همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک؛ میخواهیم در این مطلب با اعمال دحوالارض / آداب شب و روز دحوالارض بیشتر آشنا شویم و از ثواب این روز بی بهره نمانیم.
لَا حَوْلَ وَلَا قُوَّهَ إِلّا بِاللّٰهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ.
هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ.
آنگاه دعا کند و بخواند:
یَا مُقِیلَ الْعَثَراتِ أَقِلْنِى عَثْرَتِى، یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِى، یَا سامِعَ الْأَصْواتِ اسْمَعْ صَوْتِى وَارْحَمْنِى وَتَجاوَزْ عَنْ سَیِّئاتِى وَمَا عِنْدِى یَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِکْرامِ.
ای نادیده گیرنده لغزش‌ها، لغزشم را نادیده‌گیر، ای اجابت کننده دعاها، دعایم را اجابت کن، ای شنوای صداها، صدایم را بشنو به من رحم کن و از بدی‌هایم و آنچه نزد من است درگذر، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت.
اعمال دحوالارض – دوّم:
خواندن دعایی که شیخ در کتاب «مصباح» فرموده: خواندن آن مستحب است:
اللّٰهُمَّ داحِىَ الکَعْبَهِ، وَفالِقَ الْحَبَّهِ، وَصارِفَ اللَّزْبَهِ ، وَکاشِفَ کُلِّ کُرْبَهٍ، أَسْأَلُکَ فِى هٰذَا الْیَوْمِ مِنْ أَیَّامِکَ الَّتِى أَعْظَمْتَ حَقَّها، وَأَقْدَمْتَ سَبْقَها، وَجَعَلْتَها عِنْدَ الْمُؤْمِنِینَ وَدِیعَهً، وَ إِلَیْکَ ذَرِیعَهً، وَبِرَحْمَتِکَ الْوَسِیعَهِ، أَنْ تُصَلِّىَ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ الْمُنْتَجَبِ فِى الْمِیثاقِ الْقَرِیبِ یَوْمَ التَّلاقِ فاتِقِ کُلِّ رَتْقٍ، وَداعٍ إِلىٰ کُلِّ حَقٍّ، وَعَلَىٰ أَهْلِ بَیْتِهِ الْأَطْهارِ، الْهُداهِ الْمَنارِ، دَعائِمِ الْجَبَّارِ، وَ وُلاهِ الْجَنَّهِ وَالنَّارِ، وَأَعْطِنا فِى یَوْمِنا هٰذَا مِنْ عَطائِکَ الْمَخْزُونِ غَیْرَ مَقْطُوعٍ وَلَا مَمْنُوعٍ ، تَجْمَعُ لَنا بِهِ التَّوْبَهَ، وَحُسْنَ الْأَوْبَهِ؛
خدایا؛ ای گستراننده کعبه و شکافنده دانه و برگردانندۀ سختی و برطرف کننده هر گرفتاری، از تو می‌خواهم در این روز از روزهایت که حقّش را بزرگ گرداندی و سبقتش را پیش انداختی و آن را نزد اهل ایمان امانت و به سوی خود وسیله قرار دادی و به رحمت گسترده‌ات که بر محمّد درود فرستی آن بنده برگزیده‌ات در پیمان نزدیک، روز دیدار، شکافنده هر امر بسته و دعوت کننده به‌حق و بر اهل‌بیت پاکش، آن راهنمایان و روشن‌کنندگان راه حق، ستون‌های قدرت و متولّیان بهشت و دوزخ و عطا کن به ما از عطای در خزانه‌ات که نه بریده شود و نه منع گردد تا به وسیله آن رجوع و بازگشت خوبی برای ما فراهم نمایی؛
اعمال دحوالارض / آداب شب و روز دحوالارض
