سهام و هرآنچه باید در این مورد و انواع آن بدانید
هر روز که می گذرد صحبت راجع به بورس بیشتر می شود و علاقه مردم به دانستن اطلاعاتی در مورد آن نیز بیشتر می شود.
این روزها بسیاری از مردم فعال بورسی هستند و لازم است در این مورد دانش کافی داشته باشند.
برای داشتن فعالیت بهتر در این زمینه و موفقیت عالی تر لازم است با مفاهیم پایه و مهم این موضوع در کنار تحلیل تکنیکال آشنایی داشته باشیم.
سهام چیست؟
اگر سرمایه شرکتهای سهامی را به قسمتهای برابر و مساوی تقسیم کنیم، هر قسمت برابر با یک سهم میشود. این سهم، نشان دهنده میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است.
دارنده سهم نمیتواند به نسبت سهم خود ادعایی برای مالکیت بخشی از داراییهای شرکت داشته باشد، در عوض به اندازه سهم خود در شرکت، دارای حق و حقوق است.
داشتن حق و حقوق به این معنی است که دارنده سهم یک شرکت سهامی می تواند از منافع شرکت بهره ببرد، در مجمع عمومی صاحبان سهام رای دهد و در صورتی که شرکت منحل شود در دارایی آن سهیم است.
ارزش اسمی سهم چیست؟
طبق قانون، ارزش اسمی سهم در ایران معادل ۱.۰۰۰ ریال است. اما شرکتهای مختلف با توجه به وضعیت فعالیت عملیاتی خود، قیمتی بیشتر یا کمتر از این حد دارند.
همچنین ارزش اسمی آن، مبنایی برای تعیین سرمایه و تعداد سهام در صورتهای مالی شرکتها است.
استفاده از تحلیل ها در خرید و فروش سهام
یکی از ویژگیهای بارز معاملات سهام این است که شما میتوانید بر اساس تحلیل به خرید و فروش بپردازید. دو نوع تحلیل شامل تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی در بازار وجود دارد.
در تحلیل تکنیکال بر اساس سابقه قیمتی سهم و روند قیمتی گذشته آن، رفتار آینده را ارزیابی میکنیم، درحالیکه در تحلیل بنیادی بر اساس اطلاعات صورتهای مالی و با توجه به وضعیت فروش، بهای تمام شده و سایر اقلام صورتهای مالی، سود خالص شرکت را برآورد میکنیم و با تقسیم آن بر تعداد سهام شرکت به سود هر سهم یا همان eps میرسیم و در نهایت شرکتها را ارزشگذاری میکنیم.
اما در خارج از بازار به دلیل عدم دسترسی به صورتهای مالی مطمئن نمیتوانید برآورد دقیقی از ارزش شرکت و سهام آن داشته باشید و این موضوع شراکت شما را در یک شرکت غیربورسی با ریسک بسیار زیادی مواجه میکند.
سهام از نظر نوع شکل به دو نوع بی نام و با نام تقسیم می شود:
سهام با نام
به سهامی گفته می شود که نام مالک آن در ورقه یا همان برگه سهام ذکر شده و در دفتر سهام شرکت نیز ثبت شده است. در این صورت شرکت از هویت صاحب سهم آگاه خواهد بود. این سهم تنها به نام صاحب آن است و برای انتقال آن به شخص دیگر باید تشریفات قانونی طی شود.
سهام بی نام
در مقابل آن سهام بی نام قرار دارد که در این مدل، نام و اطلاعاتی از صاحب آن در برگه یا در دفتر سهام شرکت ثبت نشده است. مالکیت آن به نام شخص خاصی نیست و هر کس که حامل آن باشد، مالک آن است. بنابراین این نوع سهم یک سند تجاری است که تابع قوانین اسناد مالی در وجه حامل است.
تقسیم بندی سهام از نظر حقوقی
سهام عادی
این سهم به دارنده خود حق اعمال رأی در مجامع عمومی شرکت را داده و سود تقسیمشده در شرکت را دریافت میکند. سهام عادی عموماً بخش عمدهای از سهام منتشر شده را تشکیل میدهد. دارندگان این سهم (سهامداران) صاحبان اصلی مؤسسه هستند.
هر سهامدار عادی در مقابل هر سهم، یک حق رأی دارد و میتواند در اداره و کنترل کردن مؤسسه از طریق حق رأی خود دخالت کند. این نوع سهم فاقد سود تضمین شده هستند و در صورتی که مؤسسه سود تحصیل کند، در سود مؤسسه سهیم خواهند بود.
