اگر در موازنه، لغات و مفهوم متضادی شاهد باشیم به آن مقابله می‌گوییم. مثال: روز از وصال هجر در آبم بود مقام / شب از فراق وصل در آتش کنم مقیل

ممکن است گاهی سجع‌های متوازی و متوازن مخلوط باشند که در این صورت به آن مماثله می‌گوییم.

وقتی در دو جمله یا دو مصراع سجع‌های متوازن مقابل هم قرار بگیرند به آن موازنه می‌گوییم.

وقتی در دو جمله و یا دو مصراع و حتی بیشتر سجع‌های متوازی مقابل یکدیگر قرار بگیرند، آن را ترصیع می‌گوییم.

وقتی کلمات در وزن یکسان و در حرف روی مختلف باشند، سجع متوازن می گوییم. به طور کلی می‌توان این فرمول‌ را برای سجع متوازن ارایه داد: وزن یکی و روی مختلف = سجع متوازن

وقتی کلمات در وزن مختلف و در حرف روی یکسان باشند به آن سجع مطرف می گوییم. به طور کلی می‌توان این فرمول‌ را ارایه داد: وزن مختلف و روی یکی = مطرف

هرگاه دو کلمه هم وزن و در حرف روی برابر (هم قافیه) باشند به آن سجع متوازی می گوییم. به طور کلی می‌توان این فرمول‌ را برای سجع متوازی ارایه داد: وزن و روی یکی = سجع متوازی

شباهنگ / آهنگ

جناس روشی است که به همجنس سازی کلمات از لحاظ صامت و مصوت دلالت دارد و موسیقی کلام را افزایش می‌دهد.

سجع در لغت به معنی آواز کبوتر است و در اصطلاح علم بدیع آهنگ یکسان و قرینه‌های سخن را سجع می‌گویند. کلامی که سجع در آن به کار رفته کلام مسجع است.