همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک، در این بخش قصد داریم با معرفی اماکن گردشگری ایران در خدمت شما باشیم. امیدواریم که شما عزیزان بتوانید به این اماکن زیبا سربزنید و خوشحال می شویم که تجربه های خودتان را با ما به اشتراک بگذارید. این مطلب به معرفی موزه آبگینه و سفالینه تهران اختصاص دارد.

موزه آبگینه و سفالینه تهران

موزه آبگینه و سفالینه‌ تهران موزه تخصصی شیشه و سفال است. این موزه در بنایی متعلق به دوران قاجار و موسوم به مجموعه قوام واقع شده است.

وسعت این بنا ۷۰۰۰ متر مربع است. این موزه در ۷ اردیبهشت ۱۳۷۷ به شماره ۲۰۱۴ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.

این موزه یکی از پر بازدیدکننده‌ترین موزه‌های شهر تهران است و بیشتر بازدیدکنندگان آن گردشگران خارجی هستند. سالانه به‌ طور میانگین بیش از ۲ میلیون نفر از این موزه بازدید می‌کنند.

پیشینه تاریخی عمارت

موزه آبگینه و سفالینه های ایران تا سال ۱۳۳۰ خانه و محل کار قوام‌السلطنه (نخست‌وزیر در دوران احمدشاه قاجار و دوران پهلوی) بود و بعد از آن، از سال ۱۳۳۲ به مدت هفت سال در اختیار سفارت مصر قرار گرفت و در سال‌های بعد به ترتیب سفارت افغانستان و بانک بازرگانی ایران بوده است. در سال ۱۳۵۵ از بانک بازرگانی خریداری شده و به منظور تأسیس موزه تخصصی سفال و شیشه به وزارت فرهنگ و هنر سابق واگذار می‌شود.

معماری ساختمان موزه

ساختمان موزه آبگینه در سه طبقه (زیرِ همکف، همکف و طبقه اول) با زیربنای ۱۰۴۰ مترمربع با تلفیق معماری ایرانی- اروپایی ساخته شده است. تزیینات نمای ساختمان شامل ۵۱ طرح نقش برجسته آجری یادآور دوران سلجوقی بوده و وجود ایوان و ستون‌های کناری ورودی ساختمان، از شاخصه‌های معماری دوران اواخر قاجار و پهلوی اول است.

داخل ساختمان نیز تزیینات بسیاری شامل آینه‌کاری، گچبری و در و پنجره‌های چوبی منبت‌کاری شده وجود دارد. همچنین طبقه همکف و اول با پلکان چوبی نعلی شکل، که برگرفته از ساختمان‌های روسی قرن هجدهم و نوزدهم میلادی است، به هم متصل شده است.

درباره موزه آبگینه

پروژه تغییر کاربری ساختمان قوام و تبدیل آن به موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران به معمار و مهندس مشهور اتریشی به نام هانس هولاین (Hans Hollein) سپرده می‌شود. هولاین در طول اجرای این پروژه با استفاده از شاخص‌های معماری ایرانِ قبل و بعد از اسلام و ویژگی‌های فرمی و تاریخی آثار، به طراحی و ساخت ویترین‌های اشیا و طراحی تالارهای موزه اقدام می‌کند.

ساختمان موزه بخش‌های مختلفی همچون تالار‌های نمایش اشیاء، غرفه محصولات فرهنگی، کتابخانه و بخش اداری دارد.

بخش نمایش اشیاء شامل ۶ تالار است که در طبقه همکف اشیای تاریخیِ دوران پیش از تاریخ تا قبل از اسلام، در تالارهای سمعی و بصری، مینا و بلور قرار داده شده‌اند.

در طبقه اولِ موزه نیز تالارهای صدف، زرین‌فام و لاجورد قرار دارد که در آن ها اشیاء مربوط به دوران اسلامی تا معاصر به نمایش گذاشته شده‌اند.

بخش ورودی

در قسمت ورودی موزه ابزار، ادوات، انواع مواد و رنگ‌هایی که در ساخت شیشه استفاده می‌شوند و نیز نمونه‌هایی از اشیا شیشه‌ای وجود دارد.

تالار سمعی و بصری

انسانِ پیش از تاریخ گمان می‌کرد متوفی پس از مرگ به وسایل زندگی روزمره خود نیاز دارد، از این رو همراه با او وسایل شخصی‌اش را نیز دفن می‌کردند. لذا در این تالار نمایی از یک گورِ پیش از تاریخ وجود دارد که درون آن اسکلتی از انسانِ پیش از تاریخ، وسایل و زیور‌آلات آن به صورت نمادین قرار داده شده است.

تالار مینا

در این تالار قدیمی‌ترین آثار شیشه‌ای و سفالین موزه به نمایش گذاشته شده و برای طراحی ویترین‌ها از معماری دوره هخامنشیان در تخت جمشید استفاده شده است.

قدیمی‌ترین آثار شیشه‌ای این تالار، متعلق به اوایل هزاره‌ دوم قبل از میلاد است که شامل میله‌های شیشه‌ای به دست‌آمده از چغازنبیل (پرستشگاه ایرانیان در شوش باستان) است. بخش دیگر این تالار شامل سفالینه‌های اولیه مربوط به تمدن‌های مختلف است.

تالار بلور

این تالار به دلیل نمایش اشیاء شیشه‌ای به این اسم نام‌گذاری شده و با ویترین‌هایی که برگرفته از معماری دوره هخامنشیان (ستون‌های تخت جمشید) و نقش رستم در شیراز است خود‌‌نمایی می‌کند.

تالار صدف

دلیل نام‌گذاری این تالار دکوراسیون صدفی شکل آن است و شامل اشیای سفالین و شیشه ای دوران اسلامی است.

تالار زرین‌فام

اشیایی که در این تالار به نمایش گذاشته شده به ظروف زرین‌فام معروفند. این ظروف به دلیل تکنیک تزیین به این نام شهرت یافته و جزء ظروف اشرافی محسوب می‌شده‌اند.

تالار لاجورد

این تالار به دو بخش لاجورد ۱ و ۲ تقسیم شده است. ویترین های این تالار از فرم خیمه‌های مغولی و برج‌مقبره‌های آن دوران الهام گرفته شده ‌است. همچنین اشیای این دو بخش شامل آثار سفالین و شیشه‌ای مربوط به دوران تیموری و ایلخانی تا دوران صفوی و قاجار است.

سایر بخش‌ها

حوضخانه:

این بخش که دارای کاشی کاری های منحصر به فرد اواخر دوره قاجار و سقفی با گچبری های برجسته است در طبقه زیر همکف عمارت واقع گردیده و در آن گالری موزه قرار دارد.

ساختمان آموزش:

ساختمانی در ضلع شمالی حیاط موزه است که در طبقه همکف آن بخش کلاس های آموزشی و در طبقه فوقانی، کتابخانه موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران مشتمل بر ۴۰۰۰ جلد کتاب تخصصی در زمینه هنر، تاریخ، معماری و صنایع دستی قرار دارد.

آدرس موزه آبگینه و سفالینه تهران

آدرس موزه آبگینه و سفالینه تهران: خیابان امام خمینی، خ سی تیر، نرسیده به خیابان جمهوری، پلاک ۵۹

شماره تلفن: ۴و۶۶۷۰۸۱۵۳-۰۲۱

برای رفتن به آدرس موزه آبگینه و سفالینه تهران می توانید از خیابان جمهوری به سمت خیابان سی تیر و موزه آبگینه بروید و یا اینکه خود را به میدان و خیابان امام خمینی رسانده و از آنجا به سمت موزه حرکت کنید. البته به این نکته توجه داشته باشید، از آنجا که موزه در محدوده طرح ترافیک و طرح زوج و فرد قرار دارد بهتر است از وسایل حمل و نقل عمومی همانند مترو و اتوبوس برای رفتن به این مکان استفاده کنید.

امیدواریم معرفی موزه آبگینه و سفالینه های ایران مورد استفاده شما همراهان همیشگی واقع شود.

منبع: tehran.mcth.ir

مجله اینترنتی تحلیلک