غزل ۱۹۹ حافظ (واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند) به همراه شرح
شرح غزل ۱۹۹ حافظ / واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند
واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند
چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند
مشکلی دارم ز دانشمند مجلس بازپرس
توبه فرمایان چرا خود توبه کمتر می کنند
گوییا باور نمی دارند روز داوری
کاین همه قلب و دغل در کار داور می کنند
یا رب این نو دولتان را با خر خودشان نشان
کاین همه ناز از غلام ترک و استر می کنند
ای گدای خانقه برجه که در دیر مغان
می دهند آبی که دل ها را توانگر می کنند
حسن بی پایان او چندان که عاشق می کشد
زمره دیگر به عشق از غیب سر بر می کنند
بر در میخانه عشق ای ملک تسبیح گوی
کاندر آن جا طینت آدم مخمر می کنند
صبحدم از عرش می آمد خروشی عقل گفت
قدسیان گویی که شعر حافظ از بر می کنند
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۱۹۹ حافظ (شرح غزل واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند)
واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می کنند
چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند
ناصحان که این گونه در محراب نماز می ایستند و بالای منبر سخنرانی و تظاهر به تقوا و پرهیزکاری می کنند، وقتی به خلوت می روند کارهایی را که خلاف شرع و تقواست، انجام می دهند.
مشکلی دارم ز دانشمند مجلس بازپرس
توبه فرمایان چرا خود توبه کمتر می کنند
برایم مشکلی پیش آمده است، آن را از فقیه مجلس بپرس. چرا آنهایی که مردم را به توبه کردن فرمان می دهند، خودشان کمتر توبه می کنند؟
گوییا باور نمی دارند روز داوری
کاین همه قلب و دغل در کار داور می کنند
گویی که روز قیامت را قبول ندارند که این همه نیرنگ و تقلب در کار خدا می کنند.
قلب: تقلب
دغل: مکر و حیله
یا رب این نو دولتان را با خر خودشان نشان
کاین همه ناز از غلام ترک و استر می کنند
خدایا این تازه به دوران رسیده ها را که به غلام ترک و استرشان می نازند، به جای اول خود بازگردان و بر سر خرشان بنشان.
نو دولت: تازه به دوران رسیده
ای گدای خانقه برجه که در دیر مغان
می دهند آبی که دل ها را توانگر می کنند
ای گدای کوی خانقاه برخیز و به سرعت به دیر مغان برو که در آنجا شرابی می دهند که با نوشیدن آن دل ها توانگر و بی نیاز می شود.
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
حسن بی پایان او چندان که عاشق می کشد
زمره دیگر به عشق از غیب سر بر می کنند
حسن و زیبایی بی نهایت معشوق هرقدر که عاشقان را می کشد و از پای در می آورد، باز گروه دیگری از عاشقان هستند که از غیب می آیند و راه عشق او را در پیش می گیرند.
بر در میخانه عشق ای ملک تسبیح گوی
کاندر آن جا طینت آدم مخمر می کنند
ای ملک بر در میخانه عشق خدا را به پاکی ستایش کن و سجده نما زیرا آنجا مکانی است که گل وجود آدم را با شراب عشق خمیر می کنند و به قالب می زنند.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
صبحدم از عرش می آمد خروشی عقل گفت
قدسیان گویی که شعر حافظ از بر می کنند
هنگام صبح بانگ و فریادی از عرش به گوش می رسید. عقل گفت گویا فرشتگان عالم ملکوت شعر حافظ را از بر می کنند و به خاطر می سپارند.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
