بی اشتهایی کودک
علت بی اشتهایی کودک چیست؟
هرچند بی اشتهایی کودک می تواند ناشی از بیماری هاى مختلف باشد و لازم است توسط پزشک بررسى گردد ولى در بیشتر موارد، خوددارى کودک از غذا خوردن فقط به دلیل رفتار اشتباه اطرافیان برای غذا خوراندن به کودک است.
تفاوت هاى سرشتى بین افراد باعث مى شود میزان غذا خوردن و سلیقه های غذایى آن ها شبیه هم نباشد. رشد کودکان و نوجوانان بستگی به عوامل متعددی دارد و سرعت رشد و زمان جهش رشد کودکان تفاوت های زیادی دارد. بنابراین نمی توان رشد دو کودک حتى در یک خانواده را با یکدیگر مقایسه کرد.
در برخى سنین مانند سن ٢ تا ۵ سالگى که سرعت رشد به طور طبیعی کمتر از سایر سنین است، نیاز به غذا در کودک کاهش می یابد ولى خانواده بدون درنظر گرفتن این روند فیزیولوژیک، نگران کم غذا خوردن فرزندشان هستند.
بیشتر بخوانید: ۵ قانون طلایی برای داشتن کودک خوش غذا و خوش اشتها
از طرفى، بسیارى از خانواده ها این باور نادرست را دارند که هرچه بیشتر فرزندان خودرا به غذا خوردن وادار کنند به او بیشتر توجه و محبت کرده اند و در واقع به رشد او کمک کرده اند. در حالی که همین رفتارهاى اشتباه از قبیل تشویق کردن، جایزه دادن و تهدید کردن برای غذا خوراندن است که باعث بروز اختلالات رفتارى و امتناع از غذا در کودک مى شود که گاهی تا سال ها بعد پایدار می ماند.
جالب است بدانید که این قبیل کودکان در سنین بعدى بیش از سایرین در معرض خطر چاقی های مفرط هستند.
دلایل بی اشتهایی کودک
معمولا بى اشتهایی کودک به دلیل مشکلات رفتاری خانواده ایجاد می شود ولی ابتدا باید کودک توسط پزشک معاینه شود و در صورت لزوم آزمایش های مورد نیاز ارسال گردد.
بیماری هاى زمینه اى اصلی که می توانند باعث بی اشتهایى کودک شوند عبارتند از:
- عفونت های حاد
- عفونت های مزمن مانند عفونت ادرارى
- مشکلات گوارشى مانند ریفلاکس و همچنین کمبود املاح معدنى مانند آهن و زینک (روی)
بیشتر بخوانید: دلایل و راهکارهای کنترل اشتهای کاذب کودکان
اگر به نظر پزشک اختلالات فوق وجود نداشت، علل زیر ممکن است باعث بی اشتهایی کودک شده باشند:
- توجه و واکنش بیش از حد خانواده براى غذا خوراندن به کودک
- عدم رعایت تنوع و تعادل در مواد غذایى مصرفى
- مصرف زیاد مایعات قبل و همراه با غذا
- زیاده روى در مصرف میان وعده غذایى حتی مصرف بیش از حد میوه
- وقت گذرانى و طولانى شدن مدت غذا خوردن
- اجازه ندادن به کودک براى مشارکت در خوردن غذا
- عدم رعایت حس استقلال کودک در مصرف غذا و توقع بیش از حد خانواده از میزان غذاى مورد نیاز کودک
راهکارهایى براى درمان بی اشتهایی در کودکان
اگر به نظر پزشک، بیمارى زمینه اى در فرزندتان وجود ندارد با استفاده از راهکارهای زیر می توانید علاقه وی به غذا خوردن را بیشتر کنید و بی اشتهایی کودک را درمان کنید:
در سال اول غذاى اصلی شیر است و غذا جنبه کمکی دارد پس اصرار به خوراندن مقادیر زیاد غذا نکنید.
در سال دوم باید اول غذا داده شود بعد شیر. با کم کردن دفعات شیر، اشتها براى غذا بیشتر می شود.
بین ٢ تا ۵ سالگى به طور طبیعى اشتها کم می شود و باید غذا را در حجم کم و به دفعات زیاد در اختیار کودک بگذارید.
در سنین مدرسه با افزایش فاصله بین مصرف میان وعده با وعده اصلی غذا و حذف میان وعده های ناسالم اشتها بهتر می شود.
در سنین نوجوانى با رعایت روحیه حساس و آسیب پذیر دوران بلوغ، مشکل بی اشتهایی رفع می شود.
از ابتدای شروع غذاى کمکى تا سنین بعدى کودک را در خوردن غذا مشارکت دهید تا حس استقلال وى رعایت شده باشد.
با حذف تمامى تشویق ها و تهدید ها براى غذا خوردن از طرف اطرافیان، کم کم اشتها به حالت عادى بر مى گردد.
به جای اینکه برای رفع بی اشتهایی کودک به دنبال داروهای اشتها آور باشید، توصیه های فوق را قاطعانه انجام دهید و مطمئن باشید به نتیجه مطلوب دست خواهید یافت.
بیشتر بخوانید: چاقی کودکان و نوجوانان / بررسی علت و چند توصیه به والدین
با تشکر از پروفسور رویا کلیشادی
مجله اینترنتی تحلیلک