موزه موسیقی ایران خواستگاه علاقه مندان ساز و آواز

موزه موسیقی تهران با هدف حفظ میراث موسیقیایی ملی و همچنین معرفی آثار و تولیدات گذشتگان و تکریم استادان و پیشکسوتان دنیای موسیقی کشورمان تاسیس شد. این موزه جزو موزه‌های جدید کشور است.

موزه موسیقی تهران با مساحت تقریبی ۳۶۵۰ متر و زیربنایی حدود ۱۴۰۰ متر مربع در سه طبقه در تهران، در تاریخ  ۲۲ آبان ماه ۱۳۸۸ با حضور مسئولان فرهنگی، استادان و بزرگان موسیقی ایران بازگشایی شد و  فعالیت خود را رسماً به عنوان موزه موسیقی ایران آغاز کرد.

بزرگان موسیقی معاصرکشورمان و عاشقان هنر موسیقی ایران از این موزه بازدید کرده اند.

در این موزه انواع سازهای بادی، زهی، نواحی و کوبه‌ای وجود دارند. همچنین آرشیو آواها و نواهای ایرانی، کتابخانه کتاب‌های ادبی و موسیقی، اتاق صوتی و کارگاه ساخت و مرمت سازهای ایرانی از جمله بخش‌های دیگر این موزه است.

به دلیل جدید بودن موزه موسیقی تهران این مکان خیلی برای شهروندان تهرانی شناخته شده نیست. این موزه یکی از محفل‌های جالب و جذاب برای اهالی موسیقی، سینما و هنرهای دیگر است و می‌تواند به میراث فرهنگی کشور تبدیل شود.

نگاهی به بخش هایی از موزه موسیقی ایران

آرشیو صوتی (فرهنگ صوتی گلشن ابراهیمی)

در جهت غنی سازی هرچه بیشتر و بهتر موزه موسیقی، مجموعه نفیسی از آوازها و نواهای به یادگار مانده از آغاز تا به امروز که در واقع تاریخچه موسیقی ایران زمین است، گردآوری شده است.

این مجموعه ابتدا با آثار اهدایی مرحوم مهندس محمد علی گلشن ابراهیمی که سالیان متمادی در جمع آوری این آثار کوشش بایسته ­ای کرده بود، شکل گرفت و سپس مجموعه­ های نفیس دیگری توسط آقایان امیرمنصور و امیرحسین سلطان نیز به این مجموعه اضافه شد که شامل آثار ضبط شده از سال ۱۲۸۴ شمسی تاکنون است. آرشیو صوتی موزه با دیجیتال سازی و تهیه بانک اطلاعاتی همه آثار موجود، همانند یک مرکز پژوهشی صوتی آماده ارایه خدمات و اطلاعات لازم به پژوهشگران و محققان حوزه تاریخ موسیقی است.

سالن ها

سالن های موجود در موزه موسیقی تهران با هدف شناساندن هرچه بهتر و ارایه اطلاعات دقیق در مورد سازهای موجود در این موزه به تفکیک نوع ساز به سه بخش عمده سازهای بادی، سازهای کوبه ای و ساز های زهی تقسیم می شوند.

• • سالن سازهای نواحی ایران

این سالن در طبقه همکف موزه واقع شده است. سازهای موجود در این سالن به سه بخش عمده ساز های بادی، سازهای زهی و سازهای خودصدا تقسیم بندی می شوند.

در بخش سازهای بادی یا هواصدا، انواع نی ها، سرناها و سوتک ها در معرض دید عموم قرار گرفته است. بخش های سازهای خودصدا هم شامل سازهایی از نقاط مختلف ایران شامل زنگوله ها و … است.

سازهای زهی شامل انواع “زه صداهای مضرابی” و “زه صداهای آرشه ای” است. از جمله انواع دوتار، قیچک و … . ساز های ارایه شده در این بخش از انواع ساز های متعلق به نواحی گوناگون جغرافیایی در ایران است.

سالن سازهای کوبه ای که در طبقه همکف قرار دارد نیز، شامل ساز های کوبه ای “پوست صداهای یک طرفه” و “پوست صداهای دوطرفه” از اقصا نقاط جغرافیایی کشور ایران است که جهت بازدید مشتاقان موسیقی ایرانی به نمایش گذاشته شده است.

