غزل ۳۱۱ حافظ (عاشق روی جوانی خوش نوخاسته ام) به همراه شرح
شرح غزل ۳۱۱ حافظ / عاشق روی جوانی خوش نوخاسته ام
عاشق روی جوانی خوش نوخاسته ام
و از خدا دولت این غم به دعا خواسته ام
عاشق و رند و نظربازم و می گویم فاش
تا بدانی که به چندین هنر آراسته ام
شرمم از خرقه آلوده خود می آید
که بر او وصله به صد شعبده پیراسته ام
خوش بسوز از غمش ای شمع که اینک من نیز
هم بدین کار کمر بسته و برخاسته ام
با چنین حیرتم از دست بشد صرفه کار
در غم افزوده ام آنچ از دل و جان کاسته ام
همچو حافظ به خرابات روم جامه قبا
بو که در بر کشد آن دلبر نوخاسته ام
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۳۱۱ حافظ (شرح غزل عاشق روی جوانی خوش نوخاسته ام)
عاشق روی جوانی خوش نوخاسته ام
و از خدا دولت این غم به دعا خواسته ام
عاشق روی معشوق جوان و زیبایی شده ام و با دعا از خدا اقبال و سعادت این غم عشق را خواسته ام.
نوخاسته: نوجوان و نو رسیده
دولت: بخت و اقبال
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
عاشق و رند و نظربازم و می گویم فاش
تا بدانی که به چندین هنر آراسته ام
آشکارا می گویم که عاشق و رند لاابالی و نظربازم تا بدانی که به چندین هنر و فضیلت آراسته هستم.
شرمم از خرقه آلوده خود می آید
که بر او وصله به صد شعبده پیراسته ام
از خرقه آلوده ریایی خود که بر آن به صد نیرنگ و فریب وصله زده ام تا مانند خرقه صوفیان گردد، شرمسار هستم.
خرقه: لباس رسمی صوفیان
شعبده: نیرنگ و حقه بازی
پیراستن: آراستن، دوختن پاره ها
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
خوش بسوز از غمش ای شمع که اینک من نیز
هم بدین کار کمر بسته و برخاسته ام
ای شمع از غم عشق معشوق خوب و خوش بسوز که اینک من نیز به همین منظور مانند تو آماده سوختن شده ام.
کمر بستن: کنایه از آماده کاری شدن
با چنین حیرتم از دست بشد صرفه کار
در غم افزوده ام آنچ از دل و جان کاسته ام
با چنین حیرتی که دارم، بی اختیار و بی سامان شده ام و آنچه را که از دل و جان کاسته ام، در غم افزوده ام. یعنی هر روز از جان و دلم کم می شود و بر غمم افزوده می شود.
حیرت: سرگشتگی
صرفه: سود
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
همچو حافظ به خرابات روم جامه قبا
بو که در بر کشد آن دلبر نوخاسته ام
مانند حافظ با جامه ای چاک خورده و پاره شده به میخانه می روم، امید است که آن معشوق زیبای نورس من را در آغوش بگیرد.
بو که: امید است که
در بر کشیدن: در آغوش گرفتن
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
