اصطلاحات ارز دیجیتال

مطمئنا می دانید هر حوزه ای اصطلاحات مخصوص به خود را دارد که اگر قصد فعالیت در آن حوزه را دارید باید با آن ها آشنا باشید. دنیای ارزهای دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگر می خواهید در این دنیای پیچیده فعالیت کنید باید اصطلاحات ارز دیجیتال را بدانید.

ما اینجا هستیم تا بعضی از اصطلاحات ارز دیجیتال که پرکاربرد هستند را به شما بگوییم. با ما همراه باشید.

انواع اصطلاحات ارز دیجیتال

کریپتو (Crypto)

مخفف کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) به‌ معنای رمزارز.

فیات (Fiat)

پول بدون پشتوانه. سال‌ها پیش طلا یا دیگر فلزات گران‌بها پشتوانه پول‌های ملی جهان بودند.

پس از اینکه ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، در سال ۱۹۷۱ یک‌طرفه قابلیت تبدیل دلار به طلا را لغو کرد، بیشتر ارزهای دنیا روند مشابهی در پیش گرفتند و امروزه تقریبا تمامی ارزهای ملی جهان از جمله ریال بدون پشتوانه هستند.

توکن (Token)

اگر بخواهیم بسیار ساده و ابتدایی توضیح دهیم، در دنیای رمزارز، به ارزهایی کوین گفته می‌شود که روی بلاک‌چین بومی خود هستند. (مانند بیت کوین روی شبکه بیت کوین یا اتر روی شبکه اتریوم)

و به ارزهایی توکن می‌گویند که به‌ صورت قرارداد هوشمند روی یکی از بلاک‌چین‌های دیگر حضور دارند. (مانند تتر روی بلاک‌چین اتریوم یا ترون)

به توکن‌های موجود در پلتفرم اتریوم توکن ERC-20 و توکن‌های شبکه ترون TRC20 و توکن‌های شبکه هوشمند بایننس BEP20 گفته می‌شود.

بیشتر بخوانید: مفهوم توکن و کوین چیست؟ / بیان تفاوت های آن ها

پورتفو، پورتفوی، پورتفولیو (Portfolio)

مجموعه‌ای از سرمایه‌گذاری‌های مالی مانند سهام، فلزات گران‌بها، املاک، ارز، رمزارز و… و به بیان ساده سبد سرمایه‌گذاری.

ترنزکشن (Transaction)

تراکنش. انتقال رمزارز از یک آدرس به آدرسی دیگر

ترنزکشن فی (Transaction Fee)

هزینه تراکنش

گس فی (Gas Fee)

هزینه تراکنش در شبکه اتریوم.

ماین، ماینر Mine / Miner

استخراج‌ کردن، استخراج‌ کننده. کسی یا دستگاهی که با در اختیار گذاشتن قدرت پردازشی، علاوه‌ بر تأمین امنیت شبکه رمزارز و تأیید تراکنش‌ها، مقداری کوین به‌عنوان پاداش دریافت یا به‌ اصطلاح استخراج می‌کند.

صرافی غیر متمرکز (DEX)

صرافی‌هایی که در آن‌ها تراکنش همتا به‌ همتا (peer to peer یا p2p) انجام می‌شود؛ یعنی رمزارزها مستقیم و بدون واسطه بین کاربران معامله می‌شود.

برخلاف صرافی‌های متمرکز، در DEXها کلید خصوصی و رمزارز در تمام طول فرایند در اختیار کاربر است و حساب کاربری و موجودی نزد صرافی وجود ندارد.

صرافی‌های غیرمتمرکز به احراز هویت نیازی ندارند.

از جمله صرافی‌های غیرمتمرکز مشهور می‌توان به یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (Pancakeswap) اشاره کرد.

والت (Wallet)

کیف‌پول. در دنیای رمزارز به کیف‌پول نرم‌افزاری یا سخت‌افزاری اشاره می‌کند که با آن ارز دیجیتال می‌توان دریافت یا ارسال کرد.

