لکنت زبان یک اختلال گفتاری رایج است که معمولاً در بچه های ۲ تا ۶ سال که در حال کسب مهارت های زبانی هستند بروز پیدا میکند.
لکنت زبان چیست؟
کودک دارای لکنت زبانی روان صحبت نمی کند و تکرارهایی در گفتار دارد؛ بعضی از کلمات یا برخی از صداها و یا بخش هایی از کلمات را تکرار میکند و یا ممکن است روی بخش هایی از کلمات گیر کند و یا به عبارتی زبان قفل کند و یا بعضی از صداها را بکشد.
ایجاد لکنت زبان در کودک
فاکتورهای مختلف در بروز لکنت نقش دارد. ممکن است پدر و مادر بروز یک اتفاق ناخوشایند مثل ترس ناگهانی و یا مشاهده صحنه دلخراش یک تصادف را به عنوان علت بروز لکنت در کودکان خود بدانند ولی همیشه یک زمینه ژنتیکی برای لکنت وجود دارد.
به عبارتی مغز افراد دارای لکنت یکسری تفاوت های عصبی شناختی با مغز افراد طبیعی دارد و به خاطر این موضوع این انتظار میرود که بعدها در سیستم گفتاری این افراد یک بی ثباتی دیده شود.
در واقع این تفاوت های عصبی شناختی این فرد را مستعد لکنت می کند.
هر چه ویژگی های زبان شناختی پیچیده تر شود، احتمال بروز لکنت در آن لحظه بیشتر می شود. مثلاً وقتهایی که جملات طولانی می شوند و یا وقت هایی که فرد از جملات پیچیده استفاده میکند که در این مواقع احتمال بروز لکنت در این شرایط خیلی بیشتر است نسبت به مواقعی که فرد در جملات کوتاه و ساده استفاده می کنند.
شروع لکنت زبان در کودکان
معمولاً شروع لکنت بین رده سنی ۲ تا ۶ سال است (دوره انفجار گفتار) در این دوره واژگان بیانی بچه ها خیلی میشود، جملاتشان طولانی و پیچیده میشود و به خاطر پیچیده شدن ویژگی های زبان شناختی، بچهای که به دلیل آن تفاوت های عصب شناختی مستعد لکنت بود؛ وقتی به این دوره انفجار گفتار می رسد دچار لکنت می شود. در واقع لکنت بروز پیدا می کند و خودش را نشان میدهد.
بچهای که مستعد لکنت نباشد این دوره را رد کرده و هیچ اتفاقی هم برایش نمی افتد.
عوامل مهم و تاثیرگذار بر لکنت زبان کودک
خیلی وقت ها کودک یک روزهایی لکنت دارد و یک روزهایی اصلاً اتفاق نمی افتد یا دیده شده که شدت آن در طول روز متغیر است.
دو عامل روانشناختی مهم ۱-هیجان و ۲-اضطراب بر بروز لکنت موثر است.
در شرایطی که هیجان و اضطراب کودک زیاد است احتمال بروز لکنت در این شرایط خیلی بیشتر میشود.
خیلی وقتها والدین دچار حس گناه می شوند که به دنبال مشاجره آن ها در خانه کودک دچار اضطراب و به دنبال آن بروز لکنت شده است یا از موضوعی ترسیده و به دنبال ترس دچار اضطراب و بروز لکنت شده است.
در صورتی که عوامل روانشناختی و شناختی مثل ترس و اضطراب علت بروز لکنت نیستند. آن بچه به علت تفاوت های عصب شناختی که داشته مستعد بروز لکنت بوده و حالا این ترس و اضطراب باعث شدند که لکنت در کودک بروز پیدا کند و خودش را نشان دهد.
در غیر این صورت همه بچهها ترس و اضطراب را به گونهای در زندگیشان تجربه می کنند پس باید انتظار داشته باشیم که همه بچهها در برههای از زمان در طول زندگیشان دچار لکنت شوند!!
درمان لکنت زبان در کودک
۷۵ درصد کودکانی که لکنت زبان دارند، در نهایت دچار بهبود خود به خودی می شود ولی ۲۵% موارد ادامه یافته و حتی می تواند مادام العمر باقی بماند.
در هر کودک خردسال شروع زودرس درمان می تواند از ادامه دار بودن لکنت زبان جلوگیری کند.
درست است که در مواردی شاهد بهبود خود به خودی لکنت زبان در کودکان هستیم و اکثر موارد بهبود در سال اول از شروع این اختلال اتفاق می افتد؛ ولی چون نمی دانیم کدام کودک و در چه فاصله زمانی از شروع لکنت دچار بهبود خواهد شد، بنابراین بهترین و صحیح ترین کار این است که در کوتاه ترین زمان بعد از شروع لکنت زبان در کودک و در سنین پیش دبستانی برای شروع درمان زودهنگام و مناسب به یک گفتار درمان متبحر در زمینه درمان لکنت زبان مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: دندان قروچه در کودکان / عوارض آن و درمان دندان قروچه
با تشکر از دکتر شادی مدرس
مجله اینترنتی تحلیلک