هوشنگ ابتهاج: حافظ اگر زنده بود شجریان را غرق در بوسه می کرد.

محمدرضا شجریان در ۱ مهر ۱۳۱۹ در مشهد به دنیا آمد.

القاب

شجریان ملقب به خسرو آواز ایران عناوین و القابی دارد که برخی از آن ها عبارتند از:

سایت انجمن آسیا

سایت انجمن آسیا او را پرآوازه‌ترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی دانسته است.

روزنامه ونکوورسان

روزنامه ونکوورسان او را یکی از مهم‌ترین هنرمندان موسیقی جهان دانسته است.

رادیوی عمومی ملی(NPR)

رادیوی عمومی ملی (NPR) در سال ۲۰۱۰ وی را یکی از ۵۰ صدای برتر جهان معرفی کرده‌است.

درباره شجریان

محمدرضا شجریان بنیان‌گذار گروه شهناز و مبدع چند ساز موسیقی است.

شجریان و قرآن

شجریان از کودکی در قرائت قرآن نیز فعالیت داشته و دعای ربنا معروف‌ترین تلاوت قرآنیِ اوست؛ این اثر توسط سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری به عنوان اثر ملی ثبت شده‌است.

محمدرضا شجریان در سال ۱۳۵۶ در مسابقهٔ تلاوت قرآن کشوری رتبهٔ نخست را به دست آورد.

شجریان و خوشنویسی

او در سال ۱۳۴۶ به تهران رفت و با احمد عبادی و اسماعیل مهرتاش آشنا شد. در همین سال برای آموختن خوشنویسی در انجمن خوشنویسان نزد ابراهیم بوذری رفت. او خوشنویسی را نزد حسن میرخانی ادامه داد و در سال ۱۳۴۹ درجهٔ ممتاز را در خوشنویسی به دست آورد.

***

در ۱۳۵۰ با فرامرز پایور آشنا شد و یادگیری سنتور و ردیف‌های آوازی را نزد وی دنبال کرد.

در سال ۱۳۵۱ در برنامه گل‌ها با نورعلی‌خان برومند آشنا شد و شیوهٔ آوازی سید حسین طاهرزاده را نزد او آموخت. از سال ۱۳۵۲ نزد عبدالله دوامی ردیف آوازی ایشان و شیوه‌های تصنیف خوانی را فراگرفت.

در همین سال به همراه گروهی از هنرمندان همچون محمدرضا لطفی، ناصر فرهنگ‌فر، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون و داوود گنجه‌ای، به عضویت مرکز حفظ و اشاعهٔ موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت درآمد.

در آن زمان تصنیف داروَگ را که از اولین تصنیف‌هایی است که در آن شعر نو به‌کارگیری شده‌است و مربوط به آهنگی از محمدرضا لطفی بر روی شعری از نیمایوشیج بود اجرا کرد.

محمدرضا شجریان در سال ۱۳۸۷ یک گروه موسیقی بنیان‌گذاری کرد و آن را به افتخار جلیل شهناز نوازندهٔ نامی تار، گروه شهناز نامید. از جمله اعضای این گروه می‌توان به مژگان شجریان و مجید درخشانی اشاره کرد.

شاگردان

از شاگردان او می توان به خوانندگان سرشناسی چون ایرج بسطامی، حسام‌الدین سراج، حمیدرضا نوربخش، علی جهاندار و پسرش همایون  اشاره کرد.

جوایز

جایزه بنیاد آقاخان

در فروردین ۱۳۹۸ جشنواره موسیقی بنیاد آقاخان جایزه ویژه «خداوندگار موسیقی» را به محمدرضا شجریان تقدیم کرد.

نشان عالی هنر برای صلح

در شهریور ۱۳۹۶ در پنجمین جشنواره بین‌المللی «هنر برای صلح» نشان عالی هنر برای صلح سال ۱۳۹۶ به محمدرضا شجریان اهداء شد.

نشان شوالیه

نشان شوالیه ملی لیاقت در آیینی رسمی، دوم تیر ۱۳۹۳ در سفارت فرانسه در تهران به شجریان اهدا شد.

جایزه بیتا

جمعه ۲۸ آبان ماه ۱۳۸۹ مراسمی با نام «سومین سال بزرگداشت ادب و هنر پارسی» در دانشگاه استنفورد آمریکا برگزار شد که طی آن سومین جایزه بیتا به دست بنیان‌گذارش بیتا دریاباری به محمدرضا شجریان استاد موسیقی ایرانی رسید.

جوایز یونسکو

در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت جایزه پیکاسو و دیپلم افتخار از طرف سازمان یونسکو در پاریس شد. این جایزه هر پنج سال به هنرمندی که برای شناساندن فرهنگ و هنر کشورش می‌کوشد اهدا می‌شود.

محمدرضا شجریان در سال ۲۰۰۶ نشان موتزارت را از سازمان یونسکو دریافت کرد.

جایزه گرمی

محمدرضا شجریان ۲ سال به خاطر آلبوم‌های فریاد و بی تو بسر نمی‌شود نامزد جایزه گرمی شد. جایزه گرمی معتبرترین جایزه موسیقی در آمریکا می‌باشد. هرساله ۵ آلبوم موسیقی از بخش موسیقی کلاسیک برای نامزدی این جایزه معرفی می‌شوند.

مجله اینترنتی تحلیلک