نشانه ها و درمان پرخوری عصبی (بولیمیا)

کنترل پرخوری عصبی (بولیمیا)

پرخوری عبارت است از خوردن حجم زیاد و غیرطبیعی غذا طی یک بازه زمانی مشخص، همراه با احساس عدم کنترل بر غذا خوردن در آن مقطع زمانی.

باید بر این نکته تاکید نمود که وزن اغلب بیماران مبتلا به پر اشتهایی عصبی، در محدوده طبیعی قرار دارد.

پرخوری عصبی نوعی اختلال تغذیه ای است که مانند بسیاری از اختلالات تغذیه، پیچیده بوده و هنوز به طور کامل درک نشده است. علت آن می‌تواند ترکیب ژنتیکی و عوامل روانشناختی و محیطی باشد.

افراد مبتلا به بولیمیا مقدار زیادی غذا می‌خورند و سپس سعی می‌کنند از طریق رفتارهای جبرانی مانند استفراغ، استفاده از ملین‌ها، مصرف قرص‌های لاغری و ورزش کالری های اضافی را دفع کند.

در این چرخه، حس شرم و خجالت به فرد دست می‌دهد که حاضر است برای مدت طولانی این اختلال را مخفی نگه دارد.

بسیاری از افراد مبتلا به بولیمیا شرایط روانی مشترک دارند و استرس و اضطراب در میان آن ها بسیار شایع است. این افراد اغلب در تعدیل احساسات خود مشکل دارند و نمی توانند میان رو باشند.

بیشتر بخوانید: دمنوش سیاه دانه ضد ویروس تنفسی و مفید برای سرماخوردگی

رژیم گرفتن غیر اصولی و خودسرانه یا اختلال در تغذیه می تواند احتمال ابتلا به بولیمیا را افزایش دهد. در برخی موارد، در بدن به علت محرومیت مداوم از غذا تحولاتی ایجاد می‌شود و فرد پس از پرخوری عصبی (بولیمیا) به بی‌ اشتهایی عصبی یا (آنورکسیا) مبتلا می‌شود.

پرخوری عصبی دو نوع است

پرخوری عصبی جبران شونده

این افراد به طور منظم خود را وادار به استفراغ و یا استفاده از مسهل، مدرها و یا تنقیه می کنند.

پرخوری عصبی بدون جبران

در این گروه بیمار از روش‌های دیگری برای جلوگیری از افزایش وزن مثل روزه گرفتن، رژیم خیلی محدود یا ورزش شدید استفاده می نماید.

نشانه های پرخوری عصبی (بولیمیا)

افراد مبتلا به پرخوری عصبی ویژگی های زیر را دارند:

• شدیداً درگیر شکل بدن، ظاهر و وزن خود بودن
• ترس از اضافه وزن داشتن
• احساس اینکه نمی توانند غذا خوردن خود را کنترل کنند
• ادامه دادن به نخوردن تا زمان درد یا ناراحتی گوارشی
• خوردن غذای بیشتری در دوره پرخوری، نسبت به یک وعده غذایی عادی یا میان وعده
• خود را وادار به استفراغ یا ورزش بیش از حد کردن
• استفاده نامعقول از داروهای مسهل، مدر (ادرار آور) و یا تنقیه کردن بعد از غذا
• استفاده از مکمل‌های غذایی یا محصولات گیاهی به منظور کاهش وزن
• پیوسته نگران بودن در مورد چاقی
• داشتن یک تصویر بیش از حد منفی در مورد ظاهر خود
• سریعاً بعد از غذا یا در حین وعده غذایی حمام رفتن
• بارها و بارها خوردن مقادیر زیادی از مواد غذایی در یک وعده، به ویژه غذاهای پرچرب و یا شیرین
• عدم تمایل به غذا خوردن در اماکن عمومی یا در مقابل دیگران
• داشتن زخم یا پینه در بند انگشتان یا دست ها
• داشتن لثه ها و دندان های آسیب دیده

بیشتر بخوانید: خواص و مضرات گوجه سبز و چغاله بادام دو نوبرانه ترش بهار

درمان پرخوری عصبی

رژیم درمانی، اصلاح عادات تغذیه‌ای و تغییر سبک زندگی

استفاده از رژیم غذایی مناسب و الگوی تغذیه ای صحیح تحت نظر متخصص تغذیه می‌تواند باعث کنترل ریزه‌خواری، کنترل تمایل به خوردن اضافی، کاهش مصرف مواد غذایی ناسالم، کاهش تعداد دفعات خوردن اضافه گردد.

برای این منظور مواد خوراکی که در لحظات استرس هدف ریزه خواری و مصرف نامناسب هستند مانند بیسکویت ها، کیک ها، شکلات، چیپس و پفک، شیرینی و بستنی، انواع آجیل‌ها و مواد خوراکی خشک، نسکافه و هات چاکلت، نان خشک، خرما، میوه خشک و … را دور از دسترس قرار دهید یا خریداری و نگهداری نکنید.

داشتن یک ناظر بیرونی مانند یک متخصص تغذیه که مدام شما را پایش کند، می تواند چتر نظارتی خوبی را جهت جلوگیری از خارج شدن از رژیم غذایی صحیح برای شما فراهم کند.

در راستای کنترل خوردن باید با افزودن یک فعالیت ورزشی و فیزیکی به برنامه روزانه خود تا حدودی با کنترل سطح هورمون های استرس زا در بدن برخی اختلالات خوردن غلبه کرد.

ورزش مخصوصاً در فضای آزاد باعث تعدیل سطح استرس و اضطراب شده و با تغییر فضای ذهنی فرد باعث کاهش تمایل به خوردن می شود.

درمان دارویی

تاکنون سه گروه دارویی داروهای (ضد افسردگی، ضد چاقی و ضد صرع) در درمان بیماران مبتلا به اختلالات پرخوری به کار برده شده است.

در یک مطالعه متاآنالیز نشان داده شده است که داروها در مقایسه با دارونما در بهبود اختلال پرخوری در کوتاه ‌مدت موثرند.

اورلیستات orlistat که یک مهار کننده لیپاز است، توسط سازمان غذا و داروی آمریکا به عنوان دارویی برای درمان چاقی تایید شده است. استفاده از ترکیب اورلیستات با درمان شناختی_رفتاری منجر به بهبودی بیشتر پرخوری در مقایسه با استفاده از ترکیب دارونما و و درمان شناختی_رفتاری مورد اشاره شده است. با این حال این اثر پس از ۳ ماه پیگیری پس از قطع هر دو درمان، باقی نمانده است.

استفاده از گیاهان دارویی مانند گل گاو زبان، بادرنجبویه، اسطوخودوس، سنبل الطیب و بهار نارنج در کنترل استرس و اضطراب موثر است.

ماساژ درمانی برای درمان پرخوری عصبی

می تواند به کاهش اضطراب ناشی از اختلال غذا خوردن کمک کند.

درمان های ذهنی فیزیکی

مانند مدیتیشنریا، یوگا، بیوفیدبک و هیپنوتیزم می تواند آگاهی از نشانه های بدن را برای غذا خوردن و حس سیری افزایش دهد، همچنین حس آرامش را تقویت نماید.

طب سوزنی در درمان پرخوری عصبی

اثر طب سوزنی بر اضطراب و افسردگی مورد مطالعه قرار گرفته است، اما موثر بودن آن در این مرحله هنوز به اثبات نرسیده است.

با تشکر از دکتر محمد رادفر

مجله اینترنتی تحلیلک