انواع صورت های مالی
یکی از روش های تحلیلی در بازار سرمایه تحلیل بنیادی است که در آن سرمایه گذاران با استفاده از آن می توانند سود متاسبی کسب کنند. همان طور که قبلا نیز گفتیم یکی از گام های اصلی در تحلیل بنیادی بررسی انواع صورت مالی و بررسی سودآوری شرکت هاست.
برای ارزیابی وضعیت مالی شرکت ها و موسسات شناخت اجزای صورت های مالی مهم است.
صورتهای مالی اساسی شامل مواردی نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد و یادداشتهای توضیحی هستند.
تجزیه و تحلیل این صورتها باعث میشود مدیران شرکتها، صاحبان سرمایه، بستانکاران و سرمایهگذاران بتوانند از وضع مالی گذشته، حال و آینده شرکتهای سهامی مورد نظر خود آگاه شوند و درباره آن قضاوت کنند.
برای مطالعه و بررسی صورت مالی ها می توانید به سایت کدال مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: سامانه کدال چیست و چه کاربردی برای سهام داران دارد؟
بررسی مختصر انواع صورت های مالی
-
ترازنامه
گزارشی است که وضعیت داراییها، بدهیها و حقوق مالکان یک شرکت (حقوق صاحبان سهام) را در یک تاریخ معین نشان میدهد. ترازنامه به گونهای است که میزان داراییهای یک شرکت همواره برابر با مجموع بدهیها و حقوق صاحبان سهام آن است که به آن معادله اساسی حسابداری نیز میگویند.
از ترازنامه به عنوان صورت وضعیت مالی نیز نام برده میشود. ترازنامه در اصل به شما میگوید که یک شرکت چقدر دارایی دارد و چقدر بدهکار است.
داراییها = بدهیها + حقوق صاحبان سرمایه
تفاوت بین داراییها و بدهیها، حقوق صاحبان سهام را مشخص میکند. ترازنامه تصویری از وضعیت شرکت در زمان تهیه صورتهای مالی به سرمایه گذاران ارائه میدهد.
به طور کلی اگر نسبت بدهیهای یک شرکت به داراییهای آن بالا باشد، ریسک شرکت بالا میرود، همان طور که شما هنگام قرض دادن پول به کسی که بدهی بالایی دارد، تأمل بیشتری میکنید، شرکتی که نسبت بدهی آن به داراییها بالا باشد، باید با دقت بیشتری بررسی شود.
بیشتر بخوانید: تحلیل بنیادی چیست؟
عناصر اصلی و سهگانه ترازنامه
۱- داراییها (سمت راست ترازنامه)، ۲- بدهیها، ۳- حقوق صاحبان سهام (سمت چپ ترازنامه)
ترازنامه | |
داراییها | بدهیها |
حقوق صاحبان سهام(سرمایه) | |
مجموع | مجموع |
بررسی مختصر انواع صورت های مالی
تامین دارایی شرکتها
داراییهای شرکت از طریق ایجاد بدهی و وام یا از طریق آورده سهامداران اعم از نقدی و غیر نقدی تأمین مالی میشوند. آن بخشی از داراییها که توسط سهامداران شرکت تأمین مالی شدهاند، در قالب حقوق صاحبان سهام طبقه بندی میشود. دقت شود که هرگونه تغییر در یک سمت ترازنامه، منجر به تغییر دیگری در سمت مقابل میشود که در نهایت حاصل جمع دو طرف با یکدیگر مساوی باقی میماند. داراییها به دو دسته داراییهای جاری و داراییهای ثابت تقسیم میشوند.
انواع دارایی
داراییهای جاری: آن دسته از داراییها هستند که قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند، مانند موجودی نقد، سپرده بانکی، سرمایهگذاریهای کوتاهمدت، حسابها و اسناد دریافتنی، موجودی کالا، مواد و…
داراییهای ثابت: برخلاف داراییهای جاری فاقد نقدشوندگی بالا بوده و شرکت نیز تصمیمی بر نقد کردن آنها در کوتاهمدت ندارد؛ مانند ماشینآلات تولیدی، زمین، ساختمانها، اموال، وسایل نقلیه، سرمایهگذاریهای بلندمدت و… مشخصه اصلی داراییهای ثابت بهاستثنای زمین، استهلاک آنهاست و همه ساله بخشی از ارزش آنها به هزینه استهلاک انتقال مییابد. در اثر استهلاک، ارزش دفتری این اقلام همه ساله کاهش مییابد.
