غزل ۳۷۹ حافظ (سرم خوش است و به بانگ بلند می گویم) به همراه شرح
شرح غزل ۳۷۹ حافظ / سرم خوش است و به بانگ بلند می گویم
سرم خوش است و به بانگ بلند می گویم
که من نسیم حیات از پیاله می جویم
عبوس زهد به وجه خمار ننشیند
مرید خرقه دردی کشان خوش خویم
شدم فسانه به سرگشتگی و ابروی دوست
کشید در خم چوگان خویش چون گویم
گرم نه پیر مغان در به روی بگشاید
کدام در بزنم چاره از کجا جویم
مکن در این چمنم سرزنش به خودرویی
چنان که پرورشم می دهند می رویم
تو خانقاه و خرابات در میانه مبین
خدا گواه که هر جا که هست با اویم
غبار راه طلب کیمیای بهروزیست
غلام دولت آن خاک عنبرین بویم
ز شوق نرگس مست بلندبالایی
چو لاله با قدح افتاده بر لب جویم
بیار می که به فتوی حافظ از دل پاک
غبار زرق به فیض قدح فرو شویم
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۳۷۹ حافظ (شرح غزل سرم خوش است و به بانگ بلند می گویم)
سرم خوش است و به بانگ بلند می گویم
که من نسیم حیات از پیاله می جویم
سرمست و شادم و به آواز بلند می گویم که من بوی خوش زندگی را از ساغر شراب می جویم.
عبوس زهد به وجه خمار ننشیند
مرید خرقه دردی کشان خوش خویم
هرگز ترش رویی زاهدان عبوس در چهره شاد مستان دُردکش عاشق قرار نمی گیرد. من هوادار و مرید رندان دُردکش عاشق خوش خو هستم.
عبوس: اخمو
وجه: صورت
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
شدم فسانه به سرگشتگی و ابروی دوست
کشید در خم چوگان خویش چون گویم
از آن زمان که ابروی کمانی معشوق من را مانند گوی در خم چوگان خود کشید و عاشق و بیقرار کرد، به سرکشتگی و مستی مشهور عالم شدم.
فسانه شدن: مشهور شدن، افسانه شدن
گرم نه پیر مغان در به روی بگشاید
کدام در بزنم چاره از کجا جویم
اگر پیرمغان در به رویم نگشاید و من را نپذیرد، کدامین در را بزنم و به کجا روی بیاورم و چاره از کجا بجویم؟
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
مکن در این چمنم سرزنش به خودرویی
چنان که پرورشم می دهند می رویم
مرا در چمن این دنیای فانی به خودرویی سرزنش و مواخذه نکن زیرا همان گونه که مرا پرورش می دهند، می رویم.
چمن: استعاره از دنیا
خودرویی: کنایه از کسی که بدون تربیت و تعلیم باشد.
تو خانقاه و خرابات در میانه مبین
خدا گواه که هر جا که هست با اویم
تو خانقاه و میخانه را سبب و واسطه میان من و او ندان، خدا گواه است که هرجا که هست، همیشه با اویم و او را می بینم.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
غبار راه طلب کیمیای بهروزیست
غلام دولت آن خاک عنبرین بویم
گرد و غبار راه طلب اکسیر نیک بختی و بهروزی است و من بنده آن خاک و غبار سعادتمند و خوشبو هستم.
ز شوق نرگس مست بلندبالایی
چو لاله با قدح افتاده بر لب جویم
از اشتیاق دیدن چشمان مست و دلربای معشوق بلندقامت زیبا مانند لاله جام به دست بر لب جوی افتاده ام.
بیار می که به فتوی حافظ از دل پاک
غبار زرق به فیض قدح فرو شویم
شراب بیاور تا بنوشم و مست گردم تا به فتوای حافظ از دل پاک و روشن خود، گرد و غبار ریا و تزویر را به فیض و بخشش جام باده بشویم و از بین ببرم.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
