غزل ۴۰۹ حافظ (ای خون بهای نافه چین خاک راه تو) به همراه شرح
شرح غزل ۴۰۹ حافظ / ای خون بهای نافه چین خاک راه تو
ای خون بهای نافه چین خاک راه تو
خورشید سایه پرور طرف کلاه تو
نرگس کرشمه می برد از حد برون خرام
ای من فدای شیوه چشم سیاه تو
خونم بخور که هیچ ملک با چنان جمال
از دل نیایدش که نویسد گناه تو
آرام و خواب خلق جهان را سبب تویی
زان شد کنار دیده و دل تکیه گاه تو
با هر ستاره ای سر و کار است هر شبم
از حسرت فروغ رخ همچو ماه تو
یاران همنشین همه از هم جدا شدند
ماییم و آستانه دولت پناه تو
حافظ طمع مبر ز عنایت که عاقبت
آتش زند به خرمن غم دود آه تو
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۴۰۹ حافظ (شرح غزل ای خون بهای نافه چین خاک راه تو)
ای خون بهای نافه چین خاک راه تو
خورشید سایه پرور طرف کلاه تو
ای معشوقی که ارزش و بهای خاک راه تو برابر با بهای خون نافه چین است و خورشید با همه عظمت و شکوهش در زیر سایه گوشه کلاه تو پرورش یافته است.
سایه پرور: کنایه از راحت طلبی
طرف: گوشه
نرگس کرشمه می برد از حد برون خرام
ای من فدای شیوه چشم سیاه تو
من فدای ناز و غمزه چشم سیاه و زیبای تو شوم، بیرون خرام که نرگس عشوه گری را از حد برده است.
خونم بخور که هیچ ملک با چنان جمال
از دل نیایدش که نویسد گناه تو
ای معشوق خونم را بریز و من را به رنج و عذاب بینداز زیرا هیچ فرشته ای با چنین زیبایی و جمالی که تو داری هرگز دلش راضی نمی شود که گناهی برایت بنویسد.
آرام و خواب خلق جهان را سبب تویی
زان شد کنار دیده و دل تکیه گاه تو
ای معشوق وجود تو سبب آرامش دل و خواب دیده مردم جهان شده است؛ به همین سبب است که بر دیده و دل آنها تکیه زده ای و عزیز و گرامی شده ای.
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
با هر ستاره ای سر و کار است هر شبم
از حسرت فروغ رخ همچو ماه تو
از حسرت دیدن چهره زیبا و درخشان چون ماهت هر شب با ستارگان آسمان گفتگو می کنم و شب زنده دارم.
یاران همنشین همه از هم جدا شدند
ماییم و آستانه دولت پناه تو
همه دوستان همدم و همدل از هم جدا شدند و تنها ما هستیم که بر در خانه بخت و سعادت تو مانده ایم.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
حافظ طمع مبر ز عنایت که عاقبت
آتش زند به خرمن غم دود آه تو
ای حافظ از توجه و احسان یار ناامید نشو که سرانجام آه سوزان تو خرمن غم و اندوه را آتش می زند و نابود می سازد.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