یَا خَیْرَ مَدْعُوٍّ، وَأَکْرَمَ مَرْجُوٍّ، یَا کَفِىُّ یَا وَفِىُّ، یَا مَنْ لُطْفُهُ خَفِیٌّ، الْطُفْ لِی بِلُطْفِکَ، وَأَسْعِدْنِى بِعَفْوِکَ، وَأَیِّدْنِى بِنَصْرِکَ، وَلَا تُنْسِنِى کَرِیمَ ذِکْرِکَ، بِوُلاهِ أَمْرِکَ، وَحَفَظَهِ سِرِّکَ، وَ احْفَظْنِى مِنْ شَوائِبِ الدَّهْرِ إِلىٰ یَوْمِ الْحَشْرِ وَالنَّشْرِ، وَأَشْهِدْنِى أَوْلِیاءَکَ عِنْدَ خُرُوجِ نَفْسِى، وَحُلُولِ رَمْسِى، وَانْقِطاعِ عَمَلِى، وَانْقِضاءِ أَجَلِى . اللّٰهُمَّ وَاذْکُرْنِى عَلَىٰ طُولِ الْبِلىٰ إِذا حَلَلْتُ بَیْنَ أَطْباقِ الثَّرىٰ، وَنَسِیَنِى النَّاسُونَ مِنَ الْوَرىٰ، وَأَحْلِلْنِى دارَ الْمُقامَهِ، وَبَوِّئْنِى مَنْزِلَ الْکَرامَهِ؛
ای بهترین خوانده شده و کریم‌ترین امید شده، ای کفایت کننده، ای بخشندۀ کامل، ای آن‌که مهربانی‌اش پنهانی است، به مهربانی‌ات به من مهربانی کن و به گذشتت خوشبختم نما و به یاری‌ات حمایتم کن و از یاد کریمانه‌ات فراموشم مکن به‌حق متولیان امرت و نگهبانان رازت و از گرفتاری‌های روزگار تا روز قیامت و برانگیخته شدن حفظم کن هنگام بیرون آمدن جانم و فرو رفتن در قبرم و تمام شدن کارم و سپری شدن عمرم، اولیایت را به بالینم حاضر کن، خدایا یادم کن، بر طول پوسیدگی، زمانی‌که در میان توده‌های خاک فرود آیم و فراموش‌کنندگان از مردم فراموشم کنند و در خانه اقامت فرودم آر و در منزل کرامت جایم ده؛
وَاجْعَلْنِى مِنْ مُرافِقِى أَوْلِیائِکَ وَأَهْلِ اجْتِبائِکَ وَاصْطِفائِکَ، وَبارِکْ لِى فِى لِقائِکَ، وَارْزُقْنِى حُسْنَ الْعَمَلِ قَبْلَ حُلُولِ الْأَجَلِ بَرِیئاً مِنَ الزَّلَلِ وَسُوءِ الْخَطَلِ . اللّٰهُمَّ وَأَوْرِدْنِى حَوْضَ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَاسْقِنِى مِنْهُ مَشْرَباً رَوِیّاً سائِغاً هَنِیئاً لَاأَظْمَأُ بَعْدَهُ، وَلَا أُحَلَّأُ وِرْدَهُ، وَلَا عَنْهُ أُذادُ، وَاجْعَلْهُ لِى خَیْرَ زادٍ، وَأَوْفىٰ مِیعادٍ یَوْمَ یَقُومُ الْأَشْهادُ . اللّٰهُمَّ وَالْعَنْ جَبابِرَهَ الْأَوَّلِینَ وَالْآخِرِینَ وَبِحُقُوقِ أَوْلِیائِکَ الْمُسْتَأْثِرِینَ . اللّٰهُمَّ وَاقْصِمْ دَعائِمَهُمْ، وَأَهْلِکْ أَشْیاعَهُمْ وَعامِلَهُمْ، وَعَجِّلْ مَهالِکَهُمْ، وَاسْلُبْهُمْ مَمالِکَهُمْ، وَضَیِّقْ عَلَیْهِمْ مَسالِکَهُمْ، وَالْعَنْ مُساهِمَهُمْ وَمُشارِکَهُمْ؛
و از دوستان اولیایت و برگزیدگان و خاصان درگاهت قرارم ده و ملاقاتت را بر من مبارک گردان و پیش از فرا رسیدن پایان عمرم حُسن عمل روزی‌ام فرما، در حالی‌که پاک از لغزش‌ها و گفتار بی‌پایه و منطق باشم. خدایا مرا به حوض پیامبرت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) وارد کن و از آن به من بنوشان، نوشاندنی سیراب کننده، روان و گوارا که پس از آن هرگز تشنه نشوم و از ورود به آن طرد نگردم و از آن منع نشوم و آن را قرار ده برایم بهترین توشه و کامل‌ترین وعده‌گاه، روزی که گواهان بپا می‌خیزند.
