غزل ۲۶۰ حافظ (ای سرو ناز حسن که خوش می روی به ناز) به همراه شرح
شرح غزل ۲۶۰ حافظ / ای سرو ناز حسن که خوش می روی به ناز
ای سرو ناز حسن که خوش می روی به ناز
عشاق را به ناز تو هر لحظه صد نیاز
فرخنده باد طلعت خوبت که در ازل
ببریده اند بر قد سروت قبای ناز
آن را که بوی عنبر زلف تو آرزوست
چون عود گو بر آتش سودا بسوز و ساز
پروانه را ز شمع بود سوز دل ولی
بی شمع عارض تو دلم را بود گداز
صوفی که بی تو توبه ز می کرده بود دوش
بشکست عهد چون در میخانه دید باز
از طعنه رقیب نگردد عیار من
چون زر اگر برند مرا در دهان گاز
دل کز طواف کعبه کویت وقوف یافت
از شوق آن حریم ندارد سر حجاز
هر دم به خون دیده چه حاجت وضو چو نیست
بی طاق ابروی تو نماز مرا جواز
چون باده باز بر سر خم رفت کف زنان
حافظ که دوش از لب ساقی شنید راز
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۲۶۰ حافظ (شرح غزل ای سرو ناز حسن که خوش می روی به ناز)
ای سرو ناز حسن که خوش می روی به ناز
عشاق را به ناز تو هر لحظه صد نیاز
ای سرو ناز زیبایی که با ناز و عشوه می خرامی عاشقانت در اشتیاق دیدار ناز و کرشمه تو هر لحظه صدگونه نیاز و تمنا دارند.
فرخنده باد طلعت خوبت که در ازل
ببریده اند بر قد سروت قبای ناز
چهره زیبا و نازت مبارک و خجسته باد که از روز ازل بر قامت سروگون تو قبای ناز و عشوه را بریده اند. یعنی از ازل ناز و عشوه با وجودت همراه بوده است.
طلعت: چهره
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
آن را که بوی عنبر زلف تو آرزوست
چون عود گو بر آتش سودا بسوز و ساز
به عاشقی که در آرزو و اشتیاق بوی عنبر زلف توست بگو که مانند عود در آتش عشق بسوزد و بسازد و دم برنیاورد.
پروانه را ز شمع بود سوز دل ولی
بی شمع عارض تو دلم را بود گداز
سوز دل پروانه به خاطر وجود شمع است ولی دل من بی شمع چهره زیبا و درخشان تو در سوز و گداز است.
عارض: چهره
گداز: گداختن و ذوب شدن
صوفی که بی تو توبه ز می کرده بود دوش
بشکست عهد چون در میخانه دید باز
صوفی که بی حضور تو از نوشیدن شراب توبه کرده بود، دیشب به محض اینکه دید در میخانه باز است، عهد و پیمان خود را شکست و به باده نوشی پرداخت.
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
از طعنه رقیب نگردد عیار من
چون زر اگر برند مرا در دهان گاز
اگر مرا چون زر در دهان گاز ببرند و ریزم کنند، از سرزنش رقیب، عشق من کم نخواهد شد همانگونه که عیار زر کم نمی شود.
گاز: مقراض، وسیله ای است که با آن طلا و نقره را ببرند.
دل کز طواف کعبه کویت وقوف یافت
از شوق آن حریم ندارد سر حجاز
ای معشوق از زمانی که دل عاشق من از طواف کعبه کوی تو آگاهی یافت، از اشتیاق دیدار آن حریم دیگر قصد رفتن به حجاز را ندارد.
هر دم به خون دیده چه حاجت وضو چو نیست
بی طاق ابروی تو نماز مرا جواز
وقتی بی محراب ابروی تو نماز برای من جایز و قبول نیست، دیگر چه نیازی است که هر لحظه با اشک خونین وضو بگیرم و به نماز بایستم؟
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
چون باده باز بر سر خم رفت کف زنان
حافظ که دوش از لب ساقی شنید راز
حافظ دیشب وقتی از لب ساقی زیبا راز عشق را شنید از شادی چون شراب به سر خم رفت و بار دیگر به باده نوشی پرداخت.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
