براساس آمار بیش از ۳۳ درصد از خانم‌های بالای ۱۸ سال و بیشتر از ۱۰ درصد از مردان بالای ۴۰ سال از رنگ مو استفاده می‌کنند. پس احتمالا این سؤال مشترک ذهن آنها را هم درگیر می‌کند: آیا رنگ مو سرطان زاست؟
نتایج تحقیقات مربوط به این موضوع معمولا متناقض و غیرقاطع است؛ با این‌حال، براساس تحقیقات موجود، بعید به نظر می‌رسد که رنگ کردن مو خطر ابتلا به سرطان را به طور قابل توجهی در شما افزایش دهد.
در سال ۲۰۱۰ مرکز بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) اعلام کرد که مدارک کافی برای تعیین ارتباط بین رنگ کردن مو و افزایش احتمال ابتلا به سرطان وجود ندارد.
از آن به بعد تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شد و نتایج روشن‌تری به دست آمد.
زمانی رنگ موها حاوی نوعی مواد شیمیایی بودند که در حیوانات به عنوان سرطان زا شناخته می‌شدند؛ به همین دلیل بین سال‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۸۲ این ماده شیمیایی از محتوای تمام رنگ موها حذف شد.
با این‌حال کارخانه‌های تولیدکنندۀ رنگ مو از هزاران ماده شیمیایی مختلف در محصولات خود استفاده می‌کنند که ممکن است بعضی از این مواد سرطان زا باشند.
به طور کلی، هر قدر بیشتر در معرض مواد سرطان زا باشید، احتمال ابتلای شما به سرطان بیشتر است.
عوامل مرتبط با رنگ مو که خطر ابتلا به سرطان را بیشتر می‌کند
نوع ارتباط: افرادی مثل آرایشگران، بیشتر از افرادی که موی خود را رنگ می‌کنند، با رنگ مو سر و کار دارند.
زمان استفاده: افرادی که قبل از اصلاح فرمول رنگ مو در سال ۱۹۸۰ موهای خود را رنگ می‌کردند، بیشتر از افرادی که بعد از این موضوع، موی خود را رنگ کردند، در معرض ابتلا به سرطان بودند.
تکرار: هرقدر بیشتر موهایتان را رنگ کنید، بیشتر در معرض مواد شیمیایی موجود در آن هستید.
طیف رنگی رنگ مو: رنگ موهای تیره مثل سیاه یا قهوه‌ای مواد شیمیایی بیشتری دارند و احتمالا بیشتر از رنگ موهای روشن، سرطان زا هستند.
ارتباط رنگ مو و انواع سرطان
سرطان خون
بررسی ارتباط رنگ مو و انواع سرطان را با سرطان خون شروع می‌کنیم.
براساس گزارش انجمن سرطان آمریکا (ACS) بعضی از مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از رنگ مو به آرامی خطر ابتلا به لنفوم غیرهوچکین (non-Hodgkin’s lymphoma) و سرطان خون (لوسمی) را در زنان افزایش می‌دهد.
اما بیشتر خانم‌های مورد مطالعه رنگ کردن مو را قبل از سال ۱۹۸۰ شروع کرده بودند و بیشتر از رنگ موهای تیره استفاده می‌کردند.
سایر مطالعات ارتباطی بین رنگ مو و این نوع از سرطان را نشان نمی‌دهد.
مطالعه معتبری در سال ۲۰۱۷ نشان داد که ارتباط معنی داری بین استفاده از رنگ مو و سرطان خون وجود ندارد؛ از طرف دیگر، منبع معتبری در سال ۲۰۱۸ براساس مطالعات مختلف اعلام کرد که احتمالا خطر ابتلا به لنفومای غیرهوچکین در زنانی که از رنگ مو استفاده می‌کنند، کمی افزایش می‌یابد، به ویژه اگر بیشتر از ۲۰ سال است که از رنگ مو استفاده می‌کنند.
سرطان مثانه
براساس منابع معتبر قدیمی‌تر، خطر ابتلا به سرطان مثانه در افرادی که به طور مرتب با رنگ مو کار می‌کنند، کمی افزایش می‌یابد.
این تحقیقات خیلی قطعی نیستند، زیرا افراد مورد مطالعه قبل از سال ۱۹۸۰ استفاده از رنگ مو را شروع کرده بودند.
بررسی‌هایی که به تازگی بر روی مطالعات موجود انجام شده است، با ارایه مدارک محکم نشان می‌دهند که ارتباطی بین استفاده از رنگ مو و افزایش خطر ابتلا به سرطان مثانه وجود ندارد.
سرطان سینه
مطالعه معتبری در سال ۲۰۱۷ نشان داد که ارتباطی بین استفاده از رنگ موی تیره و ابتلا به سرطان سینه در زنان آفریقایی آمریکایی وجود دارد؛ اما همان محققان اعلام کردند که این مطالعه روی تعداد افراد کمی انجام شده است و برای تأیید این نتایج، تحقیقات بیشتری موردنیاز است.
سرطان پروستات
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ نشان داد که استفاده از رنگ مو خطر ابتلا به سرطان پروستات را در افراد افزایش می‌دهد.
با این‌حال، کارشناسان اعتقاد دارند که این مطالعه معتبر نیست؛ زیرا در چگونگی اجرا و تفسیر نتایج این مطالعه اشکالاتی وجود دارد.