انواع بدهی
بدهیها نیز همانند داراییها به دو دسته بدهی جاری و بدهی غیر جاری (بلندمدت) تقسیم میشوند. در گروه بدهی جاری آن دسته از اقلامی که دارای سررسید کمتر از یک دوره مالی هستند قرار میگیرند؛ مانند حسابها و اسناد پرداختنی، پیش دریافتها، ذخیره مالیات و…
شرکتها موظفند در پایان سال مالی، صورت سود و زیان خود را منتشر و از این طریق، میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند.
در گروه بدهیهای غیر جاری نیز کلیه بدهیهای بلندمدت شرکت که انتظار نمیرود در طی یک دوره مالی سررسید شوند، دستهبندی میشوند، مانند ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان، تسهیلات بلندمدت و… و اما حقوق صاحبان سهام که شامل سرمایه، اندوخته قانونی، سایر اندوختهها، سود و زیان انباشته و… است.
-
صورت سود و زیان
یکی از مهمترین معیارها برای انتخاب سهام یک شرکت، میزان سودآوری آن شرکت است. طبیعتاً هر اندازه میزان سودآوری یک شرکت در مقایسه با قیمت سهام آن شرکت در بورس بیشتر باشد، میتواند یکی از نشانههای ارزنده بودن سهم باشد؛ اما چگونه میشود از میزان سودآوری یک شرکت مطلع شد؟
صورت سود و زیان به خوبی بیانگر میزان سود یک شرکت در پایان سال مالی است. شرکتها موظفند در پایان سال مالی، صورت سود و زیان خود را منتشر و از این طریق میزان سودآوری خود را به سهامداران اطلاع دهند. در صورت سود و زیان، مواردی مانند میزان فروش شرکتها، میزان هزینههای آنها و سایر اطلاعات با اهمیت مربوط به عملکرد شرکت قابل مشاهده است.
این صورت مالی به طور خلاصه شامل پارامترهای زیر است:
- درآمدها؛ شامل درآمدهای عملیاتی و درآمدهای غیرعملیاتی و…
- هزینهها؛ شامل بهای تمامشده کالای فروش رفته، سایر هزینههای عملیاتی، سایر هزینههای غیرعملیاتی و هزینههای مالی و…
- سود (زیان)؛ شامل سود ناخالص، سود عملیاتی، سود ویژه، سود هر سهم(EPS)
بیشتر بخوانید: آشنایی با مهم ترین سایت های بورسی
-
صورت جریان وجوه نقد
گردش نقدینگی در شرکت در طول یکسال به وسیله صورت جریان وجوه نقد اندازهگیری میشود. خصوصیت مهم این صورت مالی این است که منابع و مصارف وجوه نقد را در طول یکسال دقیقاً تعیین میکند. صورت گردش وجوه نقد براساس اطلاعات موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه محاسبه میشود.
گردش پول نقد همانند خون حیات بخشی است که در شریان شرکت جریان دارد. یک شرکت بدون پول نقد نمیتواند ادامه حیات دهد.
بستانکاران به دقت جریان نقدی شرکت را بررسی میکنند، زیرا آنان نگران پرداختهای شرکت هستند؛ به عبارت دیگر با بررسی این صورت مالی، جریانهای نقدی بالقوه آتی شرکت، میزان قدرت پرداخت دیون، قدرت نقدینگی، انعطاف پذیری مالی و کیفیت درآمد شرکت قابل ارزیابی است.
-
اطلاعات پیوست صورت های مالی
ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد، اکثر اطلاعات مالی مورد نیاز تحلیلگران را پوشش میدهند؛ اما جزییات دقیقتر عملکرد مالی شرکتها را میتوان از سایر بخشهای گزارش سالانه استخراج کرد. این گزارشهای مالی شامل مواردی نظیر یادداشتهای توضیحی همراه صورتهای مالی، گزارش تحلیلی هیئتمدیره و گزارش حسابرس میشود.
یادداشتهای توضیحی، اطلاعات تکمیلی درباره حسابهای مندرج در صورتهای مالی مانند ریز داراییهای ثابت و جدول خرید یا فروش آنها، روش حسابداری محاسبه استهلاک داراییها، رویههای حسابداری، ریز تعهدات و دیون شرکت و … است.
گزارش مدیریت، شامل روندهای مالی شرکت، رویدادهای با اهمیت مؤثر بر شرکت، طرحهای توسعهای آتی شرکت، رویدادهای مؤثر بر نقدینگی شرکت و … است.
گزارش حسابرس، اظهارنظر حسابرس مستقل شرکت را درباره منصفانه بودن صورتهای مالی شرکت نشان میدهد.
مجله اینترنتی تحلیلک