غزل ۲۸۰ حافظ (چو برشکست صبا زلف عنبرافشانش) به همراه شرح
شرح غزل ۲۸۰ حافظ / چو برشکست صبا زلف عنبرافشانش
چو برشکست صبا زلف عنبرافشانش
به هر شکسته که پیوست تازه شد جانش
کجاست همنفسی تا به شرح عرضه دهم
که دل چه می کشد از روزگار هجرانش
زمانه از ورق گل مثال روی تو بست
ولی ز شرم تو در غنچه کرد پنهانش
تو خفته ای و نشد عشق را کرانه پدید
تبارک الله از این ره که نیست پایانش
جمال کعبه مگر عذر ره روان خواهد
که جان زنده دلان سوخت در بیابانش
بدین شکسته بیت الحزن که می آرد
نشان یوسف دل از چه زنخدانش
بگیرم آن سر زلف و به دست خواجه دهم
که سوخت حافظ بی دل ز مکر و دستانش
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۲۸۰ حافظ (شرح غزل چو برشکست صبا زلف عنبرافشانش)
چو برشکست صبا زلف عنبرافشانش
به هر شکسته که پیوست تازه شد جانش
بیت را به دو گونه می توان معنی کرد:
۱. وقتی که صبا گیسوی تابدار و خوشبوی معشوق را پریشان کرد و بوی خوش آن را به همه جا پراکنده ساخت، هر عاشق دلشکسته از بوی معطر زلف یار جانی تازه گرفت.
۲. وقتی که صبا گیسوی تابدار و خوشبوی معشوق را پریشان کرد، از بوی دلاویز زلف عنبرافشان او در هر پیچ و شکنی که رسید، جان تازه یافت.
برشکستن: پریشان کردن
کجاست همنفسی تا به شرح عرضه دهم
که دل چه می کشد از روزگار هجرانش
کجاست یار و همدمی تا به تفصیل برایش بیان کنم که دل عاشق من از دوری و فراق معشوق چه ها می کشد.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
زمانه از ورق گل مثال روی تو بست
ولی ز شرم تو در غنچه کرد پنهانش
روزگار می خواست با برگ گل چهره زیبای تو را به تصویر بکشد ولی از خجالت و شرم آن را در لا به لای غنچه پنهان کرد.
تو خفته ای و نشد عشق را کرانه پدید
تبارک الله از این ره که نیست پایانش
تو در خواب غفلت به سر می بری و راه عشق نیز بی انتهاست. شگفتا از این راه که بی پایان است.
کرانه: پایان و انتها
تبارک الله: پناه بر خدا، شگفتا
جمال کعبه مگر عذر ره روان خواهد
که جان زنده دلان سوخت در بیابانش
مگر که زیبایی دیدار کعبه از رهروان راه عشق دلجویی کند زیرا جان عاشقان زنده دل در بیابان آن سوخت.
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
بدین شکسته بیت الحزن که می آرد
نشان یوسف دل از چه زنخدانش
چه کسی برای من پریشان و دل شکسته اسیر در خانه اندوه نشانی از دل چون یوسفم که در چاه زنخدان یار اسیر است، می آورد؟
بگیرم آن سر زلف و به دست خواجه دهم
که سوخت حافظ بی دل ز مکر و دستانش
آن سر زلف یار را می گیرم و برای دادخواهی به دست خواجه می دهم که حافظ عاشق آزرده از فریب آن سوخت و به رنج افتاد.
دستان: حیله
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
سپاس از معنی و تفسیر کاملی که در اختیارم گذاشتید
ممنون از همراهی شما، خوشحالیم که موردتوجه شما قرار گرفت