همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک، در این بخش قصد داریم با معرفی اماکن گردشگری ایران در خدمت شما باشیم. امیدواریم که شما عزیزان بتوانید به این اماکن زیبا سر بزنید و خوشحال می شویم که تجربه های خودتان را با ما به اشتراک بگذارید. این مطلب به معرفی باغ ارم شیراز واقع در استان فارس اختصاص دارد.
معرفی باغ ارم شیراز
باغ ارم شیراز یکی از اصلی ترین اماکن تفریحی و تاریخی شهر زیبای شیراز است.
باغ ارم شیراز اول در بافت شهری نبود ولی با گسترش شهرنشینی به تدریج این باغ زیبا در داخل بافت شهری قرار گرفت. کلمه “ارم” نسخه فارسی کلمه عربی “ایرام” و به معنای بهشت است.
بیشتر بخوانید: معرفی مسجد نصیرالملک شیراز /جلوه ای شگفت انگیز از هنر معماری
مورخان باغ ارم شیراز را به دوره سلجوقیان نسبت داده اند. در اواخر سلسله زندیه، بیش از ۷۵ سال این باغ در تصاحب سران ایل قشقایی بود. بنای اولیه عمارت باغ ارم توسط جانی خان قشقایی اولین ایلخان قشقایی و پسرش محمدقلی خان و در زمان فتحعلی شاه قاجار احداث شده است. معماری بنا نیز توسط شخصی به نام حاج محمد حسن که از معماران معروف بود، صورت گرفته است. هم اکنون باغ ارم شیراز به عنوان باغ گیاه شناسی مورد استفاده قرار گرفته و در اختیار دانشگاه شیراز است.
در زمان ناصرالدین شاه قاجار، میرزا حسن علی خان نصیرالملک، باغ را خریداری و عمارت فعلی موجود در باغ را به جای عمارت ایلخانی بنا نمود.
برخی دلیل نامگذاری این مکان را به یک باغ افسانه ای به نام ارم که در جنوب عربستان قرار دارد نسبت می دهند که به دستور شاداد پادشاه عرب ساخته شده بود و وی می خواست با این باغش با بهشت رقابت کند.
معماری باغ ارم شیراز
زمین باغ به شکل مربع مستطیل بسیار وسیعی است که جهت شیب آن از غرب به سوی شرق است و مجموعه عمارت اصلی و اندرون در قسمت مغرب و در بلندی چشم گیری قرار دارد. به سبب شیب زیاد زمین در قسمت هایی از خیابان های اصلی و دیگر خیابان های باغ پله هایی ایجاد نموده اند و این پستی و بلندی زمین بر زیبایی فضای باغ بسی افزوده است.
هشت باب اتاق هم در جنوب ضلع شمالی عمارت اصلی و چسبیده به آن قرار دارد. این مجموعه هشت اتاقی همان باربندی است که فرصت الدوله شیرازی در آثار عجم به آن اشاره نموده است. این اتاق ها در سال های اخیر مرمت شده و در حال حاضر به واحد سرپرستی و امور اداری باغ اختصاص یافته است.
در کنار ورودی شرقی باغ نیز دو اتاق قرار گرفته که برای سکونت نگهبانان و خدمه ایجاد شده است. در پشت ساختمان اصلی یعنی در طرف مغرب باغ عمارت و محوطه اندرون قرار دارد. عمارت اندرون دارای دو سالن و پنج اتاق است.
ایوان ساختمان اصلی رو به مشرق است و در طبقه دوم و سوم قرار دارد. در جلو این ایوان زیبا دو ستون سنگی یکپارچه بلند واقع شده و سرستون ها به طرز ماهرانه‌ای حجاری شده است. نقش سرستون ها را تصویر مردانی با لباس های دوره قاجاریه و گل و بوته‌هایی به طور قرینه تشکیل می‌دهد. در میان ساختمان های دوره قاجاریه در شیراز ایوان دو ستونی باغ ارم از نظر دارا بودن تزئینات گچ‌بری زیبا بر دیوارهای سه جانب آن نسبت به بناهای مشابه دارای امتیاز خاصی است.
کاشی‌های نمای عمارت نیز دارای زیبایی‌ها و ویژگی های خیره‌کننده و دلپذیری است. کاشیکاری ها عموماً به سبک کارهای دوره زندیه و قاجاریه است و طرح ها و مناظر بدیعی در آنها به نظر می‌رسد. کاشی‌های نمای عمارت اصلی و عمارت اندرون باغ در اصطلاح اهل فن مشهور به کاشی هفت رنگ است.
در جلوی عمارت اصلی که مشرف بر باغ است، استخر بزرگی است که تصویر عمارت در آن نمایان می‌شود. مساحت این استخر سیصد و سی و پنج متر مربع است و محیط آن را هجده قطعه سنگ بزرگ و یکپارچه تشکیل می‌دهد.
علاوه بر این دو حلقه چاه عمیق در باغ حفر گردیده که آب مورد نیاز به وسیله پمپ تأمین شده و با استفاده از لوله کشی به مصرف آبیاری گل های باغ می‌رسد. از آب لولهکشی شهر نیز برای آشامیدن و مصارف عمارات استفاده می‌گردد.
پوشش گیاهی باغ را می‌توان به ۲ دسته درختان غیر مثمر و درختان مثمر تقسیم کرد:
– درختان غیر مثمر باغ که عبارتند از: سرو ناز (بلندترین سروناز این باغ که قریب ۳۵ متر بلندی آن است، بلندترین سروناز شیراز است)، کاج، افرا، ارغوان، بید مجنون، سیاه بید، زبان گنجشک، بید مشک، سپیدار، و اکالیپتوس
– درختان مثمر باغ که عبارتند از: انار، ازگیل، نارنج، خرمالو، گردو، زردآلو، بادام، سیب، به و گلابی. محصول اصلی درختان میوه دار باغ در درجه اول انار است و در درجه دوم می‌توان مرکبات را به حساب آورد.
به جز گل های رز گوناگون و زیبای باغ، انواع دیگر گل های موجود در باغ ارم را می‌توان به ده عنوان کلی دسته بندی نمود:
- درختچه های زینتی دارای گل های زیبا
- درختچه های زینتی دارای برگ های زیبا
- گل های یک ساله مقاوم به سرما
- گل های یک ساله حساس به سرما
- گل های پیازدار
- بوته های دائمی گل‌دار
- گیاهان دائمی پوششی و رونده
- گیاهان یک ساله رونده
- گیاهان حصاری
- گل های گلخانه‌ای
باغ ارم شیراز کجاست؟
شیراز- بلوار ارم- نزدیک دانشگاه شیراز
عکس باغ ارم شیراز
مجله اینترنتی تحلیلک
