غزل ۳۲۳ حافظ (ز دست کوته خود زیر بارم) به همراه شرح
شرح غزل ۳۲۳ حافظ / ز دست کوته خود زیر بارم
ز دست کوته خود زیر بارم
که از بالا بلندان شرمسارم
مگر زنجیر مویی گیردم دست
وگرنه سر به شیدایی برآرم
ز چشم من بپرس اوضاع گردون
که شب تا روز اختر می شمارم
بدین شکرانه می بوسم لب جام
که کرد آگه ز راز روزگارم
اگر گفتم دعای می فروشان
چه باشد حق نعمت می گزارم
من از بازوی خود دارم بسی شکر
که زور مردم آزاری ندارم
سری دارم چو حافظ مست لیکن
به لطف آن سری امیدوارم
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۳۲۳ حافظ (شرح غزل ز دست کوته خود زیر بارم)
ز دست کوته خود زیر بارم
که از بالا بلندان شرمسارم
از ناتوانی و تهی دستی خود در رنج و عذابم زیرا که از معشوقان زیبای سرو قامت شرمنده ام.
مگر زنجیر مویی گیردم دست
وگرنه سر به شیدایی برآرم
مگر معشوقی که دارای زلف تابدار و حلقه حلقه است، دستم را بگیرد و من را یاری کند وگرنه دیوانه خواهم شد.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
ز چشم من بپرس اوضاع گردون
که شب تا روز اختر می شمارم
اوضاع و احوال روزگار را از چشم من بپرس زیرا که هر شب تا صبح ستاره می شمارم و شب زنده دار هستم.
بدین شکرانه می بوسم لب جام
که کرد آگه ز راز روزگارم
به شکرانه اینکه جام مرا از اسرار عالم آگاه کرد لب آن را می بوسم.
لب جام را بوسیدن: کنایه از شراب خوردن
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
اگر گفتم دعای می فروشان
چه باشد حق نعمت می گزارم
اگر پیر مغان و می فروشان را دعا کردم جای تعجب ندارد زیرا حق احسان و نعمت آنها را به جا می آورم.
من از بازوی خود دارم بسی شکر
که زور مردم آزاری ندارم
من از بازوی خود بسیار سپاسگزار هستم زیرا که زور مردم آزاری ندارم.
مصراع دوم از سعدی تضمین شده است.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
سری دارم چو حافظ مست لیکن
به لطف آن سری امیدوارم
مانند حافظ سری مست دارم ولی به لطف و عنایت آن جهانی امیدوارم.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک