جو دو سر (Oat) از گروه غلات است و فواید زیادی دارد. این گیاه با گیاه جو (Barley) کاملا متفاوت است، ولی خواص تقریبا مشابهی دارند.
هر ۱۰۰ گرم جو دو سر حاوی مواد غذایی زیر است:
۳۸۹ کالری، ۱۷ گرم پروتئین، ۶۶ گرم کربوهیدرات و ۷ گرم چربی. همچنین مقادیر قابل توجهی فیبر، ویتامین های گروه B، منگنز، منیزیم، آهن، سلنیوم، زینک (روی)، آهن و مس دارد که برای سوخت و ساز بدن و تامین نیازهای غذایی به ویژه در سنین رشد مفید است.
جو دو سر فاقد گلوتن است و بنابراین افراد مبتلا به بیماری سلیاک می توانند از آن استفاده کنند. جو دو سر فاقد قند است و برای کنترل قندخون افراد مبتلا به دیابت هم مفید است.
بتاگلوکان فیبر موجود در جو دو سر است که به تنظیم کلسترول و قند خون خیلی کمک می کند. این ماده زمینه رشد باکتری های مفید روده (پروبیوتیک ها) را فراهم می کند، همچنین برای پیشگیری و درمان یبوست هم مفید است.
مصرف جو دو سر در پیشگیری از ابتلا به آسم مفید است.
جو دو سر غنی از مواد آنتی اکسیدان است و ماده ای به نام Avenanthramides دارد که برای پیشگیری و کنترل پر فشاری خون بسیار مفید است. این ماده تقریبا به طور انحصاری در جو دو سر وجود دارد. افرادی که اضافه وزن و اشتهای کاذب دارند، می توانند با استفاده از مقادیر زیاد آن برای طول مدت بیشتری احساس سیری داشته باشند.
روش مصرف جو پرک یا جو دو سر
به طور طبیعی، جو پرک دارای یک پوسته بیرونی محکم است که به خوبی قابل جویدن نیست و به همین دلیل معمولا به صورت بلغور یا پرک شده عرضه می شود. برای تهیه نوع پرک شده در کارگاه های صنعتی، ابتدا جو پرک را بخارپز می کنند و سپس توسط غلتک های سنگین آن را به قطعات صاف و یکدست تبدیل می کنند تا به راحتی قابل استفاده باشد. جو دو سر به صورت پرک و یا بلغور به صورت خام یا پخته شده برای تهیه صبحانه (با شیر و ماست)، سوپ، آش، حلیم، سالاد و انواع غذا استفاده می شود.
آرد جو دو سر برای تهیه انواع نان، کیک، کلوچه، شیرینی، پنکیک و بیسکویت قابل استفاده است.
از سن شش ماهگی و با شروع غذای کمکی می توان از جو پرک برای تهیه حریره یا سوپ استفاده کرد و جایگزین سالم تری نسبت به برنج است. تا سن یک سالگی باید آن را به صورت پخته به کودک داد و بعد از آن به صورت خام و خیسانده در شیر یا ماست و یا سایر مواد غذایی قابل استفاده است.
بهترین زمان برای مصرف جو دو سر در وعده صبحانه است که می تواند مخلوط با شیر یا ماست و انواع دانه های روغنی یا آجیل و همچنین انواع میوه های تازه یا خشک مصرف شود.
با توجه به فواید متعدد آن و اینکه معمولا جزو مواد آلرژن نیست و بو و مزه خاصی هم ندارد، می توان آن را به طور متنوع به وعده های اصلی غذا یا میان وعده اضافه کرد.
فواید درمانی جو دو سر
جو دو سر یک ماده غذایی با شاخص قند خون یا Glycemic index پایین است، به این معنی که مصرف آن باعث افزایش قند خون نمی شود. توصیه می شود افراد دارای دیابت یا در مرحله پیش دیابت Pre-diabetes در وعده صبحانه از آن استفاده کنند تا میزان قند خون آن ها در طول روز کنترل شود.
از سوی دیگر، مصرف مداوم جو دو سر باعث کاهش کلسترول بد خون یا LDL می شود،
اضافه کردن جو دو سر به مواد غذایی باعث افزایش مواد مغذی آن ها شده و برای تامین نیازهای غذایی کودکان و نوجوانان بسیار مفید است. مصرف آن در وعده صبحانه باعث می شود فرد در طول روز انرژی کافی برای فعالیت های روزانه و همچنین برای یادگیری داشته باشد.
افرادی که دچار اضافه وزن یا چاقی هستند، می توانند با استفاده مکرر و منظم جو دو سر و کاهش مصرف مواد غذایی پر کالری به وزن سالم برسند. این دانه هضم غذا را بهبود می دهد و با ایجاد احساس سیری بین وعده های غذا باعث کاهش اشتهای کاذب و ریزه خواری که از عوامل اصلی چاقی هستند، می شود.
جو دو سر به دلیل محتوای فیبر زیاد و کمک به رشد باکتری های مفید پروبیوتیک برای تنظیم عملکرد دستگاه گوارش و در نتیجه پیشگیری و درمان یبوست مفید است.
مصرف منظم این دانه پر خاصیت برای سلامت دستگاه قلبی عروقی و کنترل پر فشاری خون مفید است.
باتشکر از پروفسور رویا کلیشادی
مجله اینترنتی تحلیلک