ملانین مو چیست؟

شاید برای شما سوال باشد که ملانین مو چیست و چه تاثیری در رنگ موهای شما دارد؟ با ما همراه باشید تا به این سوال جواب بدهیم.

ملانین مو چیست؟

ملانین از چه تشکیل شده است؟ ملانین موی سر از سلول های رنگ دانه ای با نام ملانوسیت تشکیل شده است که در هر فولیکول موی سر وجود دارد. رنگ موها قبل از اینکه از پوست سر بیرون بیاید سفید است و از کراتین که نوعی پروتئین با رشته های قوی و براق است تشکیل شده است.

با رشد موها، ملانوسیت ها، ملانین را به سلول هایی منتقل می کنند که کراتین را حمل می کنند و رنگ تیره طبیعی به موهای شما می بخشد.

عامل تعیین کننده رنگ مو چیست؟

ملانوسیت ها دو نوع هستند: اوملانین و فوملانین.

اوملانین یک رنگدانه تیره است که به موها رنگ سیاه تیره یا قهوه ای می دهد. در حالی که فوملانین یک رنگدانه روشن تر است که موجب زرد، قرمز یا نارنجی شدن موها می شود.

ژنتیک نقش مهمی در تعیین رنگ موها دارد. ژن گیرنده ملانوکورتین-۱ (MC1R) به ملانوسیت ها دستور می دهد نوعی ملانین تولید کنند که سرانجام به موهای شما رنگ می دهد.

بیشتر بخوانید:  تونر چیست؟ / تونر خانگی بسازید

چرا موهای انسان سفید یا خاکستری می شوند؟

با افزایش سن، تولید رنگدانه ملانین توسط ملانوسیت ها کاهش پیدا می کند. به همین دلیل است که رنگ موهای شما سفید یا خاکستری می شود.

طبق طب آیورودا، عوامل دیگری هم وجود دارد که می تواند رنگ موها را در سنین پایین تغییر دهد؛ عدم تعادل در ملانین و ژنتیک، عواملی هستند که موجب سفیدی سریع موها می شوند.

سایر عواملی که عامل سفیدی زودرس موها هستند عبارتنداز:

۱– عدم تعادل هورمونی: طبق طب آیورودا، سلامتی تعادل کامل بین سه انرژی اساسی بدن یا سه دوشا (واتا، پیتا، کافا) است. هرگونه عدم تعادل در این دوشاها می تواند باعث بیماری هایی مانند تیروئید شود. تغییر در سطح هورمون تیروئید می تواند تولید ملانین را در بدن شما کاهش دهد و منجر به سفید شدن موها شود.

۲- ژنتیک: هر فردی خصوصیات ژنتیکی متفاوتی دارد. گاهی اوقات عوامل ژنتیکی و وراثتی باعث سفید شدن زودرس موها می شود.

۳- استرس: شرایطی مانند عصبانیت، استرس، غم و ترس به راحتی باعث پیری زودرس می شود و باعث می شود که موهای شما رنگ طبیعی خود را از دست بدهند.

۴- رژیم غذایی نامناسب: طبق طب آیورودا، رژیم غذایی شما باید بسیار متعادل و متنوع باشد. مصرف بیش از حد نمک، روغن و ادویه جات می تواند خطر ابتلا به پیری زودرس را تشدید کند. همچنین کمبود مواد مغذی مانند کلسیم، آهن، ویتامین های D3 و B12 می تواند باعث سفیدی مو شود.

۵- تغییر محیطی یا رفتاری: هنگامی که از عادت های سالم دور می شوید و موارد ناسالمی مانند بیدار ماندن در طول شب، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، ورزش کم یا بسیار زیاد، سیگار کشیدن، صبحانه نخوردن و غیره را پیش می گیرید، حالت نرمال بدن تغییر می کند و منجر به سفیدی زودرس موها می شود.

۶- استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی: مواد شیمیایی سخت مانند سدیم لوریل سولفات (SLS) موجود در شامپوها یا نرم کننده ها می توانند باعث سفیدی زودرس مو شوند.

نقش ملانین مو چیست

ملانین سبب محافظت از مو در برابر تشعشعات آفتاب می شود

ملانین نقش بسیار مهم بیولوژیکی دیگری نیز در موها دارد: این ماده مو را در مقابل اشعه های فرابنفش خورشید (UV) محافظت می کند.