مطالعۀ دیگری درباره ارتباط میان استفاده از رنگ مو و سرطان پروستات وجود ندارد؛ بنابراین هیچ مدرکی که ارتباط بین رنگ مو و سرطان پروستات را نشان دهد، موجود نیست.
انواع رنگ مو؛ کدام‌یک خطرناک‌ترند؟
رنگ موها براساس اینکه چقدر رنگ مو را تغییر می‌دهند و اینکه رنگ چه مدت روی مو ماندگاری دارد، به دو دسته تقسیم می‌شوند:
رنگ موی اکسیداتیو
رنگ موی اکسیداتیو (دائمی) باید با ترکیبی از یک مادۀ اکسیدکننده مثل هیدروژن پرواکسید یا آمونیاک و یک مادۀ رنگی فعال شود. آمونیاک لایۀ خارجی ساقه مو را باز می‌کند؛ سپس مادۀ اکسیدکننده وارد ساقۀ مو می‌شود و با از بین بردن رنگ‌دانه‌های طبیعی مو، رنگ‌دانه‌های جدید را به ساقه مو وارد می‌کند. این روش رنگ موهای شما را به‌طور دائمی تغییر می‌دهد.
رنگ موی غیراکسیداتیو
رنگ موی غیراکسیداتیو (نیمه‌دائمی یا موقت) از مادۀ دولوپر (developer) استفاده نمی‌کند.
این رنگ مو به سادگی ساقه مو را می‌پوشاند یا رنگ می‌زند. از آنجا که این رنگ مو رنگ دانه‌های طبیعی مو را از بین نمی‌برد، فقط موی شما را تیره‌تر می‌کند و نمی‌تواند آن را روشن کند.
این نوع رنگ مو به دو دسته تقسیم می‌شود:
نیمه دائمی: این نوع رنگ در فاصلۀ کوتاهی به داخل ساقه مو وارد می‌شود و بعد از چند هفته یا پنج بار شستشو، رنگ شسته می‌شود و از بین می‌رود.
موقت: این رنگ‌ها طوری طراحی شده‌اند که بعد از یک بار شستشو از بین برود. اسپری‌های رنگی هالوین یا گچ مو نمونه‌هایی از این نوع رنگ مو هستند.
مواد شیمیایی موجود در رنگ موهای اکسیداتیو بیشتر از رنگ موهای غیراکسیداتیو است.
این رنگ موها قوی‌ترند و پوست سرتان را بیشتر تحریک می‌کنند و مناطقی برای ورود رنگ به بدن شما ایجاد می‌کنند.
بنابراین اگر این مواد شیمیایی سرطان زا باشند، خطر ابتلا به سرطان در استفاده از رنگ موهای اکسیداتیو بیشتر از رنگ موهای غیراکسیداتیو است.
دکلره (سفیدکننده) در مقایسه با رنگ مو
دلکره یا سفیدکننده یک مادۀ اکسیدکننده است که رنگ‌دانه‌های موجود در ساقه مو را ازبین می‌برد و آن را روشن می‌کند.
رنگ موهای نیمه دائمی و موقت مادۀ اکسیدکننده ندارند؛ بنابراین نمی‌توانند رنگ طبیعی موی شما را روشن کنند.
رنگ مو ترکیبی از مادۀ اکسیدکننده، آمونیاک و مادۀ رنگی است و به دلیل اضافه‌کردن رنگ دانه به موی شما، برخلاف سفیدکننده، به موهایتان رنگ می‌دهد.
مادۀ اکسیدکننده در رنگ مو قبل از اضافه‌کردن رنگ‌دانه جدید، رنگ‌دانه طبیعی موی شما را از بین می‌برد.
آیا گزینه‌های ایمن‌تری وجود دارد؟
حنا
حنا (Henna) یک رنگ موی طبیعی با پایه گیاهی است که تا ۶ هفته ماندگاری دارد.
رنگ موی ارگانیک
شما می‌توانید رنگ موی ارگانیک بخرید، اما این رنگ موها هم دارای تعدادی ماده شیمیایی هستند که معمولا سنتزی (مصنوعی) هستند.
ممکن است سایر مواد طبیعی به‌راحتی روی موهای شما بنشینند اما مواد شیمیایی آن به اندازۀ رنگ موهای معمولی قابلیت ایجاد سرطان را دارند.
گرافن
گرافِن (Graghene) جدیدترین جایگزین برای رنگ موهای غیرسمّی است. اسپری کردن این ماده یا شانه زدن آن روی موها، سبب ایجاد پوشش رنگی روی مو می‌شود. گرافن، برخلاف رنگ مو، آسیب شیمیایی به مو وارد نمی‌کند و تا ۳۰ بار شستشو ماندگاری دارد. عیب این رنگ‌ها این است که فقط در رنگ‌های سیاه و قهوه‌ای تولید شده است.
نکته پایانی ارتباط رنگ مو و سرطان
به جز چند استثنا در ابتلا به انواعی از لنفوم غیرهوچکین، مدارک محکمی درباره ارتباط میان استفاده از رنگ مو و ابتلا به سرطان وجود ندارد.
اگر خطر ابتلا به سرطان هم وجود داشته باشد، نگران‌کننده نیست. با وجود این، اگر همچنان نگران هستید، تعداد دفعات و سال‌های استفاده از رنگ مو به ویژه رنگ موهای تیره را کم کنید تا خطر ابتلا به سرطان کاهش یابد.
مجله اینترنتی تحلیلک
