غزل ۳۹۱ حافظ (خوشتر از فکر می و جام چه خواهد بودن) به همراه شرح
شرح غزل ۳۹۱ حافظ / خوشتر از فکر می و جام چه خواهد بودن
خوشتر از فکر می و جام چه خواهد بودن
تا ببینم که سرانجام چه خواهد بودن
غم دل چند توان خورد که ایام نماند
گو نه دل باش و نه ایام چه خواهد بودن
مرغ کم حوصله را گو غم خود خور که بر او
رحم آن کس که نهد دام چه خواهد بودن
باده خور غم مخور و پند مقلد منیوش
اعتبار سخن عام چه خواهد بودن
دست رنج تو همان به که شود صرف به کام
دانی آخر که به ناکام چه خواهد بودن
پیر میخانه همی خواند معمایی دوش
از خط جام که فرجام چه خواهد بودن
بردم از ره دل حافظ به دف و چنگ و غزل
تا جزای من بدنام چه خواهد بودن
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۳۹۱ حافظ (شرح غزل خوشتر از فکر می و جام چه خواهد بودن)
خوشتر از فکر می و جام چه خواهد بودن
تا ببینم که سرانجام چه خواهد بودن
چه چیزی بهتر و خوش تر از فکر کردن به جام شراب است؟ باید ببینم که عاقبت چه پیش خواهد آمد.
غم دل چند توان خورد که ایام نماند
گو نه دل باش و نه ایام چه خواهد بودن
تا کی غم دل میخوری که عمر بگذشت و سپری شد؟ بگو که نه دل باشد و نه ایام، چه پیش خواهد آمد.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
مرغ کم حوصله را گو غم خود خور که بر او
رحم آن کس که نهد دام چه خواهد بودن
به پرنده کم حوصله و ضعیف بگو که غم خود را بخورد و به فکر رهایی از دام باشد زیرا آن کسی که برای شکارش دام می گذارد، چه رحمی می تواند بر او داشته باشد؟
باده خور غم مخور و پند مقلد منیوش
اعتبار سخن عام چه خواهد بودن
شراب بنوش و غم نخور و پند مقلد جاهل را گوش نکن. شنیدن سخن افراد عامی چه ارزش و اعتباری خواهد داشت؟
مقلد: تقلید کننده
نیوشیدن: گوش کردن
اعتبار: قدر و ارزش
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
دست رنج تو همان به که شود صرف به کام
دانی آخر که به ناکام چه خواهد بودن
مصراع دوم را به ۳ گونه می توان معنی کرد:
بهتر آن است که حاصل زحمت و دست رنجت را مطابق میل و آرزویت صرف نمایی.
۱. آیا می دانی که سرانجام کسی که به کام و آرزویش نرسیده باشد، چیست؟
۲. آیا می دانی که حاصل زحمت و دست رنجی را که فراهم کرده ای و از آن بهره ای نبرده ای، چه خواهد بود؟
۳. آیا می دانی که سرانجام ناکامی و نامرادی چه خواهد شد؟
پیر میخانه همی خواند معمایی دوش
از خط جام که فرجام چه خواهد بودن
دیشب پیر می فروش از خطوط جام سخن سربسته و پوشیده ای را آشکار کرد و گفت که سرانجام ما چه خواهد شد.
معما: سخن سربسته و پنهان
فرجام: عاقبت، سرانجام
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
بردم از ره دل حافظ به دف و چنگ و غزل
تا جزای من بدنام چه خواهد بودن
با آهنگ دف و چنگ و غزل، دل حافظ را گمراه کردم و عاشق و شیفته اش ساختم تا ببینیم که کیفر و جزای من رسوا و بدنام چه خواهد بود.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
