آشنایی با دردهای کولیک نوزاد
یادآور می شویم مطلب آشنایی با کولیک و توصیه هایی برای درمان آن برای برقرای ارتباط بهتر با مادران عزیز از زبان یک نوزاد نوشته شده است.
پزشکم میگفت: وقتی او قیافه خسته و رنگ پریده مامان دوستم را دیده احتمال داده است که نوزادشان دچار کولیک است.
شاید اکثر نوزادانی را که در هفتهی سوم تولد به مطب پزشک آمده بودند شکایت از کولیک داشتند.
نوزادان تا ۲ هفته اول اصلاً نمی دانند کولیک چیست و اکثراً علت بی قراری آن ها گرسنگی، تشنگی و یا مشکلات دیگر است.
ما نوزادان بعد از ورود به این دنیای زیبا به علت سفر طولانی و سنگین، خسته و خواب آلوده هستیم و نیاز به استراحت بیشتری داریم.
داداش من که فکر میکرد بعد از تولد با او فوتبال بازی میکنم و یا به قصههایش گوش میدهم، از این همه خواب من کلافه شده بود. خواهر دوستم هرچه داد زده بود تا او را بیدار کند موفق نشده بود، پای دوستم را نیشگون گرفته و جیغ او را درآورده بود.
اما خواب از سرم دست بردار نبود.
مامانم هم که حسابی خسته بود از اینکه من آرام خوابیدهام خوشحال و با دغدغه در کنار من خوابیده بود و هر از گاهی مرا بغل میکرد و سینهاش را در نار لبانم میگذاشت تا شیر او را بمکم و جانی تازه بیابم.
اما تدریجاً آن دردها به سراغم آمد. تمام روده هایم به هم کشیده می شدند و من از درد سرخ می شدم. شکمم سفت و برجسته می شد. پاهایم را روی شکمم جمع می کردم تا کمی آرام شوم ولی کارساز نبود!
ابتدا شروع به غر زدن کردم اما تدریجاً که کاسه صبرم لبریز شد شروع به جیغ زدن کردم، گاهی درد آرام میگرفت ولی دوباره شروع می شد.
بیشتر بخوانید: نشستن قورباغه ای در کودکان
پدرم تصمیم گرفت مرا به اورژانس ببرد. با حرکت اتومبیل آرامش در وجود من افتاد و آرام شدم و خوابم برد. وقتی بیدار شدم دوباره به خانه رسیده بودیم. آب قند در دهانم چکاندند و یک داروی تند و تیز هم به من دادند. دیگر آرام بودم و مشکلی نداشتم. لبخند من پدر و مادر مهربانم را خوشحال کرد.
این قصه مکرر و مکرر تکرار می شد.
همه برای کمک به مادرم جمع شدند، یکی می گفت او گوش درد دارد. دیگری به مامانم می گفت شیرت سنگین است؛ من که منظورش را نفهمیدم و…
انواع دستورات و داروها توصیه شد. بعضی مؤثر بودند و برخی نه؛ مادرم دچار اضطراب و افسردگی شده بود. پدرم با خستگی حاصل از شب بیداری ها به سر کار میرفت و کاملاً نگران بود. عاقبت من را نزد پزشک بردند.
او درباره کولیک توضیح داد و گفت درباره علت کولیک نظرات مختلفی وجود دارد؛ بعضی آن را ناشی از تکامل سیستم عصبی گوارشی و بعضی دیگر آن را ناشی از ابتدایی و کامل نبودن فلور میکروبی روده نوزادان می دانند.
و بعد با صبر و حوصله به مادر و پدرم اطمینان داد که کولیک من حداکثر تا ۳-۴ ماهگی بهبود می یابد و پایان خواهد یافت.
توصیه های پزشک در درمان کولیک نوزاد
در کولیک نوزادی باید نکاتی را مورد توجه قرار داد:
آرامش مادر
دکترم میگفت: اگر مادر آرامش داشته باشد و استرسی نداشته باشد، نوزاد او هم آرامش خواهد یافت، حتی اگر شیر مادرش را نخورد.
در یک محیط پر تنش و رفتارهای نامتناسب و هیجانی طبعاً آرامش نوزاد هم تحت تأثیر قرار خواهد گرفت؛ بنابراین، روحیهی شاد و آرام مادر و پدر میتواند کمک کننده باشد.
اطمینان یافتن پدر و مادر از سلامت نوزاد
اطمینان از اینکه این حالت های من، وضعیتی طبیعی است نه به علت بیماری؛ و شاید طی شدن یک دورهی تکاملی عصبی برای دستگاه گوارشی باشد.