از معروف‌ترین والت‌های مخصوص بیت‌کوین می‌توان به الکترام، سامورایی والت و بلو والت اشاره کرد.

همچنین از معروف‌ترین والت‌های با قابلیت پشتیبانی از چندین رمزارز می‌توان از تراست والت، اگزودوس، کوینومی و متامسک نام برد.

بیشتر بخوانید: کیف پول سخت افزاری چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

کیف‌پول سخت‌افزاری (Hardware Wallet)

نوعی کیف‌‌پول است که در آن‌ها کلید خصوصی (Private Key) هیچ‌گاه در دستگاه آنلاین قرار نمی‌گیرد.

به این نوع کیف‌ها «والت سرد» (Cold Wallet) نیز گفته می‌شود. از معروف‌ترین کیف پول‌های سخت‌افزاری می‌توان به لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) اشاره کرد.

کلید عمومی، کلید خصوصی (Public Key, Private Key)

به‌ صورت بسیار ساده و ابتدایی، در دنیای رمزارزها کلید عمومی معادل نام کاربری یا یوزرنیم و کلید خصوصی معادل پسورد است.

اما به‌ صورت دقیق و علمی‌تر:

در رمزنگاری نامتقارن (Asymmetric Cryptography) از دو جفت کلید استفاده می‌شود: کلید عمومی که هر کسی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد و کلید خصوصی که تنها باید در اختیار صاحب کلید باشد.

جفت‌های کلید عمومی-خصوصی با استفاده از تابع‌های یک‌طرفه‌ی ریاضی ساخته می‌شوند. (یعنی با داشتن کلید خصوصی می‌توان به کلید عمومی رسید، ولی برعکس این فرآیند ممکن نیست)

اگر کلید عمومی شخصی را داشته باشید می‌توانید برای آن پیام (یا در اینجا کوین و توکن) بفرستید و صاحب آن کلید عمومی می‌تواند با استفاده از کلید خصوصی‌اش به محتوای پیام (یا در اینجا کوین و توکن) دسترسی داشته باشد.

سید (Seed Phrase)

عبارت سید به مجموعه‌ای از کلمات گفته می‌شود که با استفاده از آن‌ها می‌توان کیف پول یا یک جفت کلید عمومی-خصوصی را بازیابی کرد.

از آنجایی که کلیدهای خصوصی معمولا رشته‌های بلندی از اعداد و حروف بزرگ و کوچک هستند و در نتیجه یادداشت کردن، به‌خاطر سپردن یا نگه‌داری از آن‌ها سخت است، روش‌های مختلفی از جمله BIP39 توسعه داده شده‌اند تا با استفاده از رشته‌ای ۱۲ یا ۲۴ تایی از کلمات بتوان کلید خصوصی تولید کرد.

باید توجه داشته باشید که عبارت سید معادل کلید خصوصی و در نتیجه تمام دارایی شما است؛ در نتیجه:

• نباید آن را وارد هیچ دستگاه آنلاین یا نرم‌افزاری کنید.
• به‌ هیچ‌وجه در اختیار هیچ کس قرار ندهید.
• تنها روی کاغذ یادداشت و از آن چندین نسخه‌ی پشتیبان تهیه کنید.

ایردراپ (AirDrop)

حرکتی تبلیغاتی برای شناساندن رمزارزی جدید است.

برخی پروژه‌های جدید در دنیای کریپتوکارنسی برای اینکه بتوانند توجه افراد بیشتری را به‌ خود جلب کنند، کوین یا توکن خود را به‌ رایگان به تعداد زیادی والت ارسال می‌کنند.

عرضه اولیه کوین یا توکن ICO / ITO

تقریبا مشابه عرضه اولیه سهام در بورس. برخی پروژه‌های کریپتوکارنسی برای جذب سرمایه به‌ سراغ عرضه اولیه کوین (Initial coin offering) می‌روند.