سهام ممتاز
معمولاً حق رأی نداشته اما در دریافت سود، نسبت به سهامداران عادی، در اولویت قرار دارد. سود آن، درصد ثابتی از مبلغ اسمی سهام ممتاز است که میزان آن از قبل مشخص شده و در اختیار مجمع نیست. سود آن باید قبل از سود سهام عادی پرداخت شود، حتی اگر شرکت به هر دلیل زیانده شود.
سهام انتفاعی
سهمی که صاحب آن، در قبال آن در شرکت سرمایه ندارد، بلکه به دلایلی شرکت آن سهم را به او داده تا اینکه فقط از سود شرکت منتفع شود و در حین تصفیه شرکت صاحب سهم نمیتواند ارزش اسمی سهم را مطالبه کند؛ در اغلب موارد از این سهام برای استهلاک سرمایه شرکت استفاده میشود.
انواع سهام از نظر ماهیت آورده به موارد زیر تقسیم میشود:
سهام نقدی و غیرنقدی
گفتیم که سرمایه شرکت از مجموع آوردههای نقدی و غیرنقدی شرکا تشکیل میشود. در حقوق فرانسه به کسانی که آورده نقدی، یعنی پول، به شرکت میآورند، سهم نقدی و به اشخاصی که آورده غیرنقدی به شرکت میآورند، سهم غیرنقدی اختصاص داده میشود.
به بیان دیگر به سهامی اطلاق میشود که ارزش آن نقداَ پرداخت شده باشد یا بخشی از آن به طور نقدی و بخش دیگر از طریق تعهد پرداخت شده باشد.
سهام غیر نقدی نیز عبارت از سهامی است که قیمت آن در قالب آورده غیر نقدی شامل ساختمان، خودرو، ماشینآلات، لوازم اداری، مواد اولیه و نظایر آن تأمین شده باشد.
لازم به ذکر است آورده غیر نقدی باید تقویم و توسط کارشناس رسمی وزارت دادگستری تعیین ارزش شده باشد و گزارش مربوطه در اختیار مجمع عمومی موسس قرار داده شود.
چنانچه آورده غیر نقدی توسط مجمع تصویب نشود، مدیون موظف است ظرف فاصله دو مجمع که حداکثر ظرف مدت یک ماه منعقد میشود، نسبت به تامین کسری ارزش آورده غیرنقدی اقدام یا تعهد خود را به صورت نقد تبدیل و تأدیه کند؛ در غیر این صورت تعهدات مربوطه درباره خرید سهم لغو و شرکت فرد دیگری از پذیرهنویسان را جایگزین وی خواهد کرد.
و انواع دیگر:
سهام مؤسس
سهامی است که در ازای زحمات مؤسسان پس از تصویب مجمع عمومی به آنها داده میشود. دارندگان این نوع، در اداره امور شرکت حقی ندارند و فقط پس از پرداخت سهام، بهرهای به آنها تعلق میگیرد.
به بیان دیگر مزیت قابل انتقالی است که صاحب آن، به دلیل ارائه خدمات در تأسیس شرکت سهامی از قسمتی از منافع شرکت یا هنگام تسویه شرکت از قسمتی از دارایی اضافه بر سرمایه باقی مانده شرکت برخوردار میشود.
سهام جایزه
در واقع یک نوع افزایش سرمایه (از نوع افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی ها) است که سهامدار بابت آن وجهی پرداخت نمی کند. این نوع افزایش سرمایه سبب می شود که به نسبت درصد افزایش سرمایه، به همان نسبت سهم جایزه به سهامداران تعلق بگیرد.
سهام مدیریتی
میزانی از سهام یک شرکت است که دارنده آن طبق اساسنامه اختیار تعیین حداقل یک عضو را در هیئت مدیره شرکت دارد. در واقع به حقوق صاحبان مربوط به سهامداران اصلی در یک شرکت سهامی، گفته میشود.
سهامداران اصلی یا تعداد سهم منتشر شده زیادی دارند یا نسبتی از سهام شرکت را دارا هستند که به شکل قابل توجهی به آنها اجازه میدهد تا با حضور در هیئت مدیره اعمال نظر کرده و بر تصمیمات شرکت تأثیرگذار باشند.
مجله اینترنتی تحلیلک