• • سالن سازهای سنتی

این سالن در قسمت بالای همکف ساختمان اصلی موزه قرار دارد. در این سالن نیز انواع سازهای زهی مضرابی مانند انواع تار، سه تار، سنتور و سازهای آرشه ای مانند کمانچه، ویولن و … در معرض دید قرار گرفته است. همچنین در این بخش سازهای ساخته شده توسط استاد بزرگ ساخت ساز، ابراهیم قنبری مهر را هم می توان مشاهده نمود. علاقه مندان موسیقی ایرانی با گذر از این سالن، شاهد نمونه های نفیس و منحصر به فردی از سازها خواهند بود که متعلق به نوازندگان چیره دست و سازندگان ماهری است که امروز تنها نوای دلنشین ساز ایشان در اذهان مشتاقان به یادگار مانده است.

کتابخانه موزه موسیقی

کتابخانه موزه موسیقی به عنوان بخشی تخصصی با گنجایش تقریبا ۱۰ نفر فعالیت خود را همزمان با افتتاح آن آغاز کرده است. در حال حاضر این کتابخانه حدود ۶۰۰۰ جلد کتاب دارد.

اکثر کتاب های موجود در کتابخانه توسط دکتر محمدرضا قنبری و برقعی مجموعه سازی شده و همچنین تعدادی از این منابع موسیقی، توسط استادان ( محمدرضا درویشی، ناصر شکرایی، محمدتقی مسعودیه، حشمت سنجری، لوریس چکناواریان و محسن شهرنازدار ، اخیانی، مسعود کازری و محمدتقی حیدری و متین) به موزه موسیقی اهدا شده است و همچنین اسنادی (شامل نت هایی با خط پرویز یاحقی، فرهاد فخرالدینی، فریدون ناصری، مرتضی حنانه، انوشیروان روحانی، همایون خرم، لطفی و عباس شاپوری) به صورت امانت (از حسن اعتمادی) در کتابخانه موزه نگهداری می شود.

قدیمی ترین کتاب های چاپی موسیقی موجود در کتابخانه موزه مربوط به سال های بعد از ۱۳۰۰ بوده و نیز برخی مجله های داخلی که به طور اختصاصی از سال ۱۳۱۸ و بعد از آن به موسیقی پرداخته اند.

ساعت استفاده از کتابخانه ۱۰ صبح تا پایان ساعت کاری موزه است.

کارگاه ساخت ساز موزه موسیقی

از آن جا که روش و چگونگی ساخت انواع سازها به عنوان یک فرایند مهم و تأثیرگذار در تاریخ موسیقی به شمار می­ آید، از این رو کارگاه نمایش مراحل ساخت انواع سازها در این موزه، در نظر گرفته شده است. در این کارگاه بازدیدکنندگان با وسایل و تجهیزات کارگاهی و نوع ساخت سازها که توسط استادکاران در محل کارگاه انجام می­ پذیرد آشنا خواهند شد.

گنجینه موزه موسیقی

بخشی از موزه به سازها، متعلقات و آثار نوازندگان، موسیقیدانان و پژوهشگران صاحب نام اختصاص دارد و موزه در نظر دارد به مرور زمان این بخش را غنای بیشتری ببخشد. تاکنون در این بخش آثار، سازها و برخی لوازم شخصی استادان، از جمله زنده یادان احمد عبادی، حاج قربان سلیمانی، خاطره پروانه، کلنل علینقی وزیری و … گردآوری شده است.

نمایشگاه تجهیزات تاریخ ضبط موسیقی

در این بخش به معرفی روند تکمیل صنعت ضبط صدا و موسیقی به همراه نمونه­ هایی از اشیاء و ادوات این صنعت پرداخته می­ شود. این تجهیزات با گذر از صنعت استوانه های فنوگراف و دستگاه های ضبط و پخش صفحات گرامافون و بعد از آن نوار­های مغناطیسی تا نوارهای کاست را در بر می­ گیرد. در این مجموعه نمونه ­هایی از انواع دستگاه های فنوگراف، گرمافون­ های کوکی، برقی، باطری دار و قابل حمل و مخصوص اتومبیل، نمونه­ هایی از دستگاه ضبط صفحات گرامافون تا نمونه­ هایی از دستگاه­ های ضبط های سیمی و ریل کوچک و بزرگ، ضبط و پخش کارتریج و نوارکاست وجود دارد.

کافی شاپ موزه موسیقی تهران

در کنار ساختمان موزه و در گوشه ای از محوطه حیاط، کافی شاپ مشاهده می­ شود.  این فضا به مراجعه کنندگان این امکان را می­ دهد تا پس از بازدید موزه، در مکانی آرام و با چشم­ اندازی دلنشین دقایقی را نیز به استراحت و تجدید قوا همراه با نوشیدن چای و قهوه اختصاص دهند.

آدرس موزه موسیقی تهران

منبع: www.musicmuseum.ir

مجله اینترنتی تحلیلک