بیشتر بخوانید: عرضه اولیه سکه یا ICO در ارز دیجیتال چیست؟

ان اف تی (NFT)

توکن غیر‌قابل‌ معاوضه. توکنی است که گواهی می‌دهد دارایی دیجیتال خاصی (مانند نقاشی، موسیقی، ویدئو و…) منحصر به‌ فرد است.

وایت پیپر (Whitepaper)

خالقان یا دولوپرهای یک رمزارز سندی درباره‌ی جزئیات فنی، ویژگی‌ها، هدف، کاربردها و به‌طور کلی فلسفه‌ی رمزارز خود تولید می‌کنند که به وایت پیپر مشهور است.

وایت پیپر بیت کوین در سال ۲۰۰۸ توسط ساتوشی ناکاموتو و وایت پیپر اتریوم در سال ۲۰۱۳ توسط ویتالیک بوترین منتشر شد.

ساتوشی (Satoshi)

نام مستعار خالق (یا خالقان) بیت کوین. هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو مشخص نیست؛ اما از جمله افرادی که احتمال می‌رود خالق بیت‌کوین باشند می‌توان به هال فینی، آدام بک، نیک زابو، پال لرو و دورین ناکاموتو اشاره کرد.

اصطلاح ساتوشی همچنین می‌تواند اشاره به کوچک‌ترین واحد بیت کوین داشته باشد.

هر بیت کوین را می‌توان به ۱۰۰ میلیون واحد تقسیم کرد که کوچک‌ترین واحد آن با نام ساتوشی (Sat) شناخته می‌شود.

برای واحدهای کمتر از یک بیت کوین از میلی بیت کوین (mBTC) و میکرو بیت کوین یا بیت (μBTC) نیز استفاده می‌شود.

ترید، تریدر Trade / Trader

ترید به‌معنای معامله است و تریدر به کسی می‌گویند که حرفه‌ای رمزارز یا هر دارایی دیگر را معامله می‌کند.

اسپات (Spot)

خرید و فروش از نوع اسپات به نوعی قرارداد می‌گویند که تراکنش و نهایی‌شدن معامله در همان لحظه باشد.

در مقابل این نوع خرید و فروش، معاملات آتی یا فیوچرز (Futures) قرار دارد.

فیوچرز (Futures)

بازار معاملات آتی. در این نوع معاملات که در تمامی بازارهای مالی وجود دارد، فروشنده تضمین می‌دهد در آینده کالایی را در اختیار خریدار قرار دهد که اکنون قیمت آن را دریافت کرده است.

اصطلاحات ارز دیجیتال

لیمیت اوردر (Limit Order)

ثبت سفارش خرید یا فروش با قیمتی مشخص.

برای مثال، ثبت سفارش خرید با قیمتی کمتر از قیمت فعلی بازار یا ثبت سفارش فروش با قیمتی بیشتر از قیمت لحظه‌ای.

استاپ لاس (Stop Loss)

ثبت سفارش فروش در صورتی که قیمت از مقدار تعیین‌ شده کمتر شود.

تارگت (Target)

هدف قیمتی، چه برای خرید چه فروش.

لانگ (Long)

وقتی خریدار انتظار دارد قیمت نوعی دارایی افزایش پیدا کند و با این فرض آن دارایی را به‌ قصد فروش با سود در آینده بخرد، به‌ اصطلاح می‌گویند فرد روی آن دارایی پوزیشن لانگ دارد.

شورت (Short)

فروش استقراضی. بعضی صرافی‌ها این امکان را در اختیار کاربر قرار می‌دهند تا ارزی را بفروشد که در اختیار ندارد.

برای مثال، فرض کنید انتظار دارید قیمت بیت کوین سقوط کند و در نتیجه تصمیم می‌گیرید «بیت کوین را شورت کنید».

