اتریوم و هرآنچه در مورد آن باید بدانید
اتریوم چیست؟
اتریوم بزرگترین پول رمز پایه پس از بیت کوین است که در تاریخ ۳۰ جولای ۲۰۱۵ و به سرپرستی جوان ۲۳ ساله روسی، «ویتالیک بوترین» پا به عرصه ارزهای دیجیتال گذاشت.
وبسایت رسمی اتریوم هم این پروژه را اینگونه تعریف کرده است: «اتریوم یک بستر غیرمتمرکز برای اجرای قراردادهای هوشمند است. هیچگونه احتمال از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت افراد شخص ثالث برای برنامههایی که روی این شبکه اجرا میشوند، وجود ندارد.»
بحران مالی عظیم سال ۲۰۰۸ باعث شد تا به اعتماد به بخش مالی جریان اصلی، یعنی شرکت ها و دولت هایی که معمولا بر آن ها نظارت دارند، خدشه زیادی وارد شود. این اتفاق بسیاری را بر آن داشت تا به دنبال شیوه های جایگزین دیگری بگردند.
این ارز دیجیتال یک زیرساخت آزاد مبتنی بر فناوری بلاک چین است که میتوان روی آن برنامههای کامپیوتری غیرمتمرکز را اجرا کرد. غیرمتمرکز بودن آن یعنی این سیستم به تنهایی متعلق به هیچکس نیست و آن را یک یا چند شخص خاص کنترل نمیکنند.
همه میتوانند مالک این شبکه باشند و همه میتوانند در کنترل آن نقش داشته باشند. به لطف ساختار توزیع شده و غیر متمرکز، پس از پیادهسازی یک برنامه روی شبکه اتریوم، این برنامه دیگر قابل توقف و دستکاری نیست، حتی اگر خود خالق آن بخواهد.
ساختار غیرمتمرکز
برای درک بهتر این ویژگی اتریوم برنامه ای مانند اینستاگرام را در نظر بگیرید. این برنامه میلیون ها نفر کاربر دارد اما مسئله مهم این است که این برنامه ها متمرکز هستند.
مثلاً اینستاگرام متعلق به شرکت فیسبوک است. این شرکت مطابق با سیاستهای خود ممکن است مطالبی را حذف کند، دسترسی برخی افراد را مسدود کند یا…
از نظر تئوری با اتریوم، این بستر غیرمتمرکز، میتوان اینستاگرامی ایجاد کرد که به جای فیسبوک، مالک حقیقی آن همان کاربرانش باشند و دادههای خود را فقط خودشان کنترل کنند.
مزایای پلتفرم غیرمتمرکز اتریوم چیست؟
چون برنامههای غیر متمرکز در بلاک چین اجرا میشوند، در نتیجه از تمام ویژگیهای بلاک چین نیز میتوانند استفاده کنند. مثلا:
- غیر قابل تغییر بودن
واسطهها و افراد ثالث نمیتواند هیچ تغییری در داده ها ایجاد کنند.
- غیرقابل دستکاری و نفوذ
برنامهها براساس اجماع شبکه فعالیت میکنند. بنابراین امکان سانسور، نفوذ به شبکه یا حذف دادهها وجود ندارد.
- امن
بدون نهاد مرکزی و تضمین شده توسط رمزنگاریها است.
- همیشه فعال
برنامهها هرگز متوقف نمیشوند و هیچ کس قادر به جلوگیری از فعالیت آن ها نیست.
هر خدمت متمرکزی میتواند توسط اتریوم غیرمتمرکز شود. خدمات بزرگی مثل پرداختها، بیمه، رایگیری و بسیاری از خدماتی که اکنون توسط واسطهها انجام میشوند، با بلاک چین تمرکز زدایی خواهند شد.
ضعف برنامههای غیر متمرکز چیست؟
عامل انسانی
کد قراردادها توسط برنامه نویسان نوشته میشود. به همین دلیل احتمال اشتباه وجود دارد.
اگر قرارداد هوشمند در بلاک چین ثبت شود، دیگر نمیتوان آن را تغییر داد.
وضعیت قانونی
در حال حاضر، قراردادهای هوشمند توسط همه دولتها مورد قبول نیستند. بنابراین اگر نهادهای دولتی تصمیم به ایجاد یک چارچوب قانونی برای قراردادهای هوشمند داشته باشند، مسائل جدیدی به وجود خواهد آمد.