میزان محافظت ملانین از موهای شما در مقابل اشعه های فرابنفش به نوع و میزان ملانین موجود در موهایتان بستگی دارد. به عنوان مثال موهای تیره در مقابل اشعه های فرابنفش و آثار مخرب آن مقاوم تر هستند؛ چرا که یوملانین در زمینه تحمل نور، مقاومت پذیری بالاتری نسبت به فئوملانین دارد.

ملانین با گذر زمان روی مو تاثیر می گذارد

در طول عمر یک انسان تغییرات رنگدانه ای زیادی برای ملانین اتفاق می افتد. به همین دلیل ممکن است یک کودک با موهای بلوند در نوجوانی و بزرگسالی موهایی نزدیک به رنگ قهوه ای داشته باشد. البته عوامل خارجی همانند سموم، آلاینده ها و شرایط اقلیمی نیز می توانند بر تیره شدن رنگ مو تاثیرگذار باشند.

کاهش میزان تولید ملانین یکی عوارض افزایش سن است. تحقیقات نشان داده که خاکستری یا سفید شدن مو در بیشتر افراد پیش از فرا رسیدن ۵۰ سالگی شان آغاز می شود.

ملانین در شادابی مو موثر است

ملانین علاوه بر رنگدانه های مو، در میزان شادابی آن ها نیز اثرگذار است.

در حقیقت ملانین نقش محافظتی دارد، مقادیر بالای یوملانین موها را در مقابل اشعه های خورشید و تاثیرات ناخواسته آن مثل خشک شدن و شکنندگی محافظت می کند.

به همین دلیل موهای خاکستری که ملانین کمی در آنان وجود دارد، اغلب حالت شکننده ای دارند.

رنگ موهای حاوی ملانین می تواند برای موهایتان بهتر باشند

محققان دانشگاه نورت‌ وسترن آمریکا یک نوع رنگ مو بر اساس ملانین مصنوعی تولید کرده اند. این رنگ مو با تقلید از رنگدانه های موهای انسان، رنگی طبیعی برای موها فراهم می کند. علاوه بر این، این رنگ مو نسبت به دیگر رنگ موهای شیمیایی، ملایم و ایمن تر است.

یکی از محققان این مطالعه می گوید: «این روش تولید رنگ مو، اگر تحت شرایط ملایم انجام شود، می تواند جایگزینی برای دیگر رنگ موها باشد و در نتیجه از هر نوع مسمومیت و حساسیت های ناشی از مواد شیمیایی موجود در این محصولات جلوگیری خواهد شد».

جمع بندی موضوع ملانین موی سر

موی سر شما زمانی خاکستری و یا سفید می شود که ملانوسیت ها ملانین کمتری تولید کنند و یا اینکه تولید رنگدانه ها به طور کلی متوقف شود.

برای جلوگیری از سفید شدن زود هنگام موها مکمل های ملانین هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی در دسترس است. البته تاثیر و اثر بخشی هیچ کدام از مکمل ها به اثبات علمی نرسیده است.

بهترین راهی که می توانید برای افزایش تولید ملانین مو و جلوگیری از سفیدشدن مو استفاده کنید مصرف غذاهای سالمی است که مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان، پروتئین و مس دارند.

طبق تحقیقاتی که انجام شده است مصرف ویتامین های B6 و B12 می تواند از سفید شدن موها جلوگیری کند.

عوارض جانبی مصرف بیش از حد ملانین مو

مصرف بیش از حد ملانین می تواند عوارض جانبی بسیار زیادی نه فقط برای موها بلکه برای سایر اعضای بدن ایجاد کند. به عنوان مثال وجود ملانین اضافی در سلول های پوستی می تواند باعث هایپرپیگمنتیشن شود. هایپرپیگمنتیشن یکی از رایج ترین عوارض جانبی تولید بیش از حد ملانین است. این نوعی بیماری است که باعث ایجاد رنگدانه ها یا لک های پوستی در بدن، از جمله صورت، دست ها و پاها می شود. این وضعیت می تواند رنگ پوست را به صورت ناحیه ای یا لکه ای تیره کند.

مجله اینترنتی تحلیلک