خواص میوه به و انواع آن

به میوه ای خوش مزه، خوش عطر و با خواص بسیار زیاد است. نام علمی آن Cydonia vulgaris oblongata است.

انواع میوه به

در کتب طب سنتی ایران، میوه به به نام «سفرجل» آورده شده و دارای ۳ نوع میوه است.

به شیرین

طبیعت آن در گرمی و سردی نزدیک به اعتدال است و در ایجاد نشاط و تقویت قوای قلبی و مغزی قوی تر از دیگر انواع عمل می کند.

به ترش

دارای طبیعت سرد در درجه اول و خشک در درجه دوم است و در تقویت معده های گرم، قوی تر از نوع شیرین عمل می کند. عصاره آن در رفع تشنگی و استفراغ مکرر مفید است و ادرار آور خوبی است.

به میخوش

در گرمی و سردی معتدل و در درجه دوم خشک است. خواص میوه به میخوش مشابه دو نوع دیگر است و زیاده روی در مصرف آن موجب بروز سکسکه می گردد.

خواص میوه به

خاصیت غذایی میوه به بسیار زیاد است اما دیر هضم است.

هم مصرف خوراکی و هم بوییدن میوه آن موجب تفریح و نشاط و تقویت قلب و مغز و قوای مربوط به آن ها می گردد.

بوییدن آن موجب قطع حالت تهوع و استفراغ می گردد و خوردن آن موجب تقویت معده و دهانه ورودی آن شده و از صعود بخارات معده به سمت مغز و ایجاد بد بویی دهان جلوگیری می کند.

مصرف آن پیش از غذا موجب یبوست مزاج و پس از غذا سبب نرمی مزاج است.

به خاطر دیر هضم بودن به کندی از معده عبور کرده و به شدت موجب یبوست مزاج می گردد.

اجزای مختلف درخت به، از جمله میوه (پرز، جرم، دانه)، برگ (مثلا در خشک کردن زخم) و شکوفه آن (مثلا در تسکین درد سر) دارای اثرات درمانی است.

طریقه مصرف میوه به

میوه به، به روش های مختلف از جمله به صورت خام، عصاره، مربا، شربت، سکنجبین، رب، روغن و دمنوش مورد استفاده قرار می گیرد.

رب به هم از نوع ترش و هم از نوع شیرین تهیه می شود که نوع ترش آن در تقویت معده گرم و تسکین تشنگی و نوع شیرین آن در کسانی که احشای ضعیف دارند مناسب تر است.

روغن به از افشره به پخته شده به همراه روغن زیتون تهیه می شود و در رفع شوره سر و زخم های دهانی و سرگیجه (دوار) و وزوز گوش (طنین) مؤثر است.

مربای به از پخته و مهرا شدن آن به همراه عسل تهیه می شود و این روند موجب اصلاح خاصیت مسدد بودن جرم آن می گردد.

دانه به یا به دانه

میوه به دارای طبیعت سرد و تر در درجه دوم همراه با اندکی قبض است و لعاب آن در خشونت حلق و سرفه های گرم و خشک و تسکین حرارت معده مؤثر است. نکته قابل توجه آنکه به دانه یکی از دو مفرده ای است که با وجود داشتن حالت لعابی مضر معده نیستند.

دمنوش به

به مقوی قلب، معده و اعصاب است و دمنوش آن نوشیدنی بسیار گوارا و سودمندی برای شب‌های پاییز و زمستان است.

برای تهیه این دمنوش، به رسیده ایرانی را خوب بشویید و با رنده فلزی خلال کنید و در یک سینی بگسترانید و روی وسیله گرمازایی با گرمای ملایم و پیوسته خشک کنید. سپس خلال‌های به خشک‌ شده را در ماهیتابه داغ تف بدهید تا قهوه‌ای پررنگ شوند. سپس آن ها را در ظرف دربسته شیشه‌ای و دور از رطوبت نگهداری کنید.

برای تهیه آن برای هر نفر یک قاشق غذاخوری از آن را با یک لیوان آب جوش به مدت ۲۰ دقیقه در یک قوری دم کنید و نوش جان نمایید.

چند نکته برای دمنوش به

افزودن اندکی زعفران، دمنوش به را خوش ‌رنگ‌تر و خوش ‌مزه‌تر کرده و آثار قلبی و مغزی را تقویت می‌کند.

اگر به کاملاً شیرین بوده باشد، نیازی به شیرین‌ کننده ندارید ولی اگر دوست داشتید، خوب است که آن را با کمی نبات شیرین کنید و بنوشید.

نکته مهم

معرفی تمامی گیاهان دارویی و دمنوش ها صرفا جهت بالا بردن دانش عمومی جامعه است و توصیه برای مصرف نیست. برای بهره مندی درست از خواص دارویی گیاهان حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.

برای سلامت خود جانب اعتدال را در مصرف تمامی مواد غذایی و گیاهی رعایت نمایید.

با تشکر از دکتر مرتضی مجاهدی

مجله اینترنتی تحلیلک