سنگ دستگاه ادراری، شن کلیه

شن کلیه در کودکان، بستگی به فاکتور های ژنتیکی، آب و هوایی، تغذیه و عوامل اقتصادی و اجتماعی دارد.

تقریباً نود درصد حاوی کلسیم است و شصت درصد ترکیبی از اگزالات کلسیم است. تشکیل سنگ با غلظت بالای کریستال های اگزالات کلسیم و… ادرار تشدید می‌شود. حجم کم ادرار، pH پایین ادرار، کلسیم و سدیم و اگزالات و اورات بالای ادرار باعث تحریک تولید شن کلیه می‌شود.

علائم بالینی

دفع ادرار خونی، درد شدید فلانک، درد شکم که گاه‌گاهی است، سوزش ادرار، تکرر ادرار، دفع شن ریز، یا رسوبات غلیظ ادراری.

شن اگر حرکت نکند و در جایی ثابت باشد، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد.

تشخیص

تشخیص بر اساس در نظر گرفتن احتمال این بیماری در کودکان و حتی نوزادان، آزمایش ادرار، مشاهدات سونوگرافی و رادیولوژی و سی تی اسکن اسپیرال است.

بررسی علت تشکیل شن در دستگاه ادراری با انجام آزمایش‌ها پاراکلینیکی ضروری است.

پیشگیری و درمان

درمان بر سه بخش از بین بردن سنگ، پیشگیری از تولید شن مجدد و درمان علائم بالینی فعلی استوار است.

افزایش حجم ادرار با مصرف مایعات حدود ۲ تا ۲.۵ لیتر، قدم مؤثری در کاهش این مشکل است.

کاهش مصرف نمک و مصرف متناسب پروتئین حیوانی باعث پیشگیری از تولید شن می‌شود.

افزایش مصرف مواد حاوی پتاسیم

برخلاف انتظار، مصرف کم مواد حاوی کلسیم در کاهش تولید شن کلیه مؤثر نیست؛ اما در کودکانی که شن کلیه داشته باشند باید مصرف افراطی کلسیم نهی شود.

مصرف سیترات پتاسیم تحت نظر پزشک معالج باعث کاهش تولید شن مجدد می‌شود.

مصرف لیمو و آب لیمو باعث کاهش تولید شن کلیه می‌شود.

باید بعضی از داروها در کودکان با کلیه شن ساز مصرف شود.

درد سنگ دستگاه ادراری با مسکن های معمولی قابل درمان است.

مانند بزرگ‌سالان ممکن است برای درمان به سنگ شکن و جراحی نیاز پیدا کند.

دکتر سید محمد سعید ناصری

مجله اینترنتی تحلیلک