والدین من باید انتظار این کش و قوس ها و سر و صدا و جیغ و دادها را داشته باشند. گناه این رفتار مرا به گردن نگیرند و فکر نکنند که پدر و مادر ناتوانی هستند.
توصیه های پزشک در درمان کولیک نوزاد
نقش تغذیه مادر
ممکن است کولیک نوزادان با مصرف بعضی مواد غذایی توسط مادر تشدید شود. مثلاً کولیک ممکن است با مصرف شیر گاو تشدید شود و لذا حذف آزمایشی آلرژن ها مانند تخم مرغ، شیر، گندم، آجیل، کافئین و شکلات میتواند کمک کننده باشد. البته منظورم حذف همه غذاهای یک مادر نیست!
گرسنگی نوزاد
توجه شود که نوزاد گرسنه به عنوان نوزاد کولیکی در نظر گرفته نشود. اگر شیرخوار خوب شیر نمیگیرد و یا ادرار او کاهش یافته است یا وزن نمیگیرد علت بی قراری نوزاد چیز دیگری است.
پرخوری
پرخوری نوزاد با شیر دادن بیش از حد به او تنها با این دلیل که او دهانش را برای سینه حرکت میدهد و یا بی قراری میکند، در حالی که نه تنها او سیر است که میخواهد از فرط زیاد خوردن بالا بیاورد، با کولیک اشتباه نشود.
بلعیدن بیش از حد هوا هنگام غذا خوردن هم میتواند کولیک را تشدید کند.
توصیه های پزشک در درمان کولیک نوزاد
صدا درمانی
صداهای آرام بخش از جمله استفاده از موسیقی ملایم و نواهای لطیف، یا صدای صحبت کردن ملایم مادر و پدر و خواندن ترانه و آواز و نوای مطبوع و حتی صدای سشوار، ماشین لباسشویی، جاروبرقی و پنکه میتواند آرام بخش باشد.
این صداها را white noise (صداهای سفید) هم عنوان کردهاند.
استحمام
دوش گرم و کوتاه، نوزاد عصبانی را میتواند آرام کند. امتحان کنید!
توصیه های دارویی
انواع توصیه های دارویی وجود دارد ولی لازم نیست همه را امتحان کنید. بعضی داروها خطرناک است.
دکتر من همواره پاسخ این سؤال را از مادران میپرسد. استفاده از دی سیکلومین و … میتواند آرام بخش و حلال مشکل باشد، اما آیا اگر بدانی که این دارو میتواند در ۵% موارد عوارضی مانند توقف تنفسی، کما، تشنج و یا حتی مرگ داشته باشد آیا حاضرید از آن استفاده کنید؟! بیتردید مادران مهربان همه پاسخشان منفی است.
مسئولیت دارو درمانی را به پزشک بسپارید.
مصرف دودها! مانند سیگار و تریاک و… برای آرامش نوزاد خطرناک است! صبور باشید؛ با یک شب بی قراری کودک، خطر مسمومیت برای او ایجاد نکنید.
در صورت غیر عادی بودن وضع کولیک نوزاد، حتماً پزشک را در جریان بگذارید
امکان مشکلات دیگر شامل ریفلاکس معده به مری، حساسیت به شیر گاو، فیشر آنال (شقاق مقعد)، هماتوم ساب دورال (خونریزی مغزی)، میگرن، عفونت ها، درد گوش، فتق انسدادی، یبوست، مشکلات تنفسی، درد دهان به علت کاندیدیازیس (قارچ)، درد کلیه؛ درد چشم (راش قرنیه، گلوکوم)، مسمومیت با ویتامین ها، پرکاری تیروئید و نارسای قلبی و… وجود دارد.
خصوصاً اگر بی قراری همراه با تحریک پذیری، خواب آلودگی، کاهش وزن گیری و مشکلات دفعی مانند اسهال و یبوست و استفراغ باشد.
مادر عزیزم! تصمیم گرفتهام حتماً کمتر دچار دل درد شوم و اینقدر موجب دردسر خانواده عزیزم نشوم. اگر تصمیم درست هم نگیرم بالاخره کولیک خودبهخود بعد از ۳-۴ ماه رفع می شود.
بیشتر بخوانید: اسهال و یبوست در کودکان
برگرفته از کتاب نوزادان
با تشکر از دکتر سید محمد سعید ناصری
مجله اینترنتی تحلیلک