غزل ۲۳۶ حافظ (اگر آن طایر قدسی ز درم باز آید) به همراه شرح
شرح غزل ۲۳۶ حافظ / اگر آن طایر قدسی ز درم باز آید
اگر آن طایر قدسی ز درم باز آید
عمر بگذشته به پیرانه سرم باز آید
دارم امید بر این اشک چو باران که دگر
برق دولت که برفت از نظرم باز آید
آن که تاج سر من خاک کف پایش بود
از خدا می طلبم تا به سرم باز آید
خواهم اندر عقبش رفت به یاران عزیز
شخصم ار باز نیاید خبرم باز آید
گر نثار قدم یار گرامی نکنم
گوهر جان به چه کار دگرم باز آید
کوس نو دولتی از بام سعادت بزنم
گر ببینم که مه نوسفرم باز آید
مانعش غلغل چنگ است و شکرخواب صبوح
ور نه گر بشنود آه سحرم باز آید
آرزومند رخ شاه چو ماهم حافظ
همتی تا به سلامت ز درم باز آید
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۲۳۶ حافظ (شرح غزل اگر آن طایر قدسی ز درم باز آید)
اگر آن طایر قدسی ز درم باز آید
عمر بگذشته به پیرانه سرم باز آید
اگر آن پرنده پاک بهشتی به سویم باز آید عمر از دست رفته دوران جوانی من نیز دوباره به هنگام پیری باز می گردد.
طایر قدسی: پرنده عالم ملکوت
دارم امید بر این اشک چو باران که دگر
برق دولت که برفت از نظرم باز آید
به اشک چون بارانم امید بسته ام تا بار دیگر برق اقبال دیدار یار که از مقابل چشمانم دور شده است، به سویم باز گردد.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
آن که تاج سر من خاک کف پایش بود
از خدا می طلبم تا به سرم باز آید
از خدا می خواهم آن یاری که خاک کف پایش همچون تاجی برای سر من بود، دوباره به سرم بازگردد و به دیدارم بیاید.
خواهم اندر عقبش رفت به یاران عزیز
شخصم ار باز نیاید خبرم باز آید
می خواهم که به دنبال دوست بروم و در جستجوی او باشم و اگر جسمم به سوی دوستان عزیز باز نگردد، خبر جان سپاری من به آنها برسد.
گر نثار قدم یار گرامی نکنم
گوهر جان به چه کار دگرم باز آید
اگر گوهر جانم را در زیر پای قدم یار نثار نکنم دیگر این جان به چه کاری خواهد آمد؟
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
کوس نو دولتی از بام سعادت بزنم
گر ببینم که مه نوسفرم باز آید
اگر ببینم که یرا تازه سفر کرده من باز می گردد، طبل بخت و اقبال دوباره خود را بر بام سعادت و خوشبختی خواهم زد و این نیک بختی را به همگان اعلام خواهم کرد.
کوس: طبل، دهل
مانعش غلغل چنگ است و شکرخواب صبوح
ور نه گر بشنود آه سحرم باز آید
آنچه مانع بازگشتن یار به سوی من می شود نغمه چنگ و خواب شیرین صبحگاهی است در غیر این صورت اگر صدای آه و ناله سحرگاهی مرا بشنود به یقین به سویم باز می گردد.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
آرزومند رخ شاه چو ماهم حافظ
همتی تا به سلامت ز درم باز آید
ای حافظ در اشتیاق دیدار چهره ماه روی شاه هستم، کوشش و عنایتی کن تا او به سلامت از سفر باز گردد و به خانه من بیاید.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک