بسیاری از خانواده ها با غذا خوردن فرزندان خردسال خود مشکل دارند و به دنبال راهکارهای مختلف برای درمان بی اشتهایی آن ها هستند. به طور طبیعی در سنین ۲ تا ۶ سالگی روند رشد کاهش می یابد و بنابراین نیاز کودک به مواد غذایی کاهش پیدا می کند و از سوی دیگر در این سن کودک کنجکاو و به دنبال بازی است و توجه زیادی به غذا ندارد.
به این حالت «بی اشتهایی فیزیولوژیک» گفته می شود و بعد از مدتی خود به خود برطرف می شود، ولی معمولا خانواده ها با فشار آوردن به کودک برای او مشکل رفتاری ایجاد می کنند و بی اشتهایی او پایدار می ماند.
راهکارهای کنترل بی اشتهایی فیزیولوژیک
۱. حتما خود کودک باید غذایش را بخورد و اصلا نباید بزرگترها به او غذا بدهند و فقط باید مراقب او باشند.
۲. مایعاتی مانند شربت و نوشابه به کودک ندهید و اصلا همراه غذا مایعات حتی آب در اختیار کودک قرار ندهید.
۳. حجم غذای زیادی در ظرف کودک نکشید.
۴. طول مدت غذا خوردن را به حدود ۲۰ دقیقه محدود کنید.
۵. اصلا در مورد غذا با کودک صحبت نکنید.
۶. میان وعده حتی میوه را فقط وقتی در اختیار کودک بگذارید که وعده اصلی غذا را خورده باشد.
۷. غذا خوردن همراه خانواده و در ظرف غذای خانواده باعث افزایش تمایل کودک به مصرف غذا می شود.
۸. همیشه به یاد داشته باشید «نوع» غذای مصرفی توسط خانواده تعیین می شود، ولی «مقدار» مصرف غذا در هر وعده باید بنا به میل کودک باشد.
۹. غذا دادن حین تماشای تلویزیون و بازی با گوشی موبایل و … اصلا درست نیست و باید این عادت نامطلوب را هر چه زودتر حذف کرد.
۱۰. توجه بیش از حد و افراطی به کودک و همچنین بی توجهی به او باعث بروز اختلالات رفتاری از جمله بد غذایی می شود.
۱۱. وجود تنش های خانوادگی باعث واکنش های منفی از جمله بد غذایی در کودکان می شود
۱۲. در برخی موارد، عدم تمایل کودکان به خوردن برخی مواد غذایی، نو هراسی یا Neophobia است و از تجربه کردن مواد غذایی جدید هراس دارند؛ وقتی مواد غذایی به طور مکرر در اختیار آنها قرار گیرد ولی خانواده اصراری به خوراندن آن نکنند، کم کم کودک با آن غذا آشنا می شود و آن را مصرف می کند.
بیشتر بخوانید: عرق کردن زیاد کودکان نشانه چیست؟
بی اشتهایی فیزیولوژیک در کودکان
در چه مواردی بی اشتهایی کودک نیاز به بررسی و درمان دارد؟
همانطور که گفتیم بیشترین علت عدم تمایل خردسالان به غذا خوردن طبیعی است و به دلیل کند شدن سرعت رشد در این سن و همچنین کنجکاوی و بازیگوشی کودکان است و رفتارهای نادرست و افراطی خانواده باعث تشدید آن می شود.
اما در برخی موارد لازم است علت بی اشتهایی بررسی و درمان شود. اگر کودک علاوه بر عدم تمایل به غذاخوردن هرگونه علامت دیگری مانند استفراغ، تب، دل درد، رنگ پریدگی، اختلال رشد، بی حالی و … دارد، حتما باید با نظر پزشک پیگیری شود تا علت های زمینه ای مشخص و درمان شوند. شایع ترین علل در این زمینه، آلرژی های غذایی، ریفلاکس، عفونت ادراری و فقر آهن هستند که هر چند شایع نیستند ولی لازم است بررسی شوند.
بی اشتهایی فیزیولوژیک در کودکان
آیا دادن شربت اشتها آور به کودک راه حل مناسبی است؟
متاسفانه بسیاری از خانواده ها به دنبال «شربت اشتها آور» هستند تا معجزه کند و فرزندشان خیلی خوب غذا بخورد. بر اساس توضیحاتی که داده شد، علت بی اشتهایی باید برطرف شود، اگر بیماری زمینه ای وجود دارد، باید بیماری را درمان کرد تا اشتهای طبیعی کودک به حالت عادی برگردد، اگر روش های اشتباه غذایی مثل دادن مایعات زیاد یا میان وعده حجیم نزدیک وعده های غذایی و … وجود دارد، این روش ها باید اصلاح شوند و اگر مشکل رفتاری خانواده و اصرار بیش از حد به غذا خوراندن به کودک مطرح است، باید رفتار خانواده را اصلاح کرد و در نهایت اگر بی اشتهایی طبیعی و فیزیولوژیک است بعد از مدتی خود به خود برطرف می شود.
بنابراین برای بد غذایی کودکان به جای اینکه به دنبال «شربت اشتها آور» باشیم، باید علت زمینه ای بی اشتهایی را برطرف کنیم.
با تشکر از پروفسور رویا کلیشادی
مجله اینترنتی تحلیلک