غزل ۲۰۴ حافظ (یاد باد آن که نهانت نظری با ما بود) به همراه شرح
شرح غزل ۲۰۴ حافظ / یاد باد آن که نهانت نظری با ما بود
یاد باد آن که نهانت نظری با ما بود
رقم مهر تو بر چهره ما پیدا بود
یاد باد آن که چو چشمت به عتابم می کشت
معجز عیسویت در لب شکرخا بود
یاد باد آن که صبوحی زده در مجلس انس
جز من و یار نبودیم و خدا با ما بود
یاد باد آن که رخت شمع طرب می افروخت
وین دل سوخته پروانه ناپروا بود
یاد باد آن که در آن بزمگه خلق و ادب
آن که او خنده مستانه زدی صهبا بود
یاد باد آن که چو یاقوت قدح خنده زدی
در میان من و لعل تو حکایت ها بود
یاد باد آن که نگارم چو کمر بربستی
در رکابش مه نو پیک جهان پیما بود
یاد باد آن که خرابات نشین بودم و مست
وآنچه در مسجدم امروز کم است آن جا بود
یاد باد آن که به اصلاح شما می شد راست
نظم هر گوهر ناسفته که حافظ را بود
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۲۰۴ حافظ (شرح غزل یاد باد آن که نهانت نظری با ما بود)
یاد باد آن که نهانت نظری با ما بود
رقم مهر تو بر چهره ما پیدا بود
یاد آن روزگار به خیر که تو پنهانی به ما توجه و عنایت می کردی و نشانه عشق و محبت تو بر چهره ما نمایان بود.
رقم: نشان، اثر
یاد باد آن که چو چشمت به عتابم می کشت
معجز عیسویت در لب شکرخا بود
یاد آن روزگار به خیر که وقتی چشم دلفریبت با تندی و ناز مرا بی تاب می کرد و می کشت، لب شیرین تو که مانند معجزه عیسی جان بخش بود، ما را دوباره زنده می کرد و جان می بخشید.
عتاب: قهر و خشم
لب شکرخا: لب شیرین
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
یاد باد آن که صبوحی زده در مجلس انس
جز من و یار نبودیم و خدا با ما بود
یاد آن روزگار به خیر باد، در حالی که شراب صبحگاهی می نوشیدیم و در مجلس عیش دوستان همدل و یک رنگ می نشستیم، جز من و یار کس دیگری نبود و خدا همراه و حامی ما بود.
صبوح: شراب صبحگاهی
یاد باد آن که رخت شمع طرب می افروخت
وین دل سوخته پروانه ناپروا بود
یاد آن روزگار به خیر باد که چهره زیبا و تابناک تو مانند شمع خندان، مجلس شادی ما را روشنی می بخشید و این دل عاشق و سوخته ما نیز مانند پروانه بی پروا به دور آن می گردید.
یاد باد آن که در آن بزمگه خلق و ادب
آن که او خنده مستانه زدی صهبا بود
یاد آن روزگار به خیر که در آن مجلس شاد و دلپذیر مودبانه فقط شراب بود و قهقهه سر می داد و مستانه می خندید.
خنده مستانه زدن صهبا: منظور صدای ریختن شراب در جام است.
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
یاد باد آن که چو یاقوت قدح خنده زدی
در میان من و لعل تو حکایت ها بود
یاد آن روزگاران به خیر باد، وقتی که شراب سرخ رنگ در قدح ریخته می شد و می خندید، میان من و لب سرخ تو چه ماجراهایی زیبا و شیرین بود.
یاد باد آن که نگارم چو کمر بربستی
در رکابش مه نو پیک جهان پیما بود
یاد آن روزگار به خیر باد که وقتی نگار من کمر خود را می بست و آماده حرکت می شد، ماه نو در رکاب او مانند قاصدی تندرو در حرکت بود.
کمر بستن: کنایه از آماده شدن
یاد باد آن که خرابات نشین بودم و مست
وآنچه در مسجدم امروز کم است آن جا بود
یاد آن روزگار به خیر باد که مست و بی خویش در میکده ساکن بودم و صفا و پاکی را که امروز در مسجد کم است و یافت نمی شود در آنجا وجود داشت.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
یاد باد آن که به اصلاح شما می شد راست
نظم هر گوهر ناسفته که حافظ را بود
یاد آن روزگار به خیر باد که اشعار بکر حافظ با نظر درست و خوب شما اصلاح می شد و عیوبش برطرف می شد.
سفتن: سوراخ کردن
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
