کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» نوشته رولف دوبلی
درباره نویسنده
رولف دوبلی نویسنده کتاب «هنر خوب زیستن» فارغ‌التحصیل MBA و دکترای فلسفه اقتصاد از دانشگاه سنت گالن سوئیس است. رولف دوبلی به خاطر نوشتن کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» بسیار معروف شد و در صدر کتاب‌های پرفروش آلمان راه یافت و این کتاب به زبان‌های متعددی نیز ترجمه شده است. کتاب‌های برگزیده رولف دوبلی عبارتند از: «هنر شفاف اندیشیدن» و «هنر خوب زیستن»
درباره کتاب
کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» کتابی است در زمینه تصمیم‌گیری، شناخت و اشتباه های انسانی که از جنبه روانشناسی آن ها را بررسی می کند.
معمولاً ما آدم‌ها در طول روز در حال انجام کارهای ذهنی‌ای مثل فکرکردن، تصمیم‌گیری، انتخاب‌کردن و… هستیم. اما آیا واقعاً درست فکر می‌کنیم؟ آیا همیشه تصمیمات درستی می‌گیریم؟
این کتاب شامل مواردی است که تحت عنوان خطاهای ذهنی شناخته می شود. در واقع ما در طول فرآیندهای مختلف ذهنی از جمله تصمیم گرفتن، انتخاب کردن و… دچار خطاهایی می‌شویم که معمولا حتی چیزی از آن‌ها نمی‌دانیم. و به دلیل عدم آگاهی دوباره مرتکب این اشتباهات می شویم.
این کتاب درباره مرتکب شدن اشتباهاتی است که در زندگی انجام دادیم و نباید انجام می دادیم. نویسنده به ۹۹ خطا اشاره می کند و بر این باور است که این تعداد خطاها کامل نیست و باز هم انسان مرتکب خطاهای دیگری می شود که می توان به این لیست افزود.
او براساس مشاهدات علمی، نتایج آماری، استدلال‌ها و استنتاج‌های منطقی (در حوزه‌ی علوم اجتماعی)، با ذکر مثال‌ها و نمونه‌های ملموس، جهان‌بینی خود را درباره‌ی خطاهای شناختی مطرح می‌کند.
کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» در واقع گردآوری دقیق و ظریف با مثال‌های زیبا و کاربردی از کتاب های متعددی است که در زمینه تصمیم گیری نوشته شده‌اند. این را از فهرست طولانی منابع در انتهای کتاب هم می‌توان مشاهده کرد.
نوشته پشت جلد کتاب «هنر شفاف اندیشیدن»
آیا تا به حال…
زمان صرف چیزی کرده‌ای که در آینده احساس کنی ارزشش را نداشته؟
پول زیادی برای خرید اینترنتی پرداخت کرده‌ای؟
به انجام کاری که می‌دانی برایت مضر است اصرار کرده‌ای؟
سهام خود را خیلی زود یا خیلی دیر فروخته‌ای موفقیت را نتیجه‌ی کار خود و شکست را نتیجه‌ی تاثیر عوامل بیرونی دانسته‌ای؟
روی یک اسب به اشتباه شرط بسته‌ای؟
این‌ها نمونه‌هایی‌اند از خطاهایی که همه‌ی ما در تفکر روزمره‌ی خود دچارشان می‌شویم. اما با شناخت چیستی آن‌ها و دانستن نحوه‌ی شناسایی‌شان، می‌توانیم از آن‌ها دوری کنیم و تصمیم‌های هوشمندانه‌تری بگیریم.
برشی از کتاب «هنر شفاف اندیشیدن»
خطای بقا: چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟
نمی‌شه که همه برنده باشیم. حتی تو بازی موفقیت هم یه عده برنده هستند و یه عده بازنده. وقتی کسی مثل رولف دوبلی کتاب منتشر می‌کنه و می‌ترکونه، باید رفت دید در این قبرستان چند نفر کتابشون رو چاپ کردند؛ ولی هیچ‌وقت کتابشون نتونست پرفروش باشه و هزاران نفر رو ببینیم که کتابشون رو نوشتند، ولی ناشری حاضر به چاپش نشده و ده‌ها هزار نفری که با رؤیای نوشتن کتابشون تو دل زمین خوابیدند.