صرافی به شما یک بیت کوین قرض می‌دهد و شما در همان لحظه آن را با قیمت ۵۰ هزار دلار می‌فروشید. حالا شما صاحب ۵۰ هزار دلار پول نقد هستید؛ اما یک بیت کوین به صرافی بدهکارید.

پیش‌بینی شما درست از آب درمی‌آید و هفته آینده قیمت بیت کوین تا ۴۰ هزار دلار سقوط می‌کند. حالا شما یک بیت کوین ۴۰ هزار دلاری می‌خرید و به صرافی پس می‌دهید. ۱۰ هزار دلار هم برایتان باقی می‌ماند.

این یعنی در پوزیشن شورت، فرد با افت قیمت سود می‌کند.

مارجین و اهرم (لوریج، Leverage)

اگر سرمایه‌گذار با قرض‌گرفتن اعتبار از صرافی، بیشتر از میزان سرمایه واقعی‌اش خرید کند، به آن معامله Margin Trading یا معامله با مارجین گفته می‌شود.

برای مثال، اگر ۵۰ دلار داشته باشید و با قرض‌گرفتن ۵۰ دلار از صرافی، ۱۰۰ دلار خرید کنید، به‌اصطلاح خرید مارجین با ضریب یا لوریج ۲X کرده‌اید.

بیشتر بخوانید: لوریج (Leverage) چیست و چه کاربردی در فارکس دارد؟

لیکویید (Liquid)

لیکوییدیتی به‌ معنی نقدینگی و اصطلاح لیکویید شدن یا کردن در بازارهای مالی به‌ معنی نقد شدن یا کردن است.

در دنیای کریپتوکارنسی، معمولا وقتی از این اصلاح استفاده می‌شود که به‌ دلیل کاهش ارزش یک رمزارز، صرافی موجودی پوزیشن اهرم‌دار کاربر را به‌ فروش می‌گذارد تا وامش را پس بگیرد.

برای نمونه، اگر مثال بالا را در نظر بگیریم، در صورتی‌ که قیمت ارز خریده‌ شده ۵۰ درصد سقوط کند، صرافی تمام دارایی کاربر را می‌فروشد یا به‌ اصطلاح او را لیکویید می‌کند تا ۵۰ دلار وامش را پس بگیرد.

دیوار خرید، دیوار فروش (Buy, Sell Wall)

هنگامی که در قیمتی خاص مقدار زیادی سفارش خرید یا فروش وجود دارد، به‌ اصطلاح گفته می‌شود در آن نقطه حمایت یا مقاومت قوی یا دیوار خرید یا فروش قرار دارد.

 ATH

مخفف عبارت All Time High به‌ معنی سقف تاریخی و بیشترین قیمتی است که رمزارز در تاریخ پیدایش خود توانسته ثبت کند.

مون (Moon)

ماه. اصطلاحی در جامعه کریپتوکارنسی برای اشاره به اینکه رمزارزی رشد بسیار زیادی تجربه کرده است یا انتظار می‌رود تجربه کند.

بایننس (Binance)

یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین صرافی‌های کریپتوکارنسی در دنیا.

آربیتراژ (Arbitrage)

همان‌طور که قیمت کالا در بازارهای مختلف یکسان نیست، در دنیای کریپتوکارنسی نیز به‌ دلیل تفاوت عرضه و تقاضا در صرافی‌های مختلف، ممکن است قیمت لحظه‌ای رمزارزی خاص در دو صرافی مختلف با یکدیگر متفاوت باشد.

به خرید ارزان در یک بازار و فروش گران‌تر در بازاری دیگر، آربیتراژ گفته می‌شود.

به‌ دلیل ماهیت بازار رمزارز، این فرایند معمولا توسط بات‌ها انجام می‌شود.

KYC

مخفف عبارت Know Your Costumer به‌ معنای احراز هویت.

