غزل ۲۲۲ حافظ (از سر کوی تو هر کو به ملالت برود) به همراه شرح

شرح غزل ۲۲۲ حافظ / از سر کوی تو هر کو به ملالت برود

از سر کوی تو هر کو به ملالت برود
نرود کارش و آخر به خجالت برود

کاروانی که بود بدرقه‌ اش حفظ خدا
به تجمل بنشیند به جلالت برود

سالک از نور هدایت ببرد راه به دوست
که به جایی نرسد گر به ضلالت برود

کام خود آخر عمر از می و معشوق بگیر
حیف اوقات که یک سر به بطالت برود

ای دلیل دل گمگشته خدا را مددی
که غریب ار نبرد ره به دلالت برود

حکم مستوری و مستی همه بر خاتم تست
کس ندانست که آخر به چه حالت برود

حافظ از چشمه حکمت به کف آور جامی
بو که از لوح دلت نقش جهالت برود

بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم

شرح غزل ۲۲۲ حافظ (شرح غزل از سر کوی تو هر کو به ملالت برود)

از سر کوی تو هر کو به ملالت برود
نرود کارش و آخر به خجالت برود

ای معشوق کسی که از دلبستگی به کوی تو خسته و دلتنگ شود و از ناز و عتابت آزرده و ملول شود، نه تنها کارش از پیش نخواهد رفت بلکه سرانجام از عمل خود پشیمان و شرمگین می شود.

ملامت: افسردگی

بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا

کاروانی که بود بدرقه‌ اش حفظ خدا
به تجمل بنشیند به جلالت برود

کاروانی که حمایت و عنایت الهی پشت و پناهش باشد و راهنما و نگهبان آن گردد از راهزنان بیمی ندارد. چنین کاروانی باشکوه و آرامش در جایی فرود می آید و با بزرگی و عظمت آنجا را ترک می کند و به راه می افتد.

بدرقه: نگهبان و راهنما

سالک از نور هدایت ببرد راه به دوست
که به جایی نرسد گر به ضلالت برود

رونده طریق عشق به کمک فروغ هدایت کننده خدا راه رسیدن به یار را می یابد و به وصال می رسد زیرا اگر بدون هدایت در این راه قدمی بردارد، به ضلالت می افتد و به مقصود نخواهد رسید.

بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی

کام خود آخر عمر از می و معشوق بگیر
حیف اوقات که یک سر به بطالت برود

در آخر عمر از می و معشوق کام و آرزوی خود را بگیر. دریغا از اوقات زندگی که کاملا به بیهودگی تلف شود و از دست برود.

ای دلیل دل گمگشته خدا را مددی
که غریب ار نبرد ره به دلالت برود

ای راهنمای دل حیران و سرگردان من به خاطر خدا مرا یاری کن که انسان غریب و ناآشنا، بدون هدایت و راهنمایی نمی تواند راه به جایی ببرد و به مقصود برسد.

حکم مستوری و مستی همه بر خاتم تست
کس ندانست که آخر به چه حالت برود

فقط در پایان کار می توان حکم کرد که چه کسی پرهیزکار و چه کسی مست و گناهکار است زیرا کسی نمی داند که چه سرانجامی در انتظار اوست و با چه وضعیتی از دنیا خواهد رفت.

مستوری: تقوا و پاک دامنی

خاتمت: عاقبت و فرجام کار

بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی

حافظ از چشمه حکمت به کف آور جامی
بو که از لوح دلت نقش جهالت برود

ای حافظ از سرچشمه دانش و دانایی جامی به دست آور و بنوش. امید است که از صفحه دلت نقش و اثر نادانی پاک شود.

در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.

حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.

شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.

مجله اینترنتی تحلیلک