توهم بدن شناگر: آیا دانشگاه هاروارد شما را باهوش‌تر جلوه می‌دهد؟
اگه بخواید هدفی رو انتخاب کنید، هدف قراردادن دیگرانی که در حال حاضر در حالت ایدئالِ هدفمون هستند موجب توهم‌زدنمون خواهد شد. برای اینکه بدن ما شبیه بدن یک شناگر حرفه‌ای و خوش‌فرم و سیکس‌پک‌دار بشه، لازمه قبل از دست و پا زدن تو قسمت پرعمق استخر جلوی آیینه به ژنتیک و استعدادهای بدنی‌مون نگاه کنیم. این شنا نیست که بدن شناگرها رو خوش‌فرم و سیکس‌پک‌دار می‌کنه، بلکه این افرادی با بدن خوش‌فرم هستند که شناگر می‌شن. فرم کلی بدن شناگرها یکی از عوامل انتخابشونه، نه نتیجه فعالیت‌های ورزشی‌شون.
توهم دسته‌بندی: چرا ابرها را به شکل‌های مختلف می‌بینی؟
احتمالاً تا حالا به ابرهای تو آسمون خیره شدید و اون‌ها رو به حیوانات و چیزهای دیگه تشبیه کردید. این کاریه که ذهن ما به‌صورت خودکار انجام می‌ده. ذهن ما شروع به دسته‌بندی و شبیه‌یابی اتفاقات اطرافمون می‌کنه، چون ذهن ما دنبال الگوئه. بعدش ذهنمون در خودش روابط علت و معلولی درست می‌کنه و ما فکر می‌کنیم که دلیل یه اتفاق از یه روند منظم نشأت گرفته. خیلی‌وقت‌ها اتفاق‌ها فقط اتفاق هستند و نظمی در شکل‌گیری‌شون ندارند.
تأیید اجتماعی: اگه پنجاه میلیون نفر چیز احمقانه‌ای بگویند، آن چیز کماکان احمقانه است.
عنوانی که خوندم، جمله‌ای از آناتول فرانس (Anatole France) است که مشخصاً به بحث تأیید اجتماعی می‌پردازه. تأیید اجتماعی به بیان ساده یعنی دنباله‌روی آدم‌ها از انتخاب سایر آدم‌ها، به شکلی که هرچی این انتخاب‌ها در سطح و اندازۀ بزرگ‌تری صورت بگیره، تمایل ما به انتخاب اون انتخاب بیشتر می‌شه و ناخوداگاه جنبۀ اشتباهش رو نادیده می‌گیریم. ساده بخوام بگم اینکه باید به راهی که اکثریت می‌رن شک کنیم و نظر جمعی آدم‌ها رو به‌صورت پیش‌فرض درست در نظر نگیریم و سعی کنیم با سؤال‌پیچ‌کردن و بررسی جواب‌ها تصمیم بگیریم.
خطای هزینۀ هدر رفته: چرا باید گذشته را فراموش کنی؟
قیمت خرید سهام چیزی نباید مبنای تصمیم‌گیری ما برای فروشش باشه. باید شاخص منطقی‌تری داشته باشیم؛ مثلاً توجه به اینکه آیندۀ اون سهام چی می‌تونه باشه. این موضوع به شکل خیلی دیوونه‌واری صادقه که هرچی کالا ضرر بیشتری بده، سرمایه‌گذارها تمایل بیشتری برای نگه‌داشتن سهام اون کالا دارند. انگار دلشون نمیاد که رهاش کنند بره. مثلاً خود ما وقتی تو سینما هستیم و وسط فیلم متوجه می‌شیم که اون فیلم رو دوست نداریم، واسه اینکه احساس نکنیم پولمون هدر رفته می‌شینم و تا آخر فیلم رو می‌بینیم که البته اینجوری بدتر هم هست؛ چون اینجوری زمانمون هم داره هدر می‌ره. خلاصه اینکه می‌رسیم به همون ضرب‌المثل قدیمی که می‌گه: «جلوی ضرر رو از هرجا بگیریم منفعته.»
بیشتر بخوانید
معرفی کتاب «هنر خوب زیستن» نوشته رولف دوبلی
امیدواریم از خواندن کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» لذت ببرید و برای خواندن معرفی سایر کتاب‌ها به بخش معرفی کتاب مراجعه کنید.
مجله اینترنتی تحلیلک
