همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک، در این بخش قصد داریم با معرفی اماکن گردشگری ایران در خدمت شما باشیم. امیدواریم که شما عزیزان بتوانید به این اماکن زیبا سر بزنید و خوشحال می شویم که تجربه های خودتان را با ما به اشتراک بگذارید. این مطلب به معرفی باغ شاهزاده ماهان در استان کرمان اختصاص دارد.

باغ شاهزاده ماهان در ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی کرمان و در فاصله ۶ کیلومتری شهر ماهان قرار دارد. عمارت باغ، اقامتگاه تابستانی پادشاهان قاجار بوده است که در حال حاضر بازسازی شده و به رستوران مجللی تبدیل گردیده است.

معرفی باغ شاهزاده ماهان

باغ شاهزاده ماهان در نزدیکی زیارتگاه شاه نعمت الله ولی به همت عبدالحمید میرزا ناصرالدوله فرمانفرما در دوران قاجار طی یازده سال ساخته شد و با فوت وی بنای باغ نیمه کاره رها شد. گفته می شود وقتی خبر درگذشت ناگهانی حاکم را به ماهان می برند، بنّایی که مشغول تکمیل سر در ساختمان بوده است، تغار گچی را که در دست داشته، محکم به دیوار کوبیده و کار را رها و فرار کرده است. به همین علت جاهای خالی کاشی ها را می توان بر سر در ورودی باغ دید.

طول باغ شاهزاده کرمان ۴۰۷ متر و عرض آن ۱۲۲ متر است و بزرگترین و زیباترین باغ تاریخی ایرانی محسوب می‌شود. این باغ همه ساله و به ویژه در فصل بهار و تابستان شاهد بازدید تعداد بی شماری از گردشگران از نقاط مختلف کشور است که این باغ دیدنی و دل فریب را برای تماشا انتخاب می‌کنند.

باغ شاهزاده از دیواری بلند به شکل مستطیل به مساحت ۵ هکتار رو به قله کوه جوپار در جنوب باغ محصور است و بنابراین دنیای درونی و بیرونی باغ بسیار متفاوت از یکدیگر هستند. درون باغ بسیار سرسبز و پر از درختان میوه و جوی های پر آب است اما بیرون باغ کویر است. حوض بزرگی به شکل بیضی در پاشویه ای مستطیل شکل در صحن جلوی ورودی قرار دارد.

نهری که در باغ جریان دارد، از برف های قله جوپار سرازیر شده و به بالاترین نقطه باغ می رسد. از آن جا با توجه به شیب زمین، به سمت پایین حرکت کرده و از آن سوی باغ خارج می شود. سپس به نهرهای چهارباغ وارد شده و به سوی قریه مقسم تیگران، دهکده ای مجاور ماهان جاری می شود و به باغ ها و کشتزارها حیات می بخشد.

در انتهای باغ نمای سفید و دل انگیز بنای “بالا خانه”، محل پذیرایی و سکونت صاحب اصلی باغ، با ظرافتی هر چه تمام تر خودنمایی می کند. این بالاخانه با هندسه ای نسبتاً باریک و کشیده قسمت قابل ملاحظه ای از عرض باغ را در دو طبقه به خود اختصاص می دهد و در ایوان مرکزی روبروی محور اصلی تا سه طبقه ارتفاع می یابد. در دو طرف مسیر آبشارها دو پیاده راه و دو ردیف درخت های سایه افکن در دو طرف پیاده راه ها اهمیت محور مرکزی را از بالا تا پایین تشدید می کند و به روی بستر آن از بالاخانه تا سر در خانه سایه می افکند.

از محوطه ورودی، شکل کلی باغ با محور مرکزی، آبشارها، پیاده راه ها و ردیف متناوب درخت های چنار و سرو و همچنین سطح های بالا رونده سکوهای مرکزی و کرت های جانبی میوه، یکی بعد از دیگری مشاهده می شود و دید بیننده را به بنای سفید بالاخانه در متن کوه های جوپار متوجه می کند.

دو راه طولی که در کنار هر یک از حصارها که برج مراقبتی در میان دارد، در سراسر باغ پیش بینی شده است. نهر آبی در فاصله پیاده راه و مرز کرت ها حرکت می کند که ردیف درخت ها به صورت خطی در کنار آن غرس شده است.

در باغ شاهزاده ماهان به طور عمده دو ردیف باغچه گل در دو طرف نهر و آبشارهای پیاده راه های محور مرکزی در تمام سکوها قرار دارد.

در حصار شرقی جانبی در شرق بالاخانه بنای حمام باغ و بنای سکونت دایم محافظ اصلی باغ (زعیم باشی) قرار دارد. در حصار مقابل تنها اتاق هایی احتمالاً موقت، ورودی غربی بالای باغ را شکل داده است.

از میان دیوار انتهایی بالای باغ در برابر ورودی بالاخانه آب از طریق حفره بی نظمی وارد نهرهای باغ خلوت می شود که به نوبه خود از دو طرف به نهرهای افقی و عمودی باغ اصلی می پیوندد.

با بازگشت به فضای جلوی باغ و نظاره دوباره آن در جهت محور اصلی از ایوان مرکزی بالاخانه به طرف سر در خانه تجربه پر ارزش نظاره به باغ و درختان سایه افکن و کرت ها که این بار به پایین سرازیر هستند، دوباره آغاز می شود.

این باغ یکی از ۹ باغ ایرانی است که در سال ۱۳۹۰ در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسید و اطلاعات این باغ از طرف یونسکو به ۳۵ زبان ترجمه و در نقشه گردشگری یونسکو قرار گرفته است.

باغ شاهزاده ماهان در تاریخ ۲۰۱۱ به شماره ۱۳۷۲ ثبت جهانی شد و در تاریخ ۱۴ آبان ۱۳۵۳ به شماره ۱۰۱۲ هم ثبت ملی شده است.

امیدواریم از مطالعه معرفی باغ شاهزاده ماهان لذت برده باشید.

مجله اینترنتی تحلیلک