غزل ۳۶۶ حافظ (ما بدین در نه پی حشمت و جاه آمده ایم) به همراه شرح
شرح غزل ۳۶۶ حافظ / ما بدین در نه پی حشمت و جاه آمده ایم
ما بدین در نه پی حشمت و جاه آمده ایم
از بد حادثه این جا به پناه آمده ایم
ره رو منزل عشقیم و ز سرحد عدم
تا به اقلیم وجود این همه راه آمده ایم
سبزه خط تو دیدیم و ز بستان بهشت
به طلبکاری این مهرگیاه آمده ایم
با چنین گنج که شد خازن او روح امین
به گدایی به در خانه شاه آمده ایم
لنگر حلم تو ای کشتی توفیق کجاست
که در این بحر کرم غرق گناه آمده ایم
آبرو می رود ای ابر خطاپوش ببار
که به دیوان عمل نامه سیاه آمده ایم
حافظ این خرقه پشمینه بینداز که ما
از پی قافله با آتش آه آمده ایم
بیشتر بخوانید: زندگینامه حافظ شیرازی شاعر و حکیم قرن هشتم
شرح غزل ۳۶۶ حافظ (شرح غزل ما بدین در نه پی حشمت و جاه آمده ایم)
ما بدین در نه پی حشمت و جاه آمده ایم
از بد حادثه این جا به پناه آمده ایم
ما به این دنیای پر آشوب و فانی برای کسب مقام و جلال و شکوه نیامده ایم بلکه از بخت بد و ناگوار بود که به اینجا آمده ایم.
ما: مجازا انسان ها
درگاه: استعاره از دنیا
ره رو منزل عشقیم و ز سرحد عدم
تا به اقلیم وجود این همه راه آمده ایم
ما سالکان و روندگان منزل عشقیم که از مرز عالم نیستی تا به سرزمین جهان هستی، این همه راه را پیموده ایم و به اینجا آمده ایم.
بیشتر بخوانید: حافظ شیرازی شاعری بی همتا
سبزه خط تو دیدیم و ز بستان بهشت
به طلبکاری این مهرگیاه آمده ایم
ای معشوق، ما در بهشت بودیم و سبزه خط زیبای تو را دیدیم و در اشتیاق رسیدن به آن که همانند مهرگیاه است، باغ بهشت را رها کردیم و به این عالم خاکی آمدیم.
با چنین گنج که شد خازن او روح امین
به گدایی به در خانه شاه آمده ایم
با وجود داشتن چنین گنجی که نگهبان و خزانه دار آن جبرئیل امین است ولی باز هم برای گدایی و طلب نیاز به در خانه شاه (خداوند) آمده ایم.
گنج: استعاره از قرآن است.
خازن: نگهبان
روح امین: کنایه از جبرئیل
شاه: استعاره از خدا
بیشتر بخوانید: حافظ انسان شناس بزرگ؛ نوشته ای از دکتر دینانی
لنگر حلم تو ای کشتی توفیق کجاست
که در این بحر کرم غرق گناه آمده ایم
ای کشتی لطف و عنایت الهی، لنگر بردباری و صبرت کجاست تا توقف کنی و ما را نجات دهی؟ زیرا که ما در این دریای بخشش تو سر تا پا گناهکار و روسیاه آمده ایم.
حلم: بردباری
آبرو می رود ای ابر خطاپوش ببار
که به دیوان عمل نامه سیاه آمده ایم
آبرویم می رود. ای ابری که خطاها و گناهان را می پوشانی، ببار؛ زیرا که به دیوان عدل الهی نامه سیاه و گناهکار آمده ایم.
بیشتر بخوانید: بررسی رزق و روزی در اشعار حافظ شیرازی
حافظ این خرقه پشمینه بینداز که ما
از پی قافله با آتش آه آمده ایم
ای حافظ این خرقه پشمین ریایی خود را دور بینداز، زیرا که ما با آتش سینه و آه درون که خرقه سوز است، به دنبال قافله صوفیان ریاکار پشمینه پوش آمده ایم تا آنها را رسوا نماییم.
در این شرح غزل حافظ از کتاب های حافظ نامه و شاخ نبات حافظ نیز استفاده شده است.
حافظ نامه؛ که به مفاهیم کلیدی ابیات دشوار حافظ توسط بهاء الدین خرمشاهی پرداخته شده است.
شاخ نبات حافظ؛ شرح غزل حافظ است که توسط دکتر محمدرضا برزگر خالقی نوشته شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