صرافی‌های رمزارز به‌دلیل قوانین محلی (مانند قوانین مالیاتی و ضد پولشویی) در بعضی کشورها تنها به مشتریانی رمزارز می‌فروشند که هویت آن‌ها احراز شده باشد.

آلت کوین (Alt Coin)

هر رمزارزی به‌ جز بیت کوین (در حال‌ حاضر بیش از ۹ هزار آلت کوین وجود دارد)

هارد فورک، سافت فورک (Harf Fork, Soft Fork)

هنگامی که تغییری در کد یا پروتکل یک رمزارز ایجاد می‌شود و بلاکچین آن به‌صورت بالقوه در دو مسیر متفاوت قرار می‌گیرد، به‌اصطلاح یک فورک ایجاد می‌شود.

هنگامی که قوانین شبکه‌ یک ارز به‌قدری تغییر کند که نرم‌افزار قدیمی دیگر نتواند بلاک‌های جدید را تأیید کند، به‌اصطلاح یک هارد فورک به‌وجود می‌آید.

اگر تعداد زیادی از نودها و ماینرها تصمیم بگیرند به استفاده از نرم‌افزار قدیمی ادامه دهند، یک جدایش دائمی و دو بلاکچین مجزا تولید می‌شود.

برای مثال، اتریوم در سال ۲۰۱۵ به دو بلاکچین اتریوم و اتریوم کلاسیک تقسیم شد.

به‌عنوان مثالی دیگر از هارد فورک می‌توان به جدایش بیت کوین کش از بیت کوین در سال ۲۰۱۷ اشاره کرد.

در سافت فورک، نرم‌افزار پروتکل جدید به‌اصطلاح Backwards Compatible است؛ به‌این معنی که نودهای قدیمی و آپدیت نشده همچنان می‌توانند بلاک‌های جدید را پردازش کنند.

مارکت کپ (Market Cap)

ارزش بازار. حاصل‌ضرب مجموع تعداد کوین یا توکن یک رمزارز در ارزش هر واحد کوین یا توکن.

اصطلاحات ارز دیجیتال

دامیننس (Dominance)

میزان سلطه‌ی یک رمزارز بر مجموع بازار کریپتو که به‌صورت «نسبت مارکت کپ یک ارز (یا مجموعه‌ای از ارزها) به مارکت کپ کل بازار» بیان می‌شود. مهم‌ترین معیارهای دامیننس در بازار رمزارز عبارت‌اند از دامیننس بیت کوین، دامیننس اتریوم و دامیننس آلت‌کوین‌ها (TOTAL2)، دامیننس آلت‌کوین‌های غیر مشهور (OTHERS) برای مثال، درزمان نگارش این مقاله، مارکت کپ بیتکوین حدود ۸۰۰ میلیارد دلار و مارکت کپ کل بازار رمزارز حدود ۲ تریلیون دلار است. در نتیجه دامیننس بیت کوین حدود ۴۰ درصد است.

بول، بیر Bull / Bear

در بازارهای مالی، گاو نر (Bull) نماد افزایش قیمت و بازار صعودی و خرس (Bear) نماد کاهش قیمت و بازار نزولی است.

بول ران (Bullrun)

بازار گاوی یا بازار صعودی.

بیر مارکت (Bear Market)

بازار خرسی یا بازار نزولی.

آلت سیزن (Alt Season)

فصل آلت‌کوین‌ها. بازه‌ای زمانی در بولران رمزارزها است که در آن قیمت آلت‌کوین‌ها رشدی انفجارگونه تجربه می‌کند.

فومو (FOMO)

مخفف عبارت «Fear of missing out» به‌معنی ترس از جاماندن.

اینکه شخصی با دیدن افزایش چندین‌ برابری ارزش یک دارایی بترسد که ممکن است از قافله جا بماند و در نتیجه در قله قیمتی وارد آن بازار یا دارایی شود.