هزینههای پیاده سازی
قراردادهای هوشمند بدون برنامه نویسی قابل اجرا نیستند. باید یک یا چند برنامه نویس ماهر داشته باشید تا قراردادهای هوشمند به خوبی تنظیم شوند.
البته چند ماه پیش سرویسهایی برای ایجاد قراردادهای هوشمند توسط کاربران عادی ایجاد شده است. به این ترتیب کاربران می توانند با چند کلیک بعضی از قراردادهای هوشمندشان را تنظیم کنند. البته این سرویسها هنوز به صورت آزمایشی فعالیت میکنند.
اتر؛ ارز دیجیتال اتریوم
ارز دیجیتال شبکه اتریوم، «اتر» (Ether) نام دارد و واحد اختصاری آن ETH است.
این دارایی به عنوان واحد پولی شبکه و همچنین راهی برای پرداخت هزینهها و کارمزدها در نظر گرفته میشود. بنابراین هر چقدر که مقبولیت شبکه اتریوم افزایش پیدا کند، از نظر تئوری ارزش اتر هم افزایش خواهد یافت.
در بین اعضای جامعه ارزهای دیجیتال، به ارز دیجیتال شبکه اتریوم، همان اتریوم هم گفته میشود، اما در حقیقت نام آن اتر است.
حال این پرسش پیش می آید که آیا اتریوم شبیه بیت کوین است؟
در پاسخ باید گفت هم بله و هم نه!
اتریوم و بیت کوین چه شباهتهایی دارند؟
بلاک چین مستقل خودش را دارد
مانند بیت کوین، اتریوم هم دارای بلاک چین است. اطلاعات مربوط به تراکنشها و قراردادهای هوشمند روی بلاک چین ثبت میشود.
عمومی و بدون نیاز به مجوز است
مانند بیت کوین، شبکه اتریوم هم عمومی است و همه میتوانند از آن استفاده کنند. هرکسی میتواند از این شبکه برای ایجاد تراکنش یا قراردادهای هوشمند بهره ببرد، بدون اینکه نیاز باشد از جایی اجازه بگیرد.
البته اگر کسی بخواهد میتواند روی شبکه اتریوم بسترهای خصوصی ایجاد کند، اما خود بلاک چین اتریوم شفاف، آزاد و عمومی است.
مبتنی بر اثبات کار (استخراج) است
مانند بیت کوین، اتریوم هم مبتنی بر استخراج (ماینینگ) است.
افرادی که بخواهند در فرایند ساخت بلاک شرکت کنند، باید قدرت پردازش سختافزارهای کامپیوتری را برای شرکت در عملیات استخراج (ماینینگ) به شبکه اختصاص دهند و شبکه در ازای این قدرت پردازش که در نهایت باعث امنیت و تأییدشدن تراکنشها خواهد شد، به استخراجکنندگان پاداش اهدا میکند.
ارز دیجیتال خودش را دارد
ارز دیجیتال داخلی شبکه اتریوم اتر است که میتوان آن را با ارزها و داراییهای دیگر مبادله کرد. مالکیت اتر دقیقاً مثل مالکیت بیت کوین (BTC) روی بلاک چین رهگیری میشود.
تفاوتهای اتریوم و بیت کوین
تراکنشها سریعتر هستند
در بیت کوین بهطور میانگین بلاکهای حاوی تراکنش هر ۱۰ دقیقه یکبار ایجاد میشوند، اما در اتریوم این زمان فقط ۱۴ ثانیه است.
البته در بحث سرعت تراکنشها سایز بلاک هم اهمیت دارد که در بیت کوین محدود به ۱ مگابایت است. با بررسی زمان بلاک و سایز بلاک میتوان گفت که در حال حاضر بیت کوین حداکثر ۷ تراکنش در ثانیه انجام میدهد، اما اتریوم میتواند تا ۱۶ تراکنش را در ثانیه پردازش کند.
طبق وعده تیم توسعه اتریوم، این عدد در به روزرسانیهای آینده میتواند به صدها تراکنش برسد.
میتواند خیلی راحت قراردادهای هوشمند اجرا کند
روی بیت کوین هم میتوان قرارداد هوشمند ایجاد کرد، اما زبان اسکریپت این شبکه بسیار ابتدایی است و کار را برای توسعهدهندگان سخت میکند.
روی اتریوم، خیلی سریعتر و راحتتر میتوان کد برنامهنویسی پیادهسازی کرد.
