غزل ۲۴۱ حافظ (معاشران ز حریف شبانه یاد آرید) به همراه شرح
شرح غزل ۲۴۱ حافظ / معاشران ز حریف شبانه یاد آرید
معاشران ز حریف شبانه یاد آرید
حقوق بندگی مخلصانه یاد آرید
به وقت سرخوشی از آه و ناله عشاق
به صوت و نغمه چنگ و چغانه یاد آرید
چو لطف باده کند جلوه در رخ ساقی
ز عاشقان به سرود و ترانه یاد آرید
چو در میان مراد آورید دست امید
ز عهد صحبت ما در میانه یاد آرید
سمند دولت اگر چند سرکشیده رود
ز همرهان به سر تازیانه یاد آرید
نمی خورید زمانی غم وفاداران
ز بی وفایی دور زمانه یاد آرید
به وجه مرحمت ای ساکنان صدر جلال
ز روی حافظ و این آستانه یاد آرید
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۲۴۱ حافظ (شرح غزل معاشران ز حریف شبانه یاد آرید)
معاشران ز حریف شبانه یاد آرید
حقوق بندگی مخلصانه یاد آرید
ای یاران و هم‌نشینان از هم‌صحبت و هم پیاله شبانه خود یاد کنید و حق خدمت و بندگی خالصانه او را به یاد آورید.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
به وقت سرخوشی از آه و ناله عشاق
به صوت و نغمه چنگ و چغانه یاد آرید
به هنگامی که از آواز و نغمه چنگ و چغانه سرمست و شادمان می شوید، از آه و ناله عاشقان نیز یاد کنید.
چغانه: سازی است از خانواده آلات ضربی
چو لطف باده کند جلوه در رخ ساقی
ز عاشقان به سرود و ترانه یاد آرید
هنگامی که صفا و سرخوشی باده در رخ ساقی آشکار می شود با نغمه و آهنگی از عاشقان یاد کنید.
چو در میان مراد آورید دست امید
ز عهد صحبت ما در میانه یاد آرید
آنگاه که با دست امید، آرزو را در آغوش می کشید و به معشوق می رسید، از روزگار هم صحبتی و عهد و پیمان گذشته ما نیز یاد کنید.
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
سمند دولت اگر چند سرکشیده رود
ز همرهان به سر تازیانه یاد آرید
هرچند مرکب بخت و اقبال گردن افراشته و به سرعت حرکت می کند ولی شما از همراهان و خدمتگزاران به سر تازیانه یاد کنید و به آنها بخشش و عنایت نمایید.
سمند: اسبی که رنگش مایل به زردی باشد.
نمی خورید زمانی غم وفاداران
ز بی وفایی دور زمانه یاد آرید
شما که لحظه ای غم عاشقان وفادار را نمی خورید و توجهی به آنها ندارید، به یاد داشته باشید که گردش روزگار روزی هم نسبت به شما بی وفا و پیمان شکن خواهد بود.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
به وجه مرحمت ای ساکنان صدر جلال
ز روی حافظ و این آستانه یاد آرید
ای بزرگان و ساکنان مسند شکوه و جلال از روی لطف به حافظ و این درگاه نظر عنایتی داشته باشید و یادی کنید.
صدر: مجلس
ساکنان صدر جلال: کنایه از بزرگان و محتشمان
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