فاد (FUD)

مخفف عبارت «Fear, uncertainty, and doubt» به‌ معنای «ترس و بی‌اعتمادی و شک» است و به اخبار دروغ و جوسازی منفی در هر بازاری برای تأثیرگذاشتن روی قیمت گفته می‌شود.

پنیک سل (Panic Sell)

فروش ناشی از ترس. اینکه کسی سرمایه‌اش را به‌‌دلیل ریزش موقت بازار یا انتشار خبر منفی، با قیمتی کمتر از ارزش واقعی بفروشد.

دیفای (DeFi)

امور مالی غیرمتمرکز.

شت کوین (Shit Coin)

کوین یا توکن بی‌ارزش. رمزارزی است که مبنا و کاربردی ندارد و صرفا برای سود رساندن به خالقانش خلق شده است.

اصطلاحات ارز دیجیتال

هولد (هودل) Hold / Hodl

به‌معنای نگه‌ داشتن بلندمدت دارایی است.

اصطلاح هودل نیز در پست یکی از فروم‌های قدیمی بیت‌کوین ریشه دارد.

عنوان این پست «I AM HODLING» است که درباره تصمیم کاربری به نفروختن بیت کوین‌هایش نوشته شده است.

این غلط املایی به‌مرور به یکی از واژگان معروف و محبوب بین جامعه بیت کوین و به‌طورکلی هواداران کریپتوکارنسی تبدیل شد.

وال، نهنگ (Whale)

به کسی گفته می‌شود که میزان زیادی از یک رمزارز را در اختیار دارد.

نهنگ‌ها با خرید و فروش‌های سنگینشان می‌توانند بر قیمت یک رمزارز تأثیر بگذارند.

علاوه‌ بر نهنگ، از دیگر موجودات دریایی (مانند ماهی، خرچنگ، دلفین و…) برای اشاره به کسانی که مقدار خاصی رمزارز دارند استفاده می‌شود.

پانزی (Ponzi)

طرح‌های پانزی (مانند طرح‌های هرمی) نوعی کلاهبرداری هستند که در آن‌ها سرمایه اعضای جدید به‌عنوان سود به اعضای قدیمی پرداخت می‌شود.

پانزی نام خود را از «چارلز پانزی» کلاهبردار معروف ایتالیایی-آمریکایی گرفته است.

اگرچه پانزی اولین فردی نبود که از این روش برای سودجویی استفاده می‌کرد، شهرت او در اوایل قرن بیستم باعث شد امروزه این نوع کلاهبرداری را با نام او بشناسیم.

پامپ، دامپ Pump / Dump

هنگامی‌که قیمت رمزارزی افزایش می‌یابد، به‌اصطلاح گفته می‌شود که در حال «پامپ‌ شدن» است.

همچنین، هنگامی‌که فردی با انتشار خبری یا تبلیغ ارزی خاص باعث افزایش قیمت آن می‌شود، گفته می‌شود که آن شخص ارز مذکور را پامپ می‌کند.

در مقابل هنگام سقوط قیمت یک رمزارز به‌ اصطلاح گفته می‌شود که آن ارز در حال «دامپ‌ شدن» است.

افراد بانفوذ و مشهور می‌توانند با استفاده از ثروت هنگفت و تأثیرشان بر افکار عموم، موجب افزایش و کاهش قیمت رمزارزی خاص شوند و از این موضوع نفع ببرند.

به چنین کاری به‌اصطلاح «پامپ اند دامپ» (Pump and Dump) گفته می‌شود.

دیور (DYOR)

مخفف عبارت Do Your Own Research است به‌معنای «تحقیق خودتان را انجام دهید».

این عبارت برای صلب مسئولیت و هشداردادن درباره ریسک‌های بازارهای مالی به‌کار برده می‌شود.

ما در این مقاله سعی کردیم تعدادی از اصطلاحات ارز دیجیتال را برای شما بیاوریم. امیدواریم این مقاله برای شما سودمند باشد.

مجله اینترنتی تحلیلک