غزل ۴۶۳ حافظ (سلام الله ما کر اللیالی) به همراه شرح
شرح غزل ۴۶۳ حافظ / سلام الله ما کر اللیالی
سلام الله ما کر اللیالی
و جاوبت المثانی و المثالی
علی وادی الاراک و من علیها
و دار باللوی فوق الرمال
دعاگوی غریبان جهانم
و ادعو بالتواتر و التوالی
به هر منزل که رو آرد خدا را
نگه دارش به لطف لایزالی
منال ای دل که در زنجیر زلفش
همه جمعیت است آشفته حالی
ز خطت صد جمال دیگر افزود
که عمرت باد صد سال جلالی
تو می باید که باشی ور نه سهل است
زیان مایه جاهی و مالی
بر آن نقاش قدرت آفرین باد
که گرد مه کشد خط هلالی
فحبک راحتی فی کل حین
و ذکرک مونسی فی کل حال
سویدای دل من تا قیامت
مباد از شوق و سودای تو خالی
کجا یابم وصال چون تو شاهی
من بدنام رند لاابالی
خدا داند که حافظ را غرض چیست
و علم الله حسبی من سؤالی
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۴۶۳ حافظ (شرح غزل سلام الله ما کر اللیالی)
سلام الله ما کر اللیالی
و جاوبت المثانی و المثالی
تا شب ها پشت هم می آیند و تارهای دوم و سوم عود به هم جواب می دهند و هم آوا می شوند، درود خدا.
علی وادی الاراک و من علیها
و دار باللوی فوق الرمال
بر دره اراک و کسانی که در آنجا زندگی می کنند و بر خانه ای که در لوی بر روی شن ها قرار دارد.
دعاگوی غریبان جهانم
و ادعو بالتواتر و التوالی
برای مسافران غریب جهان دعا می کنم و این دعا را پی در پی و پیوسته می خوانم.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
به هر منزل که رو آرد خدا را
نگه دارش به لطف لایزالی
خدایا یار من به هر منزلی که می رسد، او را با لطف و عنایت ابدی خود محافظت فرما.
منال ای دل که در زنجیر زلفش
همه جمعیت است آشفته حالی
ای دل ناله و فریاد نکن زیرا که تو در گیسوی تابدار و زنجیر مانند یار با همه پریشانی، خاطری آسوده و راحت داری.
جمعیت: آرامش و آسودگی
ز خطت صد جمال دیگر افزود
که عمرت باد صد سال جلالی
خط دلربای تو به زیبایی ات صد جمال دیگر افزود. امیدوارم که عمرت به صد سال جلالی برسد.
تو می باید که باشی ور نه سهل است
زیان مایه جاهی و مالی
تو باید پا برجا و برقرار باشی وگرنه ضرر و نقصان بر مال و مقام آسان است و چیزی نیست.
مایه: سرمایه
جاهی: جاه و مقام
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
بر آن نقاش قدرت آفرین باد
که گرد مه کشد خط هلالی
بر آن نقاش توانا آفرین باد که گرداگرد آن چهره زیبا خط گردی چون هلال کشیده است.
نقاش: استعاره از خدا
فحبک راحتی فی کل حین
و ذکرک مونسی فی کل حال
در هر زمان عشق و دوستی تو سبب آسودگی خاطر من و یاد تو در هر لحظه یار و همدم من است.
سویدای دل من تا قیامت
مباد از شوق و سودای تو خالی
الهی که هرگز درون دل من تا قیامت از شوق و عشق تو خالی نباشد.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
کجا یابم وصال چون تو شاهی
من بدنام رند لاابالی
من رند لاابالی رسوا کجا می توانم به وصال شاهی چون تو برسم؟
خدا داند که حافظ را غرض چیست
و علم الله حسبی من سؤالی
خدا از قصد و نیت حافظ آگاه است و علم خدا مرا از بیان خواست و تمنا بی نیاز می کند.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
