چاقی به طور روز افزون در همه سنین به ویژه کودکان و نوجوانان به سرعت در حال افزایش است و عوارض حاد و مزمن مهمی ایجاد می کند. زمانی باور خانواده ها این بود که تپل بودن کودکان و نوجوانان نشانه رفاه خانواده و سلامتی آن هاست و خوشبختانه امروزه با افزایش سطح علمی و فرهنگی جامعه، این باور نادرست در حال کاهش است و والدین به دنبال راه های کنترل اضافه وزن کودکان خود هستند.

با این وجود، برخی خانواده ها با اینکه می دانند چاقی نوعی بیماری محسوب می شود، نگران هستند که با کنترل اضافه وزن فرزندان مانع از رشد آن ها شوند.

کنترل اضافه وزن کودکان

یکی از سوال های شایع این است که آیا اگر به کودک و نوجوان دارای اضافه وزن رژیم بدهیم مانع رشد قدی او نمی شویم؟ در پاسخ باید گفت که مفهوم رژیم در این موارد، محروم کردن کودک و نوجوان از غذای سالم و مفید نیست، بلکه منظور فقط استفاده از شیوه زندگی سالم به ویژه الگوی غذایی مناسب برای سنین رشد است. این روش نه تنها جلوی رشد قدی را نمی گیرد بلکه با کمک به تنظیم هورمون ها و سن بلوغ باعث می شود فرد رشد بهتری پیدا کند.

مطالب مربوط به چاقی را مطالعه نمایید.

مواد غذایی فراسودمند برای کنترل اضافه وزن یا کاهش وزن

همانطور که گفتیم هدف از برنامه غذایی برای افراد دچار چاقی، استفاده از الگوی غذایی مناسب است تا هم نیازهای بدن تامین شود هم با استفاده از غذاهای مفید و با ارزش غذایی مصرف مواد غذایی نامناسب کاهش یابد.

برخی از این مواد غذایی فراسودمند Superfood

۱. تخم مرغ: استفاده مرتب و کافی از تخم مرغ یا تخم بلدرچین در حالت آب پز شده به ویژه در وعده صبحانه علاوه بر تامین پروتئین و انواع ویتامین ها و املاح، باعث کنترل اشتها می شود و فرد تا مدت طولانی تری احساس سیری دارد.

در اینجا (تخم پرندگان) میزان و زمان مصرف آن ها برای افراد مختلف بیان شده است.

۲. ماست پروبیوتیک کم چرب: انواع لبنیات پروبیوتیک کم چرب به دلیل محتوای بالای پروتئین و کلسیم می توانند برای کاهش وزن مفید باشند. برخی از انواع ماست های موجود در فروشگاه ها مانند ماست یونانی و ماست ایسلندی از این نظر فواید بیشتری دارند.

باورهای درست و نادرست در مورد پروتئین را مطالعه نمایید.

۳. دانه چیا: همانطور که در پست دانه چیا گفت شد، این ماده غذایی فراسودمند سرشار از امگا سه، پروتئین، کلسیم، منیزیم، منگنز و فیبر است و فواید زیادی برای سلامتی به ویژه برای استخوان های در حال رشد دارد. مصرف مرتب مقادیر کافی آن به ویژه قبل از غذا یا با سالاد و ماست به کنترل اضافه وزن کمک می کند.

کنترل اضافه وزن کودکان

۴. نخود: انواع حبوبات به ویژه نخود به دلیل سرشار بودن از فیبر و مواد مغذی می توانند برای کنترل اشتها و تعادل مصرف مواد غذایی استفاده شوند. خیساندن حبوبات، به مدت هشت ساعت قبل از پخت باعث افزایش جذب املاح مفید آن ها می شود.

حبوبات را مطالعه نمایید.

۵. گردو: گردو سرشار از مواد مفید برای سلامتی است و مقادیر قابل توجهی امگا سه دارد. هر چند کالری گردو زیاد است ولی مطالعات نشان داده اند که حدود بیست و یک درصد کمتر از کالری موجود در آن جذب بدن می شود. اضافه کردن گردو به ماست یا سالاد باعث می شود فرد تا مدت طولانی تری احساس سیری داشته باشد.

۶. جو دوسر: جو دوسر حاوی مواد مغذی مفید و همچنین پروتئین و فیبر است. مصرف مداوم آن به ویژه در وعده صبحانه به کنترل اشتها و وزن کمک می کند.

مطلب مربوط به جو دوسر را بخوانید.

۷. کینوآ: امروزه بسیاری از افراد با خواص کینوآ آشنا شده اند و آن را مصرف می کنند و در پست های قبل در مورد فواید کینوا به طور کامل توضیح داده شده است. کینوآ علاوه بر دارا بودن انواع ویتامین و املاح از معدود پروتئین های گیاهی است که حاوی همه نه اسیدآمینه لازم است. مصرف منظم کینوآ به ویژه قبل از غذاهای اصلی به کنترل اشتها و وزن کمک می کند.

۸. گوجه فرنگی: گوجه فرنگی حاوی مواد آنتی اکسیدان و انواع ویتامین ها و املاح است. چون محتوای آب آن زیاد است، دارای چگالی پایین کالری است و مصرف آن در حالت خام می تواند به کنترل دراز مدت وزن کمک کند.

۹. اسفناج: اسفناج از سبزیجات بسیار مفید است که فیبر زیاد و کالری کمی دارد. همچنین حاوی ماده ای به نام تایلاکوئید (Thylakoid) است که می تواند با به تاخیر انداختن جذب چربی موجود در غذا باعث شود فرد برای مدت طولانی تری احساس سیری کند.

۱۰. سیب: سیب درختی از مفیدترین میوه هاست که علاوه بر انواع ویتامین ها و املاح حاوی نوعی فیبر محلول به نام پکتین است که می تواند به افزایش طول مدت سیری و کنترل وزن کمک کند.

بنابراین وقتی برای کنترل چاقی به ویژه در کودکان و نوجوانان توصیه به الگوی غذایی سالم می شود؛ منظور این است که مواد غذایی مفید مانند ده موردی که در این مطلب اشاره شد استفاده شوند و جایگزین مواد چرب و شیرین مضر برای سلامتی شوند؛ پس نه تنها مانع رشد قدی نمی شود بلکه برای رشد بسیار مفید خواهد بود.

با تشکر از پروفسور رویا کلیشادی

مجله اینترنتی تحلیلک