خدایا لعنت کن گردنکشان گذشته و آینده را، هم آنان‌که حقوق اولیایت را به ناحق به خود اختصاص دادند. خدایا پایه‌هایشان را بشکن و پیروان و عُمّالشان را نابود ساز، زمینه‌های هلاکتشان را به زودی فراهم کن و کشورهایشان را از دستشان بگیر و راه‌هایشان را بر آنان تنگ کن و بر آنان‌که با آنان سهیم و شریک‌اند لعنت فرست؛
اعمال دحوالارض / آداب شب و روز دحوالارض
اللّٰهُمَّ وَعَجِّلْ فَرَجَ أَوْلِیائِکَ، وَارْدُدْ عَلَیْهِمْ مَظالِمَهُمْ، وَأَظْهِرْ بِالْحَقِّ قائِمَهُمْ، وَاجْعَلْهُ لِدِینِکَ مُنْتَصِراً، وَبِأَمْرِکَ فِى أَعْدائِکَ مُؤْتَمِراً . اللّٰهُمَّ احْفُفْهُ بِمَلائِکَهِ النَّصْرِ، وَبِما أَلْقَیْتَ إِلَیْهِ مِنَ الْأَمْرِ فِى لَیْلَهِ الْقَدْرِ، مُنْتَقِماً لَکَ حَتّىٰ تَرْضىٰ، وَیَعُودَ دِینُکَ بِهِ وَعَلَىٰ یَدَیْهِ جَدِیداً غَضّاً، وَیَمْحَضَ الْحَقَّ مَحْضاً، وَیَرْفُضَ الْباطِلَ رَفْضاً . اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلَیْهِ وَعَلَىٰ جَمِیعِ آبائِهِ، وَاجْعَلْنا مِنْ صَحْبِهِ وَأُسْرَتِهِ، وَابْعَثْنا فِى کَرَّتِهِ، حَتّىٰ نَکُونَ فِى زَمانِهِ مِنْ أَعْوانِهِ . اللّٰهُمَّ أَدْرِکْ بِنا قِیامَهُ، وَأَشْهِدْنا أَیَّامَهُ وَصَلِّ عَلَیْهِ، وَارْدُدْ إِلَیْنا سَلامَهُ، وَالسَّلامُ عَلَیْهِ وَرَحْمَهُ اللّٰهِ وَبَرَکاتُهُ.
خدایا در گشایش کار دوستانت شتاب کن و حقوق تاراج‌رفته آنان را به آنان بازگردان و قائم آنان را بر پایۀ حق آشکار کن و او را یاری‌کننده دینت بدار و درباره دشمنانت اطاعت‌کننده به فرمانت قرار ده.
خدایا فرشتگان پیروزی را گرداگرد او بدار و به آن دستوری که در شب قدر به او القا کردی او را انتقام‌گیرنده خویش قرار ده تا جایی که خشنود شوی و دینت به وسیله او و به دست او به‌گونه‌ای نو تازه بازگردد و حق به‌طور کامل ناب شود و باطل به صورت همه جانبه به دور افکنده گردد.
خدایا بر او و همه پدرانش درود فرست و ما را از هم‌نشینان و خاندانش قرار بده و در زمان بازگشتش ما را برانگیز تا در دوران او در شمار یارانش باشیم. خدایا رسیدن به قیامش را روزی ما کن و در روزگارش ما را حاضر کن و بر او درود فرست و سلام او را به ما برگردان، درود و رحمت خدا و برکاتش بر او باد.
میرداماد (ره) در رساله «اَربعه اَیام» خود، در بیان اعمال روز «دَحوُالاَرض» فرموده است: زیارت امام رضا (علیه‌السلام) در این روز برترین کارهای مستحب و مؤکدترین آداب است و همچنین زیارت آن حضرت در روز اول ماه رجب الفرد، در نهایت تأکید بوده و نسبت به آن ترغیب بسیار شده است.
