوازی ارایه داد:

وزن و روی یکی = سجع متوازی

حرف روی چیست؟

به آخرین واک اصلی هر کلمه روی می‌گویند. مثلا حرف دال در کلمات یاد، محمد، افتادم، بود

بیشتر بخوانید: سجع و انواع آن

*****

عنصرالمعالی در بخش «در آیین و رسم شاعری» قابوسنامه می گوید:

و اگر شاعر باشی به وزن و قافیه تهی قناعت مکن. بی صناعتی و ترتیبی شعر مگوی که شعر راست ناخوش بود، ملحی باید که بود اندر شعر یا صناعتی به رسم شعرا چون متضاد و مزدوج و موازنه و مسجع و مانند این.

علم بدیع و انواع آن

بدیع یکی از علوم بلاغی است که در کنار بیان و معانی سه دانش را تشکیل می دهند که راجع به وجوه زیبایی و حسن کلام سخن می گویند.

در حقیقت این علم مجموعه ای از ترفندها و شگردهایی است که شعرا با کاربرد آنها، کلام عادی را به کلام ادبی و هنری تبدیل می کنند.

بیشتر بخوانید: علم بدیع و انواع آن

 

مجله اینترنتی تحلیلک

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x