بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی

بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی

در ادامه بررسی و نگاه به موضوع رزق و روزی در ادبیات فارسی در این مقال به سراغ اشعار حافظ شیرازی می رویم.

برشی از زندگی لسان الغیب

خواجه شمس الدین محمدبن محمد حافظ شیرازی متخلص به حافظ یکی از بزرگترین شاعران ایران و جهان است. نخستین جامع دیوان دوست و همدرس او محمد گلندام بوده است.

آنچه که در کتاب های مختلف به آن اشاره شده است، شیراز اگرچه در آن زمان وضع سیاسی آرامی نداشت اما یکی از مراکز بزرگ علمی و ادبی ایران و جهان اسلامی محسوب می شد و این نعمت از تدبیر اتابکان سلغری فارس فراهم آمده بود. در بیان اختصاص های شعری حافظ توجه خاص او به صنعت های مختلف لفظی و معنوی در بیت های خود به نحوی است که کمتر بیتی از شعرهای او را می توان خالی از نقش و نگار صنایع یافت.

او در علوم شرعی و علوم ادبی نزد بزرگان آموزش دیده بود و حافظ قرآن بود. در نزد قوام الدین به حفظ قرآن با توجه به قرائت های چهارده گانه ممارست می کرد و در اشعار خود به این اشتغال اشاره کرده است. برخی از تذکره نویسان تخلص حافظ را برای شمس الدین محمد نتیجه همین اشتغال می دانند. حافظ از جمله شاعرانی است که در ایام حیات خود شهرت یافت.

بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار مولانا

رزق و روزی در اشعار حافظ

دیوان کلیات حافظ مرکب از غزل های خواجه، چند قصیده و مثنوی های کوتاه با عنوان آهوی وحشی و ساقی نامه و چند قطعه و رباعی است.

***

در قطعات آمده است:

تو نیک و بد خود هم از خود بپرس
چرا بایدت دیگری محتسب

ومن یتق الله یجعل له
و یرزقه من حیث لا یحتسب

بیت دوم اشاره به آیه ۲ و ۳ سوره طلاق دارد. (و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم می‌کند، و او را از جایی که گمان ندارد روزی می‌دهد.)

بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار بیدل دهلوی