حکایت ترک دنیا به مردم آموزند

فقیهی پدر را گفت: هیچ از این سخنان رنگین دلاویزخوش ظاهر(۱) متکلمانگویندگان وعظ(۲) در من اثر نمی‌کند. سبب آن که نمی‌بینم از ایشان کرداری موافق گفتار.

ترک دنیا به مردم آموزند
خویشتن سیم و غله اندوزند

عالمی را که گفت باشد و بس
هر چه گوید نگیرد اندر کس

عالم آن کس بود که بد نکند
نه بگوید به خلق و خود نکند

اَتَأمُرونَ الناسَ بِالبِرِّ وَ تَنْسَونَ اَنفُسَکُم ؟(۳آیا مردم را به نیکوکاری دستور می دهید و خود را فراموش می کنید؟)

عالم که کامرانی و تن پروری کند
او خویشتن گم است، که را رهبری کند؟

حکایت ترک دنیا به مردم آموزند

حکایت ترک دنیا به مردم آموزند

پدر گفت: ای پسر، بمجرد این خیال باطلبصِرف این پندار نادرست(۴) نشاید روی از تربیت ناصحان بگردانیدن و علما را به ضلالتگمراهی(۵) منسوب کردن و در طلب عالم معصوم از فواید علم محروم ماندن، همچون نابینایی که شبی در وحلگِل(۶) افتاده بود و می‌گفت: آخر، ای مسلمانان، چراغی فرا راه من دارید. زنی مازحهشوخ طبع(۷) بشنید و گفت: تو که چراغ نبینی به چراغ چه بینی؟

همچنین مجلس واعظ چون کلبه بزّازست؛ آن جا تا نقدی ندهی بضاعتیکالا(۸) نستانی و این جا تا ارادتی نیاوری سعادتی نبری.

گفت عالم به گوش جان بشنو
ور نماند به گفتنش کردار

باطل است آنچه مدّعی گوید:
خفته را خفته کی کند بیدار؟

مرد باید که گیرد اندر گوش
ور نبشته ست پند بر دیوار

***

صاحبدلی به مدرسه آمد ز خانقاه
بشکست عهد صحبت اهل طریق را

گفتم: میان عالم و عابد چه فرق بود
تا اختیار کردی از آن این فریق را؟

گفت: آن گلیم خویش بدر می‌برد ز موج
وین جهد می‌کند که بگیرد غریق را

معنی لغات و عبارات دشوار حکایت ترک دنیا به مردم آموزند

۱- خوش ظاهر

۲- گویندگان وعظ

۳- آیا مردم را به نیکوکاری دستور می دهید و خود را فراموش می کنید؟

۴- بصِرف این پندار نادرست

۵- گمراهی

۶ گِل

۷- شوخ طبع

۸- کالا

بیشتر بخوانید:

• حکایت ما را به جهان خوشتر از این یک دم نیست
• حکایت ملک زاده ای را شنیدم که کوتاه قد بود و حقیر
• حکایت دروغی مصلحت آمیز به از راستی فتنه انگیز

مجله اینترنتی تحلیلک