مقالت اول چهارمقاله در ماهیت دبیری …دبیری صناعتی (۳) است مشتمل (۴) بر قیاسات (۵) خطابی (۶) و بلاغی (۷)، منتفع (۸) در مخاطباتی (۹) که در میان مردم است.

«چهار مقاله» شامل یک مقدمه و چهار مقالت است. نام اصلی این کتاب «مجمع النوادر» بوده، ولی چون دارای چهار مقالت است به نام «چهار مقاله» شهرت یافته است.