ساخت الماس لونسدالیت در دمای اتاق امکان پذیر شد.
شکلگیری طبیعی الماس در اعماق زمین در دمای بسیار بالا اتفاق میافتد. حالا فرض کنید بدون نیاز به دمای قوقالعاده بالا بتوان الماس را به وجود آورد. با تحلیلک همراه باشید تا ببینید آیا چنین کاری امکان پذیر است یا خیر.
ساخت الماس در دما و فشار بالا اتفاق میافتد.
دانشمندان دانشگاه ملی استرالیا و RMIT موفق به ساخت الماس در دمای پایین یعنی دمای اتاق شدند. همانطور که میدانیم الماس در دمای بسیار بالا و فشار فوقالعاده زیاد و در طول میلیاردها سال شکل میگیرد. دستیابی به ساختار مورد نظر آن هم در دمای اتاف اتفاق شگفتانگیزی است.
بیشتر بخوانید: تماس ویدیویی بو دار / انتقال بو شایعه یا واقعیت؟
دانشمندان توانستهاند دو نوع الماس را در دمای اتاق شکل دهند.
دو نوع الماس توسط دانشمندان و محققان در دمای اتاق به وجود آمده است. یکی از جنس سنگهای زینتی و دیگری لونسدالیت (Lonsdaleite) نام دارد. نکته جالب این است که لونسدالیت از برخورد شهاب سنگ به زمین به وجود میآید. الماسی که روی انگشترها و گردنبندها مورد استفاده قرار میگیرد در عمق ۱۵۰ کیلومتری زمین تشکیل میشود.
اشاره کردیم که الماس زیر فشار بسیار شدید در عمق ۱۵۰ کیلومتری در دمای حدودی ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد و در طی میلیونهای سال به وجود میآید. ساختاری گرانقیمت، سخت و فوق العاده کمیاب. اما حالا امکان ساخت الماس در دمای اتاق قابل انجام است. یعنی فاکتور فشار بدون در نظر گرفتن دمای بالا میتواد چنین تغییری را ایجاد کند.
ساخت الماس لونسدالیت یک اتفاق شگفت انگیز است.
فشار مورد نیاز برای ساخت الماس بسیار بیشتر از چیزی است که دانشمندان متصور بودند. فشار لازم برای ساخت الماس معادل ایستادن ۶۴۰ فیل آفریقایی روی نوک کفش باله است. در چنین فشاری اتمهای کربن دچار برش (Shear) میشوند که انها را چرخانده و جابجا میکند و منجر به تشکیل الماس معمولی یا لونسدالیت میشود.
دانشمندان توانستهاند به کمک میکروسکوپ الکترونی پیشرفته، تصاویر نابی از نحوه شکلگیری این ساختارهای شبیه به الماس ثبت کنند. بنابر گفته دانشمندان با تکنیک مورد استفاده آنها الماس معمولی در بین رگههایی از الماس لونسدالیت شکل میگیرد.
الماس لونسدالیت کمیاب ولی پر کاربرد
ساخت الماس لونسدالیت بسیار مهم است زیرا ساختار آن ۵۸ درصد از الماس معمولی سختتر است. این سختی به دلیل ساختار کریستالی ویژه لونسدالیت است. از لونسدالیت در برشکاری مواد فوقالعاده سخت و فعالیتهای معدنکاری استفاده میشود. اگرچه لونسدالیت بسیار پر کاربرد است اما فوقالعاده کمیاب است.
دانشمندان معتقدند تولید انبوه الماس با استفاده از روش ساخت اخیر از اهداف اصلی آنهاست که در ماههای آینده به نتیجه میرسد.
مجله اینترنتی تحلیلک