غزل ۲۰۶ حافظ (پیش از اینت بیش از این اندیشه عشاق بود) به همراه شرح
شرح غزل ۲۰۶ حافظ / پیش از اینت بیش از این اندیشه عشاق بود
پیش از اینت بیش از این اندیشه عشاق بود
مهر ورزی تو با ما شهره آفاق بود
یاد باد آن صحبت شب ها که با نوشین لبان
بحث سر عشق و ذکر حلقه عشاق بود
پیش از این کاین سقف سبز و طاق مینا برکشند
منظر چشم مرا ابروی جانان طاق بود
از دم صبح ازل تا آخر شام ابد
دوستی و مهر بر یک عهد و یک میثاق بود
سایه معشوق اگر افتاد بر عاشق چه شد
ما به او محتاج بودیم او به ما مشتاق بود
حسن مه رویان مجلس گر چه دل می برد و دین
بحث ما در لطف طبع و خوبی اخلاق بود
بر در شاهم گدایی نکته ای در کار کرد
گفت بر هر خوان که بنشستم خدا رزاق بود
رشته تسبیح اگر بگسست معذورم بدار
دستم اندر دامن ساقی سیمین ساق بود
در شب قدر ار صبوحی کرده ام عیبم مکن
سرخوش آمد یار و جامی بر کنار طاق بود
شعر حافظ در زمان آدم اندر باغ خلد
دفتر نسرین و گل را زینت اوراق بود
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۲۰۶ حافظ (شرح غزل پیش از اینت بیش از این اندیشه عشاق بود)
پیش از اینت بیش از این اندیشه عشاق بود
مهر ورزی تو با ما شهره آفاق بود
در گذشته بیش از این ها در فکر عاشقانت بودی به طوری که عشق ورزی تو نسبت به ما در همه عالم مشهور بود.
آفاق: جهان، جمع افق
یاد باد آن صحبت شب ها که با نوشین لبان
بحث سر عشق و ذکر حلقه عشاق بود
یاد آن شب ها به خیر که با معشوقان شیرین لب همنشین بودیم و از راز عشق و مجلس عاشقان سخن می گفتیم.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
پیش از این کاین سقف سبز و طاق مینا برکشند
منظر چشم مرا ابروی جانان طاق بود
قبل از آنکه سقف این آسمان سبز رنگ و گنبدی شکل را بر افرازند، ابروی هلالی شکل معشوق نظرگاه من بود. یعنی از ازل چشم من به جمال یار گشوده شده بود و او را می نگریست.
مینا: شیشه کبود و لاجوردی
منظر: دیدگاه
از دم صبح ازل تا آخر شام ابد
دوستی و مهر بر یک عهد و یک میثاق بود
از ابتدای خلقت تا انتهای آن عهد و پیمان عشقی که با معشوق در روز الست بسته ایم محکم و پابرجا خواهد ماند.
سایه معشوق اگر افتاد بر عاشق چه شد
ما به او محتاج بودیم او به ما مشتاق بود
اگر سایه لطف و عنایت معشوق بر عاشق بیفتد جای شگفتی نیست. ما از آغاز به معشوق محتاج بودیم و او نیز به ما اشتیاق داشت.
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
حسن مه رویان مجلس گر چه دل می برد و دین
بحث ما در لطف طبع و خوبی اخلاق بود
گرچه حسن و جمال زیبارویان مجلس، دل و دین را می برد ولی بحث ما درباره نیک سرشتی و خوبی اخلاق آنان بود. یعنی ما بیشتر به زیبایی درون و حسن خلق آنها توجه داشتیم.
بر در شاهم گدایی نکته ای در کار کرد
گفت بر هر خوان که بنشستم خدا رزاق بود
بر درگاه پادشاهی گدایی سخن نغز و لطیفی به کار برد و به من گفت: بر سر هر سفره ای که نشستم، دیدم که روزی دهنده حقیقی خدا بود و دیگران واسطه ای بیش نبودند.
رشته تسبیح اگر بگسست معذورم بدار
دستم اندر دامن ساقی سیمین ساق بود
اگر رشته تسبیح پاره شد بر من عیب نگیر و عذر من را بپذیر زیرا که دستم بر دامن ساقی زیباروی بود.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
در شب قدر ار صبوحی کرده ام عیبم مکن
سرخوش آمد یار و جامی بر کنار طاق بود
اگر در شب قدر شراب نوشیده ام مرا سرزنش نکن زیرا که یار مست و سرخوش آمد و جام باده نیز بر روی طاق آماده بود. یعنی همه اسباب عیش و شادی مهیا بود و بی اختیار به طرب پرداختم.
شعر حافظ در زمان آدم اندر باغ خلد
دفتر نسرین و گل را زینت اوراق بود
شعر حافظ از زمان حضرت آدم در بهشت زینتی برای گلبرگ های نسرین و گل سرخ بود.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