تعداد واحدها نامحدود خواهد بود
یکی از تفاوتهای اصلی بیت کوین و اتریوم، تعداد واحدهای (عرضه) این دو است. بیت کوین محدودیت عرضه دارد، اما اتر نامحدود عرضه خواهد شد.
قرارداد هوشمند چیست؟
دکتر «گاوین وود» از بنیانگذاران این ارز دیجیتال در این باره میگوید: «تصور کنید در خیابان هستید و میخواهید تاکسی بگیرید. از اسنپ درخواست خودرو میکنید و یک ماشین خودران – بدون راننده – شما را سوار میکند.
تاکسی شما را به یک پمپ بنزین میبرد و هزینه سوخت را از پول مسافرهای قبلیاش پرداخت میکند. سپس شما را به مقصدتان میرساند و کرایه سفرتان هم از کیف پول الکترونیکی شما پرداخت میشود.
در زمانی که تاکسی در حال رساندن شما به مقصد است، به صورت خودکار هزینه بیمه سالیانه و بدهی ماهانه مالک خود را هم میپردازد. بعد از پیاده کردن شما هم به یک تعمیرگاه میرود تا عیبهای احتمالی اتومبیل را تعمیر کند.» شاید با خودتان فکر کنید که اینها صحنهای از یک فیلم علمی و تخیلی باشند، اما این آینده جهان است.
قراردادهای هوشمند میتوانند آینده جهان را بسازند.
قرارداد هوشمند یا (smart contract) یک پروتکل است که از آن برای تنظیم قراردادها استفاده میشود.
در واقع قرارداد هوشمند، یک پروتکل ویژه است که برای مشارکت، تأیید یا اجرای مفاد یک قرارداد خاص، فعال میشود.
قراردادهای هوشمند، معاملهها و فرایندها را به صورت کاملا تضمینی و بدون حضور اشخاص ثالث انجام میدهند. فعالیت و ثبتهای قرارداد هوشمند، قابل پیگیری و غیر قابل برگشت هستند.
این قراردادها به طور خودکار، شامل تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد و اجرای تمام اقدامات هدف گذاری شده میشوند.
ماشین مجازی اتریوم چیست؟
ماشین مجازی اتریوم یا (EVM) یک نرم افزار کاملا تورینگ است و روی شبکه اتریوم اجرا میشود. این سیستم صرف نظر از زبان برنامه نویسی به هر میزان که کاربر بخواهد زمان و حافظه در اختیارش قرار میدهد.
ماشین مجازی اتریوم روند ایجاد برنامههای بلاک چینی را بسیار آسانتر و کارآمدتر از همیشه میکند. به جای اینکه برای هر برنامه یک بلاک چین ایجاد کنید، میتوانید از بلاک چین اتریوم برای هزاران برنامه بهره بگیرید.
اتر
اتر هم مانند بیت کوین (BTC) یک ارز دیجیتال است که میتوان با آن به راحتی ارزش را منتقل کرد. با این حال، هدف اتر کمی با بیت کوین متفاوت است.
این ارز دیجیتال برای پرداخت هزینهها و بهعنوان انگیزهای برای مشارکتکنندگان در جهت ادامه فعالیت اتریوم ساخته شده است. اگر اتر، این دارایی کلیدی نبود، چه کسی حاضر میشد بهعنوان ماینر یا مشارکتکننده در شبکه فعالیت کند؟ به همین خاطر است که به اتر «سوخت شبکه اتریوم» هم میگویند. اگر بیت کوین «طلای دیجیتال» باشد، اتر «نفت دیجیتال» است.
استفاده از خدمات شبکه اتریوم و ایجاد برنامه روی آن نیازمند پرداخت کارمزد است و این کارمزد باید بهصورت اتر پرداخت شود.
اترهایی که برای کارمزد پرداخت میشود، به ماینرهایی تعلق میگیرند که امنیت شبکه را حفظ میکنند.
گس (GAS) چیست؟
گفتیم که برای انجام هر تراکنش در شبکه اتریوم باید کارمزد پرداخت شود، گس (سوخت) همان کارمزد شبکه اتریوم است که بهصورت اتر از کاربر دریافت میشود.
گس را میتوان مانند بنزین در دنیای حقیقی در نظر گرفت. بنزین سوخت خودرو است و اگر بخواهید خودروی بنزینی شما حرکت کند، باید برای خودروی خود با پرداخت پول (اتر)، بنزین (گس) بخرید.
در شبکه اتریوم هزینهای که برای گس پرداخت میکنید به ماینرهای اتریوم تعلق میگیرد.
مجله اینترنتی تحلیلک